მათე 27

ზმნიზედა, კავშირი

მაშინ, იმ დროს; როდესაც; როგორც კი

waurþanana

waúrþans

waírþan-ის მიმღ. II

, runa

rūna

არსებითი სახელი

1. საიდუმლო; 2. ბჭობა, თათბირი; რჩევა; rūna niman ბჭობის გამართვა, მოთათბირება

nemun

niman

ზმნა

1. აღება (აიღებს); აყვანა; 2. მიღება (მიიღებს); 3. წაღება (წაიღებს); წაყვანა; rūna niman ბჭობის გამართვა, მოთათბირება; niman qēn ცოლის შერთვა

allai

alls

ზედსართავი სახელი

ყველა; მთელი; სრული

(þai)

þai

ჩვენებითი ნაცვალსახელი

მრ. რ. ისინი (იხ. sa)

gudjans

gudja

არსებითი სახელი

მღვდელი; sa aúhumista gudja აგრ. sa reikista gudja მღვდელმთავარი

კავშირი

და

ჩვენებითი ნაცვალსახელი

მრ. რ. ისინი (იხ. sa)

sinistans

sinista

ზედსართავი სახელი

არსებ. მნიშვნ. უხუცესი; þai sinistans უხუცესნი; წინაპრები

manageins

managei

არსებითი სახელი

1) ხალხი, ერი; 2) დიდძალი ხალხი, ბრბო

წინდებული

(მიც., ბრალდ.) -ზე; შესახებ; -თან; ახლოს; ირგვლივ

Iesu

Iēsus

საკუთარი სახელი

Jesus

, ei

კავშირი, ნაწილაკი

1. რათა; რომ; თითქოს; 2. (ენკლიტიკურად -ei) : მიმართ. ნაწილ. : izei (is + -ei) (ის) ვინც; (ის) რომელიც; þarei (þar + -ei) (იქ) სადაც და ა.შ.

afdauþidedeina

afdauþjan

ზმნა

მოკვლა (მოკლავს); სიკვდილით დასჯა, მოკვდინება

პირის ნაცვალსახელი

ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)

. 2. jah

jah

კავშირი

და

gabindandans

gabindan

ზმნა

შეკვრა (შეკრავს), შებოჭვა; დაბმა

პირის ნაცვალსახელი

ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)

gatauhun

gatiuhan

ზმნა

წაყვანა (წაიყვანს); მიყვანა

კავშირი

და

anafulhun

anafilhan

ზმნა

გადაცემა (გადასცემს); გადმოცემა; ჩაბარება

პირის ნაცვალსახელი

ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)

Pauntiau

Paúntius

საკუთარი სახელი

პონტიუსი

Peilatau

Peilātus

საკუთარი სახელი

პილატე

kindina

kindins

არსებითი სახელი

გამგებელი, მმართველი (პროვინციისა, ოლქისა და მისთ.); ძვ. ქართ. მთავარი

. 3. þanuh

þanuh

კავშირი, ზმნიზედა

1. მერე, შემდეგ; 2. მაშინ, იმ დროს; þanuh þan როდესაც

gasaiƕands

gasaíƕan

ზმნა

დანახვა (დაინახავს), ხილვა

Iudas

საკუთარი სახელი

იუდა (აგრ. Judas)

ჩვენებითი ნაცვალსახელი

(sō მდედრ.; þata საშ.) ეს; ის

galewjands

galēwjan

ზმნა

1. გაცემა (გასცემს), ღალატი; 2. გადაცემა (გადასცემს), მტრის ხელში ჩაგდება

პირის ნაცვალსახელი

ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)

კავშირი, მიმართებითი ნაცვალსახელი

1. რომ; 2. რომელიც; ვინც; 3. ვინაიდან, რადგან(აც), იმიტომ რომ; ძვ. ქართ. რამეთუ

წინდებული

(მიც.) -კენ, -მდე; -ში

stauai

stáua

არსებითი სახელი

1. სასამართლო განაჩენი, მსჯავრი; 2. სასამართლო, სამსჯავრო; 3. განკითხვა; in daga stáuos განკითხვის დღეს

gatauhans

gataúhans

gatiuhan-ის მიმღ. II

waírþan

ზმნა

1. მოხდომა (მოხდება), შემთხვევა; ადგილის ქონა; 2. რაიმედ გახდომა (გახდება), ‹გადა›ქცევა; ამა თუ იმ მდგომარეობაში გადასვლა; hails waírþan განკურნება, გამოჯანმრთელება

, idreigonds

idreigōn

ზმნა

(აგრ. sik) მონანიება (მოინანიებს), შენანება

gawandida

gawandjan

ზმნა

1. დაბრუნება (დააბრუნებს), უკან მიტანა; 2. (sik) დაბრუნება (დაბრუნდება); 3. საითკენმე მიბრუნება (მიაბრუნებს; მიბრუნდება), მიტრიალება (აგრ. გადატ.)

þans

þai

ჩვენებითი ნაცვალსახელი

მრ. რ. ისინი (იხ. sa)

þrins

þreis

რიცხვითი სახელი

სამი; þreis tigjus ოცდაათი

tiguns

tigjus

მრავლობითი არსებითი სახელი

ათეულ(ებ)ი (*tigus-ის მრ. რ.); twai tigjus „ორი ათეული“, ოცი; saíhs tigjus სამოცი; þreis tigjus silubreinaize ოცდაათი ვერცხლი

silubrinaize

silubreins

ზედსართავი სახელი

1. ვერცხლისა; 2. არსებ. მნიშვნ. ვერცხლის მონეტა

gudjam

gudja

არსებითი სახელი

მღვდელი; sa aúhumista gudja აგრ. sa reikista gudja მღვდელმთავარი

კავშირი

და

sinistam

sinista

ზედსართავი სახელი

არსებ. მნიშვნ. უხუცესი; þai sinistans უხუცესნი; წინაპრები

4. qiþands

qiþan

ზმნა

თქმა (იტყვის, ეტყვის), ლაპარაკი

: frawaurhta

frawaúrkjan

ზმნა

(ნამყ. frawaúrhta) შეცოდვა (შესცოდავს), ცოდვის ჩადენა; რისამე დაშავება

mis

პირის ნაცვალსახელი

მე

galewjands

galēwjan

ზმნა

1. გაცემა (გასცემს), ღალატი; 2. გადაცემა (გადასცემს), მტრის ხელში ჩაგდება

bloþ

blōþ

არსებითი სახელი

სისხლი

swikn

swikns

ზედსართავი სახელი

მართალი, უცოდველი, უდანაშაულო; უბიწო, წმიდა

. iþ

iþ

კავშირი

ყოველთვის წინადადების დასაწყისში: 1) ხოლო, და; 2) მაგრამ, არამედ; 3) თუკი, თუ; ძვ. ქართ. უკეთუ

eis

პირის ნაცვალსახელი

ისინი (იხ. აგრ. is პირ. ნაცვალსახ.)

qiþan

ზმნა

თქმა (იტყვის, ეტყვის), ლაპარაკი

: ƕa

ƕas

კითხვითი ნაცვალსახელი

(მდედრ. ƕō; საშ. ƕa) 1. ვინ; რა; რომელი; 2. განუსაზღვ. ნაცვალსახ. მნიშვნ. ვინმე, ვიღაც; რაიმე, რაღაც; 3. (ƕa, ƕis) რატომ, რისთვის, რას; ძვ. ქართ. რაჲსა; und ƕa როდემდე

kara

არსებითი სახელი

დარდი, წუხილი; ზრუნვა; საზრუნავი

unsis

weis

პირის ნაცვალსახელი

ჩვენ

? þu

þū

პირის ნაცვალსახელი

შენ

witeis¹

witan²

ზმნა

1. დარაჯობა (დარაჯობს); 2. თვალყურის დევნება (ადევნებს), დაკვირვება; 3. ჩვეულების და მისთ. დაცვა (დაიცავს), შესრულება

. 5. jah

jah

კავშირი

და

atwairpands

atwaírpan

ზმნა

გადაგდება (გადააგდებს), სროლა; დაგდება, დაყრა; ჩაგდება

þaim

þai

ჩვენებითი ნაცვალსახელი

მრ. რ. ისინი (იხ. sa)

silubr(ein)am

silubreins

ზედსართავი სახელი

1. ვერცხლისა; 2. არსებ. მნიშვნ. ვერცხლის მონეტა

წინდებული

(ნათ., მიც., ბრალდ.) 1. -ში; რისამე შიგნით (სივრცითი მნიშვნელობით); 2. -ში, შემდეგ (დროითი მნიშვნელობით)

alh

alhs

არსებითი სახელი

ტაძარი

aflaiþ

afleiþan

ზმნა

წასვლა (წავა); გამოსვლა; გასვლა; მიტოვება; დატოვება

, jah

jah

კავშირი

და

galeiþands

galeiþan

ზმნა

1. წასვლა (წავა); გამგზავრება; 2. მისვლა (მივა); მოსვლა; 3. სვლა (მიდის)

ushaihah

ushāhan

ზმნა

(sik) თავის ჩამოხრჩობა (ჩამოიხრჩობს)

sik

უკუქცევითი ნაცვალსახელი

თავისი თავი; თავის თავს

.6. iþ

iþ

კავშირი

ჩვენებითი ნაცვალსახელი

მრ. რ. ისინი (იხ. sa)

gudjans

gudja

არსებითი სახელი

მღვდელი; sa aúhumista gudja აგრ. sa reikista gudja მღვდელმთავარი

nimandans

niman

ზმნა

þans

þai

ჩვენებითი ნაცვალსახელი

მრ. რ. ისინი (იხ. sa)

skattans

skatts

არსებითი სახელი

ფული, მონეტა

qiþan

ზმნა

თქმა (იტყვის, ეტყვის), ლაპარაკი

: ni

ნაწილაკი

არ; ni im არ ვარ; ni sijaiþ არ იყოთ; ნუ იქნებით; ni briggais uns in fraistubnjai ნუ შეგვიყვან ჩვენ განსაცდელში

skuld

skulds

skulan-ის მიმღ. II

wisan¹

ზმნა

ყოფნა (არის), არსებობა

lagjan

ზმნა

დადება (დადებს); ჩადება; lagjan kniwa მუხლის მოყრა, დაჩოქება

þans

þai

ჩვენებითი ნაცვალსახელი

მრ. რ. ისინი (იხ. sa)

წინდებული

kaurbaunan

kaúrbaúna

არსებითი სახელი

ტაძრის საგანძური; ძვ. ქართ. სიწმიდე

, unte

untē

კავშირი

1. სანამ (არ), ვიდრე (არ); 2. (იმ დროს) როდესაც; მაშინ; 3. იმიტომ რომ, რადგანაც, ვინაიდან

andawairþi

andawaírþi

არსებითი სახელი

ფასი; საფასური

bloþis

blōþ

არსებითი სახელი

სისხლი

wisan¹

ზმნა

ყოფნა (არის), არსებობა

. 7. garuni

garūni

არსებითი სახელი

ბჭობა, თათბირი, განხილვა

ზმნიზედა, კავშირი

მაშინ, იმ დროს; როდესაც; როგორც კი

nimandans

niman

ზმნა

usbauhtedun

usbugjan

ზმნა

(ნამყ. usbauhta) ყიდვა (ყიდულობს), შეძენა

წინდებული

(მიც.) 1. -დან, -გან; 2. -ით; რისამე მეშვეობით; რაიმესთან ერთად

þaim

þai

ჩვენებითი ნაცვალსახელი

მრ. რ. ისინი (იხ. sa)

þana

ჩვენებითი ნაცვალსახელი

(sō მდედრ.; þata საშ.) ეს; ის

akr

akrs

არსებითი სახელი

მიწა; მიწის ნაკვეთი; ყანა

kasjins

kasja

არსებითი სახელი

მეთუნე, მექოთნე; ძვ. ქართ. მეკეცე

, du

წინდებული

(მიც.) -კენ, -მდე; -ში

usfilhan

ზმნა

დამარხვა (დამარხავს), დასაფლავება

წინდებული

(მიც., ბრალდ.) -ზე, -თან; -ში; -კენ

gastim

gasts

არსებითი სახელი

1. უცხო, უცნობი (ადამიანი); 2. სტუმარი

. 8. duþþe haitans

haitans

haitan-ის მიმღ. II

waírþan

ზმნა

akrs

არსებითი სახელი

მიწა; მიწის ნაკვეთი; ყანა

jains

ჩვენებითი ნაცვალსახელი

ის (იბრუნვის როგორც ძლ. ზედს.)

akrs

არსებითი სახელი

მიწა; მიწის ნაკვეთი; ყანა

bloþis

blōþ

არსებითი სახელი

სისხლი

წინდებული

(მიც., ბრალდ.) 1. სივრცითი მნიშვნელობით: -მდე, ამა თუ იმ ადგილამდე; 2. დროითი მნიშვნელობით: (მანამ) სანამ (არ); ვიდრე (არ); -მდე, ამა თუ იმ დრომდე / მომენტამდე; 3. რისამე სანაცვლოდ; und þatei სანამ, ვიდრე; und hina dag (დღევანდელ) დღემდე; und hita აქამდე; დღემდე; ძვ. ქართ. აქამომდე; und andi ბოლომდე, დასასრულამდე; und aiw უკუნისამდე, საუკუნოდ; augō und augin, jah tunþu und tunþau თვალი თვალისა წილ და კბილი კბილისა წილ; ubil und ubilamma ბოროტი ბოროტისა წილ

hina

hi-

ჩვენებითი ნაცვალსახელი

himma daga დღეს; fram himma (nū) ამიერიდან, ამ დროიდან; und hina dag დღემდე; und hita (nū) აქამდე, დღემდე

dag

dags

არსებითი სახელი

დღე; himma daga დღეს

. 9. þanuh

þanuh

კავშირი, ზმნიზედა

1. მერე, შემდეგ; 2. მაშინ, იმ დროს; þanuh þan როდესაც

usfullnoda

usfullnan

ზმნა

1. აღსრულება (აღსრულდება), შესრულება; 2. დასრულება (დასრულდება); 3. გავსება (გაივსება), ავსება

ჩვენებითი ნაცვალსახელი

ის (იხ. sa)

qiþano

qiþans

qiþan-ის მიმღ. II

þairh

þaírh

წინდებული

(ბრალდ.) 1. სივრცითი მნიშვნელობით მიუთითებს გამჭოლ მოძრაობას რისამე გავლით: -ში, -ზე; რისამე გავლით, რისამე გამჭოლ; -ზე; -ში; შიგნით გავლით; 2. მიუთითებს მოქმედების შემსრულებელს: ვინმეს მიერ / მეშვეობით; 3. მიუთითებს მოქმედების შესრულების გზას, საშუალებას: რისამე დახმარებით / მეშვეობით; þaírh handuns is მისი ხელ(ებ)ით; ძვ. ქართ. ხელთაგან ამისთა; þaírh gajukōn იგავით; ხატოვნად; þaírh bleiþein gudis ღვთის მოწყალებით

Iairaimian

Iaíraímias

საკუთარი სახელი

იერემია (წინასწარმეტყველი)

praufetu

praúfētus

არსებითი სახელი

წინასწარმეტყველი (აგრ. praúfētes)

qiþandan

qiþan

ზმნა

თქმა (იტყვის, ეტყვის), ლაპარაკი

: jah

jah

კავშირი

და

usnemun

usniman

ზმნა

1. აღება (აიღებს); 2. ჩამოხსნა (ჩამოხსნის); ჩამოღება; 3. წაღება (წაიღებს); წაყვანა; 4. წართმევა (წაართმევს)

þrins

þreis

რიცხვითი სახელი

სამი; þreis tigjus ოცდაათი

tiguns

tigjus

მრავლობითი არსებითი სახელი

silubreinaize

silubreins

ზედსართავი სახელი

1. ვერცხლისა; 2. არსებ. მნიშვნ. ვერცხლის მონეტა

andawairþi

andawaírþi

არსებითი სახელი

ფასი; საფასური

þis

ჩვენებითი ნაცვალსახელი

(sō მდედრ.; þata საშ.) ეს; ის

wairþodins

waírþoþs

waírþōn-ის მიმღ. II

, þatei

þatei

კავშირი, მიმართებითი ნაცვალსახელი

1. რომ; 2. რომელიც; ვინც; 3. ვინაიდან, რადგან(აც), იმიტომ რომ; ძვ. ქართ. რამეთუ

garahnidedun

garahnjan

ზმნა

შეფასება (შეაფასებს), ღირებულების განსაზღვრა

fram

ზმნიზედა, წინდებული

(მიც.) წინ; -დან

sunum

sunus

არსებითი სახელი

ვაჟიშვილი, ვაჟი, ძე

Israelis

Israēl

არსებითი სახელი

ისრაელი

, 10. jah

jah

კავშირი

და

atgebun

atgiban

ზმნა

მიცემა (მისცემს); გადაცემა, გაცემა

ins

eis

პირის ნაცვალსახელი

ისინი (იხ. აგრ. is პირ. ნაცვალსახ.)

წინდებული

akra

akrs

არსებითი სახელი

მიწა; მიწის ნაკვეთი; ყანა

kasjins

kasja

არსებითი სახელი

მეთუნე, მექოთნე; ძვ. ქართ. მეკეცე

, swaswe

swaswē

ზმნიზედა, კავშირი

როგორ; როგორც, ისევე როგორც; ისე რომ; აგრეთვე

anabauþ

anabiudan

ზმნა

ბრძანება (უბრძანებს); დარიგება; მცნებად დადება

mis

პირის ნაცვალსახელი

მე

frauja

არსებითი სახელი

ბატონი, უფალი; მბრძანებელი

. 11. iþ

iþ

კავშირი

Iēsus

საკუთარი სახელი

Jesus

stoþ

standan

ზმნა

დგომა (დგას); დადგომა

faura

faúra

ზმნიზედა, წინდებული

(მიც.) წინ; წინაშე

kindina

kindins

არსებითი სახელი

გამგებელი, მმართველი (პროვინციისა, ოლქისა და მისთ.); ძვ. ქართ. მთავარი

, jah

jah

კავშირი

და

frah

fraíhnan

ზმნა

კითხვა (ჰკითხავს), შეკითხვა, კითხვის დასმა

პირის ნაცვალსახელი

ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)

ჩვენებითი ნაცვალსახელი

(sō მდედრ.; þata საშ.) ეს; ის

kindins

არსებითი სახელი

გამგებელი, მმართველი (პროვინციისა, ოლქისა და მისთ.); ძვ. ქართ. მთავარი

qiþands

qiþan

ზმნა

თქმა (იტყვის, ეტყვის), ლაპარაკი

: þu

þū

პირის ნაცვალსახელი

შენ

is¹

wisan¹

ზმნა

ყოფნა (არის), არსებობა

þiudans

არსებითი სახელი

მეფე; მეუფე, მბრძანებელი

Iudaie

Iudaius

არსებითი სახელი

იუდეველი; ძვ. ქართ. ჰურია (აგრ. Judaius)

? iþ

iþ

კავშირი

Iēsus

საკუთარი სახელი

Jesus

qaþ

qiþan

ზმნა

თქმა (იტყვის, ეტყვის), ლაპარაკი

წინდებული

(მიც.) -კენ, -მდე; -ში

პირის ნაცვალსახელი

ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)

: þu

þū

პირის ნაცვალსახელი

შენ

qiþis

qiþan

ზმნა

თქმა (იტყვის, ეტყვის), ლაპარაკი

. 12. jah

jah

კავშირი

და

miþþanei

კავშირი

(მაშინ) როდესაც; იმ დროს, როდესაც (აგრ. miþþanē)

wrohiþs

wrōhiþs

wrōhjan-ის მიმღ. II

was

wisan¹

ზმნა

ყოფნა (არის), არსებობა

fram

ზმნიზედა, წინდებული

(მიც.) წინ; -დან

þaim

þai

ჩვენებითი ნაცვალსახელი

მრ. რ. ისინი (იხ. sa)

gudjam

gudja

არსებითი სახელი

მღვდელი; sa aúhumista gudja აგრ. sa reikista gudja მღვდელმთავარი

კავშირი

და

sinistam

sinista

ზედსართავი სახელი

არსებ. მნიშვნ. უხუცესი; þai sinistans უხუცესნი; წინაპრები

, ni

ნაწილაკი

waiht

waíht

არსებითი სახელი

რაიმე, რაღაც (მხოლოდ შესიტყვებაში ni waíht არაფერი)

andhof

andhafjan

ზმნა

(ნამყ. andhof) პასუხის გაცემა (გასცემს), მიგება

. 13. þanuh

þanuh

კავშირი, ზმნიზედა

1. მერე, შემდეგ; 2. მაშინ, იმ დროს; þanuh þan როდესაც

qaþ

qiþan

ზმნა

თქმა (იტყვის, ეტყვის), ლაპარაკი

წინდებული

(მიც.) -კენ, -მდე; -ში

პირის ნაცვალსახელი

ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)

Peilātus

საკუთარი სახელი

პილატე

: niu

niu

ნაწილაკი

განა არ; ნუთუ არ

hauseis

hausjan

ზმნა

1. სმენა (ესმის), გაგონება; 2. მოსმენა (მოისმენს, მოუსმენს)

ƕan

ზმნიზედა

1. როდის; როდისმე; 2. როგორ; ƕan filu რამდენი, რაოდენი

filu

ზმნიზედა

(შედარ. ხარ. mais; აღმატ. ხარ. maist) ძალიან, ფრიად; ბევრი; swa filu ესოდენ, ამდენად; ამდენი; ƕan filu რაოდენ, რამდენად; რამდენი; filu mais უფრო მეტად; ბევრად მეტი

წინდებული

(მიც., ბრალდ.) -ზე, -თან; -ში; -კენ

þuk

þū

პირის ნაცვალსახელი

შენ

weitwodjand

weitwōdjan

ზმნა

1. რისამე მოწმობა (მოწმობს), მოწმედ ყოფნა; რისამე დამოწმება, დადასტურება; 2. დამოწმება (დაემოწმება); ʘ რაიმეს მოწმობს; მოწმედ ყოფნა; ჩვენების მიცემა; galiug weitwōdjan ცრუმოწმეობა, ცრუმოწმედ გამოსვლა

? 14. jah

jah

კავშირი

და

ნაწილაკი

andhof

andhafjan

ზმნა

(ნამყ. andhof) პასუხის გაცემა (გასცემს), მიგება

პირის ნაცვალსახელი

ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)

wiþra

წინდებული

(ბრალდ.) 1. წინააღმდეგ, საწინააღმდეგოდ; წინაშე, პირისპირ; 2. წინ; მოპირდაპირე მხარეს; 3. მახლობლად, ახლოს

ნაწილაკი

ainhun

ainshun

განუსაზღვრელი ნაცვალსახელი

ვინმე; რაიმე (უარყოფით წინადადებებში); ni ainshun არავინ; არაფერი; არც ერთი

waurde

waúrd

არსებითი სახელი

სიტყვა

, swaswe

swaswē

ზმნიზედა, კავშირი

როგორ; როგორც, ისევე როგორც; ისე რომ; აგრეთვე

sildaleikida

sildaleikjan

ზმნა

გაკვირვება (გაუკვირდება, უკვირს), გაოცება

ჩვენებითი ნაცვალსახელი

(sō მდედრ.; þata საშ.) ეს; ის

kindins

არსებითი სახელი

გამგებელი, მმართველი (პროვინციისა, ოლქისა და მისთ.); ძვ. ქართ. მთავარი

filu

ზმნიზედა

. 15. and

and

წინდებული

(ბრალდ.) -ში, -ზე, გასწვრივ, -კენ

dulþ

dulþs

არსებითი სახელი

დღესასწაული; ზეიმი

ზმნიზედა, კავშირი

მაშინ, იმ დროს; როდესაც; როგორც კი

ƕarjoh

ƕarjizuh

განუსაზღვრელი ნაცვალსახელი

(მდედრ. ƕarjōh; საშ. ƕarjatōh) ყოველი, თითოეული

biuhts

biūhts

ზედსართავი სახელი

რაიმეს ჩვეული, ამა თუ იმ ჩვეულების მქონე; biuhts wisan ʘ ჩვეულია რაიმეს; რაიმე სჩვევია

was

wisan¹

ზმნა

ყოფნა (არის), არსებობა

ჩვენებითი ნაცვალსახელი

(sō მდედრ.; þata საშ.) ეს; ის

kindins

არსებითი სახელი

გამგებელი, მმართველი (პროვინციისა, ოლქისა და მისთ.); ძვ. ქართ. მთავარი

fraletan

fralētan

ზმნა

1. გაშვება (გაუშვებს), განთავისუფლება; 2. ნების დართვა (დართავს); 3. მიტევება (მიუტევებს), პატიება

ainana

ains

რიცხვითი სახელი

ერთი (იბრუნვის როგორც ძლ. ზედს.); ainamma sinþa ერთხელ

þizai

sō

ჩვენებითი ნაცვალსახელი

ეს; ის (იხ. sa)

managein

managei

არსებითი სახელი

1) ხალხი, ერი; 2) დიდძალი ხალხი, ბრბო

bandjan

bandja

არსებითი სახელი

პატიმარი, ტყვე

, þanei

saei

მიმართებითი ნაცვალსახელი

(sōei მდედრ.; þatei საშ.) ის, რომელიც; ის, ვინც

wildedun

wiljan

ზმნა

ʘ ნებავს, სურს

. 16. habaidedunuh

habaidedunuh

= habaidedun (haban-ის ნამყ.) + -uh

ზმნიზედა, კავშირი

მაშინ, იმ დროს; როდესაც; როგორც კი

bandjan

bandja

არსებითი სახელი

პატიმარი, ტყვე

gatarhidana

gatarhiþs

ზედსართავი სახელი

1. ცნობილი, გამორჩეული; 2. გაკიცხული

( haitanana

haitans

haitan-ის მიმღ. II

) Barabban

Barabba

საკუთარი სახელი

ბარაბა (აგრ. Barabbas)

. 17. gaqumanaim

gaqumans

gaqiman-ის მიმღ. II

ზმნიზედა, კავშირი

მაშინ, იმ დროს; როდესაც; როგორც კი

eis

პირის ნაცვალსახელი

ისინი (იხ. აგრ. is პირ. ნაცვალსახ.)

, qaþ

qiþan

ზმნა

თქმა (იტყვის, ეტყვის), ლაპარაკი

eis

პირის ნაცვალსახელი

ისინი (იხ. აგრ. is პირ. ნაცვალსახ.)

Peilātus

საკუთარი სახელი

პილატე

: ƕana

ƕas

კითხვითი ნაცვალსახელი

wileiþ

wiljan

ზმნა

ʘ ნებავს, სურს

კავშირი, ნაწილაკი

fraletau

fralētan

ზმნა

izwis

jūs

პირის ნაცვალსახელი

თქვენ

? Barabban

Barabba

საკუთარი სახელი

ბარაბა (აგრ. Barabbas)

þau

ზმნიზედა, კავშირი

1. თუ; 2. ვიდრე (აგრ. þauh); ni þau არა, არ; არც; ძვ. ქართ. არამც(ა)

Iesu

Iēsus

საკუთარი სახელი

Jesus

, saei

saei

მიმართებითი ნაცვალსახელი

(sōei მდედრ.; þatei საშ.) ის, რომელიც; ის, ვინც

haitada

mediopass of haitan

Xristus

საკუთარი სახელი

ქრისტე

? 18. wissa

witan¹

ზმნა

რისამე ცოდნა (იცის); რისამე შესახებ ცოდნის / წარმოდგენის ქონა

auk

კავშირი

რადგანაც; ვინაიდან; მაგრამ; ხოლო

კავშირი, მიმართებითი ნაცვალსახელი

1. რომ; 2. რომელიც; ვინც; 3. ვინაიდან, რადგან(აც), იმიტომ რომ; ძვ. ქართ. რამეთუ

წინდებული

neiþis

neiþ

არსებითი სახელი

შური

atgebun

atgiban

ზმნა

მიცემა (მისცემს); გადაცემა, გაცემა

პირის ნაცვალსახელი

ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)

. 19. sitandin

sitan

ზმნა

ჯდომა (ზის; ჯდება), დაჯდომა

ზმნიზედა, კავშირი

მაშინ, იმ დროს; როდესაც; როგორც კი

პირის ნაცვალსახელი

ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)

წინდებული

(მიც., ბრალდ.) -ზე, -თან; -ში; -კენ

stauastola

stáuastōls

არსებითი სახელი

სამსჯავრო სავარძელი, მსაჯულის ადგილი; ძვ. ქართ. საყდარი

, insandida

insandjan

ზმნა

გაგზავნა (გაგზავნის, გაუგზავნის); წარგზავნა

წინდებული

(მიც.) -კენ, -მდე; -ში

პირის ნაცვალსახელი

ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)

qens

qēns

არსებითი სახელი

ქალი; ცოლი (აგრ. qeins)

პირის ნაცვალსახელი

ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)

qiþandei

qiþan

ზმნა

თქმა (იტყვის, ეტყვის), ლაპარაკი

: ni

ნაწილაკი

waiht

waíht

არსებითი სახელი

რაიმე, რაღაც (მხოლოდ შესიტყვებაში ni waíht არაფერი)

þus

þū

პირის ნაცვალსახელი

შენ

კავშირი

და

ჩვენებითი ნაცვალსახელი

(sō მდედრ.; þata საშ.) ეს; ის

garaihtin

garaíhts

ზედსართავი სახელი

1. მართალი; 2. სამართლიანი

... 42. ... Israelis

Israēl

არსებითი სახელი

ისრაელი

wisan¹

ზმნა

ყოფნა (არის), არსებობა

, atsteigadau

atsteigan

ზმნა

ჩამოსვლა (ჩამოვა)

nū

ზმნიზედა

1. ახლა, ამჟამად; 2. ამრიგად, ამიტომ, მაშასადამე

წინდებული

(მიც.) -დან; -გან

ჩვენებითი ნაცვალსახელი

(sō მდედრ.; þata საშ.) ეს; ის

galgin

galga

არსებითი სახელი

1. ჯვარი; 2. ბოძი; ძელი

( ei

კავშირი, ნაწილაკი

gasaiƕaima

gasaíƕan

ზმნა

დანახვა (დაინახავს), ხილვა

) jah

jah

კავშირი

და

galaubjam

galaubjan

ზმნა

1. რწმენა (სწამს); 2. დაჯერება (დაიჯერებს, დაუჯერებს)

პირის ნაცვალსახელი

ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)

. 43. trauaida

trauan

ზმნა

1. ნდობა (ენდობა), ნდობით მოკიდება; 2. რწმენა (სწამს); იმედის ქონა, იმედოვნება

წინდებული

(მიც.) -კენ, -მდე; -ში

guda

guþ

არსებითი სახელი

(d) ღმერთი

; lausjadau

lausjan

ზმნა

1. ხსნა (იხსნის), გადარჩენა; 2. გაშვება (გაუშვებს), განთავისუფლება

nū

ზმნიზედა

1. ახლა, ამჟამად; 2. ამრიგად, ამიტომ, მაშასადამე

პირის ნაცვალსახელი

ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)

, jabai

jabai

კავშირი

if; whether; even if; althoiuugh

wili

wiljan

ზმნა

ʘ ნებავს, სურს

პირის ნაცვალსახელი

ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)

; qaþ

qiþan

ზმნა

თქმა (იტყვის, ეტყვის), ლაპარაკი

auk

კავშირი

რადგანაც; ვინაიდან; მაგრამ; ხოლო

კავშირი, მიმართებითი ნაცვალსახელი

1. რომ; 2. რომელიც; ვინც; 3. ვინაიდან, რადგან(აც), იმიტომ რომ; ძვ. ქართ. რამეთუ

gudis

guþ

არსებითი სახელი

(d) ღმერთი

im¹

wisan¹

ზმნა

ყოფნა (არის), არსებობა

sunus

არსებითი სახელი

ვაჟიშვილი, ვაჟი, ძე

. 44. þatuh

sah

ჩვენებითი ნაცვალსახელი

(sōh მდედრ.; þatuh საშ.) 1. ეს; ის; 2. პირ. ნაცვალსახ. მნიშვნ. ის; ის კი ..., ხოლო ის ...; 3. მიმართ. ნაცვალსახ. მნიშვნ. ის, რომელიც; ის, ვინც

samo

sama

ზედსართავი სახელი

სსტ. იგივე; ერთი და იგივე

კავშირი

და

ჩვენებითი ნაცვალსახელი

მრ. რ. ისინი (იხ. sa)

waidedjans

waidēdja

არსებითი სახელი

ავკაცი, ბოროტმოქმედი; ავაზაკი, ყაჩაღი

ჩვენებითი ნაცვალსახელი

მრ. რ. ისინი (იხ. sa)

miþushramidans

miþushramiþs

miþushramjan-ის მიმღ. II

პირის ნაცვალსახელი

ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)

idweitidedun

idweitjan

ზმნა

ლანძღვა (ლანძღავს); გაკიცხვა, დაგმობა

პირის ნაცვალსახელი

ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)

. 45. fram

fram

ზმნიზედა, წინდებული

(მიც.) წინ; -დან

saihston

saíhsta

რიცხვითი სახელი

სსტ. მეექვსე

ზმნიზედა, კავშირი

მაშინ, იმ დროს; როდესაც; როგორც კი

ƕeilai

ƕeila

არსებითი სახელი

1. დრო; დროის მონაკვეთი; 2. საათი; in jainai ƕeilai მაშინვე, იმწამსვე; ƕeilo ƕoh ყოველ წამს, ყოველჟამს; ძვ. ქართ. ყოველსა ჟამსა

waírþan

ზმნა

riqis

არსებითი სახელი

სიბნელე; წყვდიადი, უკუნეთი (აგრ. riqiz)

ufar

წინდებული

(მიც., ბრალდ.) 1. -ზე; რისამე, ვისიმე ზემოთ, რისამე, ვისიმე თავზე; 2. რისამე მეორე მხარეს; გაღმა, გადაღმა; ufar himinam ა) ცათა შინა; ბ) ზედს. მნიშვნ. ზეციერი

allai

alls

ზედსართავი სახელი

ყველა; მთელი; სრული

airþai

aírþa

არსებითი სახელი

მიწა; ქვეყანა; aírþai gaibnjan მიწასთან გასწორება; განადგურება

წინდებული

ƕeila

არსებითი სახელი

niundon

niunda

რიცხვითი სახელი

სსტ. მეცხრე

. 46. iþ

iþ

კავშირი

ზმნიზედა, კავშირი

მაშინ, იმ დროს; როდესაც; როგორც კი

წინდებული

(მიც., ბრალდ.) -ზე; შესახებ; -თან; ახლოს; ირგვლივ

ƕeila

არსებითი სახელი

niundon

niunda

რიცხვითი სახელი

სსტ. მეცხრე

ufhropida

ufhrōpjan

ზმნა

დაყვირება (დაიყვირებს), შეყვირება; წამოძახება

Iēsus

საკუთარი სახელი

Jesus

stibnai

stibna

არსებითი სახელი

ხმა

mikilai

mikils

ზედსართავი სახელი

(შედარ. ხარ. maiza; აღმატ. ხარ. maists) დიდი, უზარმაზარი; დიადი

qiþands

qiþan

ზმნა

თქმა (იტყვის, ეტყვის), ლაპარაკი

: helei

hēlei

შორისდებული

არამ. ელი; ღმერთო ჩემო; helei, helei, lima sibakþani, þatei ist: guþ meins, guþ meins, duƕe mis bilaist? ელი, ელი, ლამა საბაქთანი? რაც ნიშნავს, ღმერთო ჩემო, ღმერთო ჩემო, რად მიმატოვე მე?

, helei

hēlei

შორისდებული

, lima

lima

ზმნიზედა

არამ. რატომ (იხ. aílōe, hēlei)

sibakþani

ზმნა

არამ. მიმატოვე (იხ. aílōe, hēlei) (აგრ. sibakþanei)

, þatei

þatei

კავშირი, მიმართებითი ნაცვალსახელი

1. რომ; 2. რომელიც; ვინც; 3. ვინაიდან, რადგან(აც), იმიტომ რომ; ძვ. ქართ. რამეთუ

wisan¹

ზმნა

ყოფნა (არის), არსებობა

: guþ

guþ

არსებითი სახელი

(d) ღმერთი

meins

კუთვნილებითი ნაცვალსახელი

(პირ. ნაცვალსახ. ik-ის ნათ. ბრუნვის ფორმა) ჩემი

, guþ

guþ

არსებითი სახელი

(d) ღმერთი

meins

კუთვნილებითი ნაცვალსახელი

(პირ. ნაცვალსახ. ik-ის ნათ. ბრუნვის ფორმა) ჩემი

, duƕe

duƕē

ზმნიზედა

რატომ

mis

პირის ნაცვალსახელი

მე

bilaist

bileiþan

ზმნა

(მიც.) დატოვება (დატოვებს), მიტოვება

? 47. iþ

iþ

კავშირი

sumai

sums

განუსაზღვრელი ნაცვალსახელი

ვინმე, ვიღაც; რაიმე, რაღაც; ერთ-ერთი; ზოგი, ზოგიერთი (იბრუნვის როგორც ძლ. ზედს.)

þize

ჩვენებითი ნაცვალსახელი

(sō მდედრ.; þata საშ.) ეს; ის

jainar

ზმნიზედა

იქ, იმ ადგილას

standandane

standan

ზმნა

დგომა (დგას); დადგომა

gahausjandans

gahausjan

ზმნა

გაგონება (გაიგონებს); მოსმენა

qiþan

ზმნა

თქმა (იტყვის, ეტყვის), ლაპარაკი

კავშირი, მიმართებითი ნაცვალსახელი

1. რომ; 2. რომელიც; ვინც; 3. ვინაიდან, რადგან(აც), იმიტომ რომ; ძვ. ქართ. რამეთუ

Helian

Hēlias

საკუთარი სახელი

ელია (ძველი აღთქმის წინასწარმეტყველი)

wopeiþ

wōpjan

ზმნა

1. დაძახება (დაუძახებს), მოხმობა; 2. ყვირილი (ყვირის); დაყვირება, ხმამაღლა შეძახება

ჩვენებითი ნაცვალსახელი

(sō მდედრ.; þata საშ.) ეს; ის

. 48. jah

jah

კავშირი

და

suns

ზმნიზედა

მალე, უცებ; მყისვე, მაშინვე

þragida

þragjan

ზმნა

სირბილი (მირბის, დარბის); გაქცევა

ains

რიცხვითი სახელი

ერთი (იბრუნვის როგორც ძლ. ზედს.); ainamma sinþa ერთხელ

წინდებული

(მიც.) 1. -დან, -გან; 2. -ით; რისამე მეშვეობით; რაიმესთან ერთად

eis

პირის ნაცვალსახელი

ისინი (იხ. აგრ. is პირ. ნაცვალსახ.)

კავშირი

და

nam

niman

ზმნა

swamm

swamms

არსებითი სახელი

ღრუბელი (ფოროვანი მასალა) (აგრ. swams)

fulljands

fulljan

ზმნა

1. გავსება (გაავსებს), ავსება; 2. სითხით გაჟღენთა (გაჟღენთს)

aketis

akēt

არსებითი სახელი

ძმარი (აგრ. akeit)

, jah

jah

კავშირი

და

lagjands

lagjan

ზმნა

დადება (დადებს); ჩადება; lagjan kniwa მუხლის მოყრა, დაჩოქება

წინდებული

(მიც., ბრალდ.) -ზე, -თან; -ში; -კენ

raus

არსებითი სახელი

ლერწამი

draggkida

dragkjan

ზმნა

დალევინება (დაალევინებს), სმევა

პირის ნაცვალსახელი

ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)

. 49. iþ

iþ

კავშირი

ჩვენებითი ნაცვალსახელი

მრ. რ. ისინი (იხ. sa)

anþarai

anþar

ზედსართავი სახელი

სხვა, მეორე, კიდევ ერთი

qiþan

ზმნა

თქმა (იტყვის, ეტყვის), ლაპარაკი

: let

lētan

ზმნა

(ნამყ. laílōt, laílōtum; მიმღ. II lētans) 1. დატოვება (დატოვებს); 2. ნების დართვა (დართავს), უფლების ან შესაძლებლობის მიცემა; 3. გაშვება (გაუშვებს), გამოშვება

, ei

კავშირი, ნაწილაკი

saiƕam

saíƕan

ზმნა

1. ხედვა (ხედავს); დანახვა; 2. ბრძანებ. იცოდე(თ)!

, qimaiu

qimaiu

= qimai + (qiman-ის აწმყ. დრ.-ის ოპტატ., მხ. რ.) + -u

Helias

Hēlias

საკუთარი სახელი

ელია (ძველი აღთქმის წინასწარმეტყველი)

nasjan

ზმნა

გადარჩენა (გადაარჩენს), რაიმესგან ხსნა

პირის ნაცვალსახელი

ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)

. 50. iþ

iþ

კავშირი

Iēsus

საკუთარი სახელი

Jesus

aftra

ზმნიზედა

1. კვლავ; ისევ; 2. უკან; უკანვე

hropjands

hrōpjan

ზმნა

ყვირილი (ყვირის); ღაღადი

stibnai

stibna

არსებითი სახელი

ხმა

mikilai

mikils

ზედსართავი სახელი

(შედარ. ხარ. maiza; აღმატ. ხარ. maists) დიდი, უზარმაზარი; დიადი

aflailot

aflētan

ზმნა

1. მიტევება (მიუტევებს); პატიება; 2. გავლა (გაუვლის); 3. სულის განტევება (განუტევებს); 4. მიტოვება (მიატოვებს); გაშვება; დატოვება

ahman

ahma

არსებითი სახელი

სული

. 51. jah

jah

კავშირი

და

ზმნიზედა, კავშირი

მაშინ, იმ დროს; როდესაც; როგორც კი

faurhah

faúrhah

არსებითი სახელი

ფარდა, კრეტსაბმელი (აგრ. faúrahah)

alhs

არსებითი სახელი

ტაძარი

diskritnoda

disskritnan

ზმნა

გახევა (გაიხევა); გაგლეჯა; გაპობა, გასკდომა

წინდებული

twa

twai

რიცხვითი სახელი

ორი; in twa ორად, შუაზე; twōs þūsundjōs ორი ათასი

, iupaþro

iupaþrō

ზმნიზედა

ზემოდან, მაღლიდან

წინდებული

dalaþ

ზმნიზედა

დაბლა, ძირს, ქვევით

, jah

jah

კავშირი

და

airþa

aírþa

არსებითი სახელი

მიწა; ქვეყანა; aírþai gaibnjan მიწასთან გასწორება; განადგურება

inreiraida

inreiran

ზმნა

to move; to tremble

, jah

jah

კავშირი

და

stainos

stains

არსებითი სახელი

1. ქვა; ლოდი; 2. კლდე

disskritnodedun

disskritnan

ზმნა

გახევა (გაიხევა); გაგლეჯა; გაპობა, გასკდომა

, 52. jah

jah

კავშირი

და

hlaiwasnos

hlaiwasnōs

მრავლობითი არსებითი სახელი

საფლავები, სამარხები; აკლდამები

usluknodedun

uslūknan

ზმნა

გახსნა (გაიხსნება), გაღება

, jah

jah

კავშირი

და

managa

manags

ზედსართავი სახელი

(შედარ. ხარ. managiza; აღმატ. ხარ. managists) ბევრი; მრავალი; swa manags ამდენი; filu manags ძალიან ბევრი

leika

leik

არსებითი სახელი

1. სხეული, ტანი; ხორცი; 2. ცხედარი, გვამი

þize

ჩვენებითი ნაცვალსახელი

(sō მდედრ.; þata საშ.) ეს; ის

ligandane

ligan

ზმნა

1. წოლა (წევს), დაწოლა; 2. დება (დევს)

weihaize

weihs

ზედსართავი სახელი

წმინდა, წმიდა; საღვთო; ahma weihs სული წმიდა

urrisun

urreisan

ზმნა

1. ფეხზე ადგომა (ადგება), წამოდგომა; 2. მკვდრეთით აღდგომა (აღდგება), გაცოცხლება

. 53. jah

jah

კავშირი

და

usgaggandans

usgaggan

ზმნა

(ნამყ. usiddja) 1. გასვლა (გავა), გამოსვლა; 2. წასვლა (წავა)

წინდებული

(მიც.) 1. -დან, -გან; 2. -ით; რისამე მეშვეობით; რაიმესთან ერთად

hlaiwasnom

hlaiwasnōs

მრავლობითი არსებითი სახელი

საფლავები, სამარხები; აკლდამები

afar

წინდებული, ზმნიზედა

(მიც., ბრალდ.) შემდეგ; უკან; მერე

urrist

urrists

არსებითი სახელი

მკვდრეთით აღდგომა, გაცოცხლება

პირის ნაცვალსახელი

ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)

innatgaggandans

innatgaggan

ზმნა

(ნამყ. innatiddja) სადმე შესვლა (შევა)

წინდებული

þo

sō

ჩვენებითი ნაცვალსახელი

ეს; ის (იხ. sa)

weihon

weihs

ზედსართავი სახელი

წმინდა, წმიდა; საღვთო; ahma weihs სული წმიდა

baurg

baúrgs

არსებითი სახელი

1. ქალაქი; 2. ციხესიმაგრე; კოშკი

კავშირი

და

ataugidedun

ataugjan

ზმნა

ჩვენება (აჩვენებს, უჩვენებს); ataugjan sik ʘ გამოეცხადება, ეჩვენება

sik

უკუქცევითი ნაცვალსახელი

თავისი თავი; თავის თავს

managaim

manags

ზედსართავი სახელი

. 54. iþ

iþ

კავშირი

hundafaþs

არსებითი სახელი

(d) ასისთავი

კავშირი

და

ჩვენებითი ნაცვალსახელი

მრ. რ. ისინი (იხ. sa)

miþ

წინდებული

(მიც.)-თან; -თან ერთად

პირის ნაცვალსახელი

ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)

witandans¹

witan²

ზმნა

Iesua

Iēsus

საკუთარი სახელი

Jesus

, gasaiƕandans

gasaíƕan

ზმნა

დანახვა (დაინახავს), ხილვა

þo

sō

ჩვენებითი ნაცვალსახელი

ეს; ის (იხ. sa)

reiron

reirō

არსებითი სახელი

1. კანკალი, ძრწოლა; 2. მიწისძვრა

კავშირი

და

þo

sō

ჩვენებითი ნაცვალსახელი

ეს; ის (იხ. sa)

waurþanona

waúrþans

waírþan-ის მიმღ. II

, ohtedun

ōgan

ზმნა

ხშ. უკუქცევ. (sis, მიც.) ʘ ეშინია, შიში აქვს

abraba

ზმნიზედა

ძალიან; დიდად

, qiþandans

qiþan

ზმნა

თქმა (იტყვის, ეტყვის), ლაპარაკი

: bi

წინდებული

(მიც., ბრალდ.) -ზე; შესახებ; -თან; ახლოს; ირგვლივ

sunjai

sunja

არსებითი სახელი

ჭეშმარიტება, სიმართლე

gudis

guþ

არსებითი სახელი

(d) ღმერთი

sunus

არსებითი სახელი

ვაჟიშვილი, ვაჟი, ძე

wisan¹

ზმნა

ყოფნა (არის), არსებობა

ჩვენებითი ნაცვალსახელი

(sō მდედრ.; þata საშ.) ეს; ის

. 55. wesunuh

wesunuh

= wesun (wisan¹-ის ნამყ. დრ., მრ. რ.) + -uh

ზმნიზედა, კავშირი

მაშინ, იმ დროს; როდესაც; როგორც კი

jainar

ზმნიზედა

იქ, იმ ადგილას

qinons

qinō

არსებითი სახელი

ქალი

managos

manags

ზედსართავი სახელი

fairraþro

faírraþrō

ზმნიზედა

შორიდან; შორს, მოშორებით

saiƕandeins

saíƕan

ზმნა

1. ხედვა (ხედავს); დანახვა; 2. ბრძანებ. იცოდე(თ)!

, þozei

sōei

მიმართებითი ნაცვალსახელი

ის, რომელიც; ის, ვინც (იხ. saei)

laistidedun

laistjan

ზმნა

ʘ ვინმეს, რაიმეს მისდევს, მიჰყვება

afar

წინდებული, ზმნიზედა

(მიც., ბრალდ.) შემდეგ; უკან; მერე

Iesua

Iēsus

საკუთარი სახელი

Jesus

fram

ზმნიზედა, წინდებული

(მიც.) წინ; -დან

Galeilaia

ტოპონიმი

გალილეა (ისტორიული ოლქი ჩრდილოეთ ისრაელში)

, andbahtjandeins

andbahtjan

ზმნა

მსახურობა (მსახურობს), მომსახურება

პირის ნაცვალსახელი

ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)

, 56. in

წინდებული

þaimei

saei

მიმართებითი ნაცვალსახელი

(sōei მდედრ.; þatei საშ.) ის, რომელიც; ის, ვინც

was

wisan¹

ზმნა

ყოფნა (არის), არსებობა

საკუთარი სახელი

მარიამი (აგრ. Maria)

sō

ჩვენებითი ნაცვალსახელი

ეს; ის (იხ. sa)

Magdalene

Magdalēnē

საკუთარი სახელი

მაგდალელი (გალილეურ ქ. მაგდალას მკვიდრი; იესოს ერთ-ერთი მიმდევრის, მარიამის ზედწოდება); ძვ. ქართ. მაგდალინელი, მაგდალენელი

, jah

jah

კავშირი

და

საკუთარი სახელი

მარიამი (აგრ. Maria)

sō

ჩვენებითი ნაცვალსახელი

ეს; ის (იხ. sa)

Iakobis

Iakōbus

საკუთარი სახელი

იაკობი (იესოს რამდენიმე თანამედროვის სახელი ახალ აღთქმაში)

კავშირი

და

Iosezis

Iōsēs

საკუთარი სახელი

იოსე

aiþei

არსებითი სახელი

დედა

, jah

jah

კავშირი

და

aiþei

არსებითი სახელი

დედა

suniwe

sunus

არსებითი სახელი

ვაჟიშვილი, ვაჟი, ძე

Zaibaidaiaus

Zaíbaídaius

საკუთარი სახელი

ზებედე

. 57. iþ

iþ

კავშირი

ზმნიზედა, კავშირი

მაშინ, იმ დროს; როდესაც; როგორც კი

seiþu

seiþus

ზედსართავი სახელი

გვიანი; seiþu warþ შებინდდა, მოსაღამოვდა

waírþan

ზმნა

, qam

qiman

ზმნა

მოსვლა (მოვა); მისვლა

manna

არსებითი სახელი

1. ადამიანი; 2. კაცი, მამაკაცი; ni manna არავინ; manna þrūtsfill habands კეთროვანი; sunus mans ძე კაცისა, იესო ქრისტე

gabigs

ზედსართავი სახელი

მდიდარი (აგრ. gabeigs)

წინდებული

(მიც.) -დან; -გან

Areimaþaias

Areimaþaia

ტოპონიმი

არიმათია

þizuh

sah

ჩვენებითი ნაცვალსახელი

namo

namō

არსებითი სახელი

სახელი

Iosef

Iōsēf

საკუთარი სახელი

იოსები

, saei

saei

მიმართებითი ნაცვალსახელი

(sōei მდედრ.; þatei საშ.) ის, რომელიც; ის, ვინც

კავშირი

და

silba

ზედსართავი სახელი

სსტ. თვითონ; თავად

siponida

siponjan

ზმნა

ʘ ვისიმე მოწაფეა / მიმდევარია

Iesua

Iēsus

საკუთარი სახელი

Jesus

. 58. sah

sah

ჩვენებითი ნაცვალსახელი

atgaggands

atgaggan

ზმნა

(ნამყ. atiddja) მისვლა (მივა), მიახლოება; მოსვლა, სვლა; dalaþ atgaggan ჩამოსვლა; atgaggan nēƕ მიახლოება, ახლოს მისვლა

წინდებული

(მიც.) -კენ, -მდე; -ში

Peilatau

Peilātus

საკუთარი სახელი

პილატე

baþ

bidjan

ზმნა

1. ლოცვა (ლოცულობს), ლოცვის წარმოთქმა; 2. ვედრება (ევედრება); თხოვნა (აგრ. bidan)

þis

ჩვენებითი ნაცვალსახელი

(sō მდედრ.; þata საშ.) ეს; ის

leikis

leik

არსებითი სახელი

1. სხეული, ტანი; ხორცი; 2. ცხედარი, გვამი

Iesuis

Iēsus

საკუთარი სახელი

Jesus

. þanuh

þanuh

კავშირი, ზმნიზედა

1. მერე, შემდეგ; 2. მაშინ, იმ დროს; þanuh þan როდესაც

Peilātus

საკუთარი სახელი

პილატე

uslaubida

uslaubjan

ზმნა

ნების დართვა (დართავს), უფლების მიცემა

giban

ზმნა

მიცემა (მისცემს), მოცემა; ბოძება; andawaúrdi giban პასუხის გაცემა, მიგება

ჩვენებითი ნაცვალსახელი

ის (იხ. sa)

leik

არსებითი სახელი

1. სხეული, ტანი; ხორცი; 2. ცხედარი, გვამი

. 59. jah

jah

კავშირი

და

nimands

niman

ზმნა

ჩვენებითი ნაცვალსახელი

ის (იხ. sa)

leik

არსებითი სახელი

1. სხეული, ტანი; ხორცი; 2. ცხედარი, გვამი

Iosef

Iōsēf

საკუთარი სახელი

იოსები

biwand

biwindan

ზმნა

შეხვევა (შეახვევს), გახვევა

ita

პირის ნაცვალსახელი

ის (იხ. აგრ. is პირ. ნაცვალსახ.)

sabana

saban

არსებითი სახელი

ტილოს ქსოვილი; სუდარა

hrainjamma

hrains

ზედსართავი სახელი

სუფთა; წმინდა

60. jah

jah

კავშირი

და

galagida

galagjan

ზმნა

დადება (დადებს); მოთავსება

ita

პირის ნაცვალსახელი

ის (იხ. აგრ. is პირ. ნაცვალსახ.)

წინდებული

niujamma

niujis

ზედსართავი სახელი

ახალი

seinamma

seins

კუთვნილებითი ნაცვალსახელი

თავისი; თავიანთი; მისი; მათი

hlaiwa

hlaiw

არსებითი სახელი

საფლავი, სამარხი

კავშირი, მიმართებითი ნაცვალსახელი

1. რომ; 2. რომელიც; ვინც; 3. ვინაიდან, რადგან(აც), იმიტომ რომ; ძვ. ქართ. რამეთუ

ushuloda

ushulōn

ზმნა

გამოკვეთა (გამოკვეთს), გამოჭრა

წინდებული

(მიც., ბრალდ.) -ზე, -თან; -ში; -კენ

staina

stains

არსებითი სახელი

1. ქვა; ლოდი; 2. კლდე

კავშირი

და

faurwalwjands

faúrwalwjan

ზმნა

მიგორება (მიაგორებს), გორებით მიტანა ან მიდგმა / მიყუდება

staina

stains

არსებითი სახელი

1. ქვა; ლოდი; 2. კლდე

mikilamma

mikils

ზედსართავი სახელი

(შედარ. ხარ. maiza; აღმატ. ხარ. maists) დიდი, უზარმაზარი; დიადი

daurons

daúrō

არსებითი სახელი

ჭიშკარი, კარი

þis

ჩვენებითი ნაცვალსახელი

(sō მდედრ.; þata საშ.) ეს; ის

hlaiwis

hlaiw

არსებითი სახელი

საფლავი, სამარხი

galaiþ

galeiþan

ზმნა

1. წასვლა (წავა); გამგზავრება; 2. მისვლა (მივა); მოსვლა; 3. სვლა (მიდის)

. 61. wasuh

wasuh

= was (wisan¹-ის ნამყ. დრ.) + -uh

ზმნიზედა, კავშირი

მაშინ, იმ დროს; როდესაც; როგორც კი

jainar

ზმნიზედა

იქ, იმ ადგილას

საკუთარი სახელი

მარიამი (აგრ. Maria)

Magdalene

Magdalēnē

საკუთარი სახელი

კავშირი

და

sō

ჩვენებითი ნაცვალსახელი

ეს; ის (იხ. sa)

anþara

anþar

ზედსართავი სახელი

სხვა, მეორე, კიდევ ერთი

საკუთარი სახელი

მარიამი (აგრ. Maria)

sitandeins

sitan

ზმნა

ჯდომა (ზის; ჯდება), დაჯდომა

andwairþis

andwaírþs

ზედსართავი სახელი

1. დამსწრე; სადმე მყოფი; არსებული; 2. ახლანდელი; ამჟამინდელი; აწმყო; andwaírþis წინდ. მნიშვნ. (მიც.) რისამე წინ

ჩვენებითი ნაცვალსახელი

(sō მდედრ.; þata საშ.) ეს; ის

hlaiwa

hlaiw

არსებითი სახელი

საფლავი, სამარხი

. 62. iftumin

iftuma

ზედსართავი სახელი

(შედარ. ხარ.) შემდგომი, მომდევნო; iftumin daga მეორე დღეს; ძვ. ქართ. ხვალისაგან

ზმნიზედა, კავშირი

მაშინ, იმ დროს; როდესაც; როგორც კი

daga

dags

არსებითი სახელი

დღე; himma daga დღეს

, saei

saei

მიმართებითი ნაცვალსახელი

(sōei მდედრ.; þatei საშ.) ის, რომელიც; ის, ვინც

wisan¹

ზმნა

ყოფნა (არის), არსებობა

afar

წინდებული, ზმნიზედა

(მიც., ბრალდ.) შემდეგ; უკან; მერე

paraskaiwein

paraskaíwē

არსებითი სახელი

პარასკევი

, gaqemun

gaqiman

ზმნა

1. შეკრება (შეიკრიბება, შეიკრიბებიან), შეგროვება; 2. სადმე მისვლა (მივა, მივლენ); მოსვლა

auhumistans

aúhumists

aúhuma-ს აღმატ. ხარ.

gudjans

gudja

არსებითი სახელი

მღვდელი; sa aúhumista gudja აგრ. sa reikista gudja მღვდელმთავარი

კავშირი

და

Fareisaieis

Fareisaius

არსებითი სახელი

ფარისეველი

წინდებული

(მიც.) -კენ, -მდე; -ში

Peilatau

Peilātus

საკუთარი სახელი

პილატე

63. qiþandans

qiþan

ზმნა

თქმა (იტყვის, ეტყვის), ლაპარაკი

: frauja

frauja

არსებითი სახელი

ბატონი, უფალი; მბრძანებელი

, gamundedum

gamunan

ზმნა

1) გახსენება (გაიხსენებს, გაახსენდება); 2) ხსოვნა (ახსოვს)

კავშირი, მიმართებითი ნაცვალსახელი

1. რომ; 2. რომელიც; ვინც; 3. ვინაიდან, რადგან(აც), იმიტომ რომ; ძვ. ქართ. რამეთუ

jains

ჩვენებითი ნაცვალსახელი

ის (იბრუნვის როგორც ძლ. ზედს.)

airzjands

aírzjan

ზმნა

ცდუნება (აცდუნებს), შეცდენა; შეცდომაში შეყვანა; მოტყუება

qaþ

qiþan

ზმნა

თქმა (იტყვის, ეტყვის), ლაპარაკი

nauh

naúh

ზმნიზედა

ჯერ, ჯერაც, ჯერ კიდევ; ni naúh ჯერ არ, ჯერ კიდევ არ

libands

liban

ზმნა

ცხოვრება (ცხოვრობს), სიცოცხლე; არსებობა; libands მიმღ. I ზედს. მნიშვნ. ცოცხალი

: afar

afar

წინდებული, ზმნიზედა

(მიც., ბრალდ.) შემდეგ; უკან; მერე

þrins

þreis

რიცხვითი სახელი

სამი; þreis tigjus ოცდაათი

dagans

dags

არსებითი სახელი

დღე; himma daga დღეს

urreisa

urreisan

ზმნა

. 64. hait

haitan

ზმნა

1. დაძახება (დაუძახებს), სახელის წოდება; 2. ბრძანება (უბრძანებს); 3. დაძახება (დაუძახებს), მოხმობა, მოწვევა

nū

ზმნიზედა

1. ახლა, ამჟამად; 2. ამრიგად, ამიტომ, მაშასადამე

witan¹

witan²

ზმნა

ჩვენებითი ნაცვალსახელი

(sō მდედრ.; þata საშ.) ეს; ის

hlaiwa

hlaiw

არსებითი სახელი

საფლავი, სამარხი

წინდებული

þana

ჩვენებითი ნაცვალსახელი

(sō მდედრ.; þata საშ.) ეს; ის

þridjan

þridja

რიცხვითი სახელი

მესამე

dag

dags

არსებითი სახელი

დღე; himma daga დღეს

, ibai

ibai

ნაწილაკი

კითხვ. 1. განა არ; ნუთუ არ; 2. რათა არ (აგრ. iba)

ufto

uftō

ზმნიზედა

შესაძლოა, შეიძლება, ალბათ; ibai uftō რათა არ; ძვ. ქართ. ნუუკვე

qimandans

qiman

ზმნა

მოსვლა (მოვა); მისვლა

ჩვენებითი ნაცვალსახელი

მრ. რ. ისინი (იხ. sa)

siponjos

sipōneis

არსებითი სახელი

მოწაფე, მიმდევარი; მოციქული

პირის ნაცვალსახელი

ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)

binimaina

biniman

ზმნა

წაღება (წაიღებს), წაყვანა

პირის ნაცვალსახელი

ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)

კავშირი

და

qiþaina

qiþan

ზმნა

თქმა (იტყვის, ეტყვის), ლაპარაკი

წინდებული

(მიც.) -კენ, -მდე; -ში

managein

managei

არსებითი სახელი

1) ხალხი, ერი; 2) დიდძალი ხალხი, ბრბო

: urrais

urreisan

ზმნა

წინდებული

(მიც.) 1. -დან, -გან; 2. -ით; რისამე მეშვეობით; რაიმესთან ერთად

dauþaim

dauþs

ზედსართავი სახელი

მკვდარი

, jah

jah

კავშირი

და

wisan¹

ზმნა

ყოფნა (არის), არსებობა

sō

ჩვენებითი ნაცვალსახელი

ეს; ის (იხ. sa)

speidizei

spēdiza

ზედსართავი სახელი

(spēþs-ის შედარ. ხარ.) უკანასკნელი, მეორე, უფრო ახალი (ორი ან რამდენიმე მოხსენიებულიდან)

airziþa

aírziþa

არსებითი სახელი

სიცრუე; შეცდომაში შეყვანა

wairsizei

waírsiza

ზედსართავი სახელი

(ubils-ის სუპლეტიური შედარ. ხარ.) უარესი, უფრო ცუდი

þizai

sō

ჩვენებითი ნაცვალსახელი

ეს; ის (იხ. sa)

frumein

fruma

ზედსართავი სახელი

(შედარ. ხარ.) პირველი; წინა, წინასწარი; უფრო ადრინდელი; fram fruma თავიდანვე; დასაბამითგან; þata frumo პირველად

. 65. qaþ

qiþan

ზმნა

თქმა (იტყვის, ეტყვის), ლაპარაკი

eis

პირის ნაცვალსახელი

ისინი (იხ. აგრ. is პირ. ნაცვალსახ.)

Peilātus

საკუთარი სახელი

პილატე

: habaiþ

haban

ზმნა

ქონა (აქვს); ყოლა; ფლობა

wardjans

wardja

არსებითი სახელი

დარაჯი, გუშაგი

, gaggiþ

gaggan

ზმნა

(ნამყ. iddja, აგრ. gaggida) 1) სვლა (მიდის), სიარული; 2) წასვლა (წავა); მისვლა

witaiduh

= witaiþ (witan²-ის ბრძანებ., მრ. რ.) + -uh

swaswe

swaswē

ზმნიზედა, კავშირი

როგორ; როგორც, ისევე როგორც; ისე რომ; აგრეთვე

kunnuþ

kunnan

ზმნა

1. ცოდნა (იცის); 2. ცნობა (იცნობს); 3. შეძლება (შეუძლია); ʘ ძალუძს

. 66. iþ

iþ

კავშირი

eis

პირის ნაცვალსახელი

ისინი (იხ. აგრ. is პირ. ნაცვალსახ.)

gaggandans

gaggan

ზმნა

(ნამყ. iddja, აგრ. gaggida) 1) სვლა (მიდის), სიარული; 2) წასვლა (წავა); მისვლა

galukun

galūkan

ზმნა

1. დახურვა (დახურავს); დაკეტვა; 2. რაიმეში მოქცევა (მოაქცევს), მომწყვდევა