ლუკა 15

თარგმანები: თანამედროვე და ძველი ქართული, ახალი ინგლისური
1. Wesunuþ-þan
wesunuþ-þan
= wesun (wisan¹-ის ნამყ. დრ., მრ. რ.) + -uþ + þan
imma
is
პირის ნაცვალსახელი
ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)
neƕjandans
nēƕjan
ზმნა
(sik) მიახლოება (მიუახლოვდება), ახლოს მისვლა
sik
sik
უკუქცევითი ნაცვალსახელი
თავისი თავი; თავის თავს
allai
alls
ზედსართავი სახელი
ყველა; მთელი; სრული
motarjos
mōtāreis
არსებითი სახელი
მებაჟე, გადასახადების ამკრეფი; O Geo მეზუერე
jah
jah
კავშირი
და
frawaurhtai
frawaúrhts¹
ზედსართავი სახელი
ცოდვილი
hausjan
hausjan
ზმნა
1. სმენა (ესმის), გაგონება; 2. მოსმენა (მოისმენს, მოუსმენს)
imma
is
პირის ნაცვალსახელი
ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)
. 2. jah
jah
კავშირი
და
birodidedun
birōdjan
ზმნა
დრტვინვა (დრტვინავს), უკმაყოფილების გამოთქმა; ჩივილი
Fareisaieis
Fareisaius
არსებითი სახელი
ფარისეველი
jah
jah
კავშირი
და
bokarjos
bōkāreis
არსებითი სახელი
მწიგნობარი
, qiþandans
qiþan
ზმნა
თქმა (იტყვის, ეტყვის), ლაპარაკი
þatei
þatei
კავშირი, მიმართებითი ნაცვალსახელი
1. რომ; 2. რომელიც; ვინც; 3. ვინაიდან, რადგან(აც), იმიტომ რომ; ძვ. ქართ. რამეთუ
sa
sa
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
( მდედრ.; þata საშ.) ეს; ის
frawaurhtans
frawaúrhts¹
ზედსართავი სახელი
ცოდვილი
andnimiþ
andniman
ზმნა
მიღება (მიიღებს); აყვანა; შეწყნარება
jah
jah
კავშირი
და
miþmatjiþ
miþmatjan
ზმნა
ვინმესთან ერთად ჭამა (ჭამს)
im
eis
პირის ნაცვალსახელი
ისინი (იხ. აგრ. is პირ. ნაცვალსახ.)
. 3. qaþ
qiþan
ზმნა
თქმა (იტყვის, ეტყვის), ლაპარაკი
þan
þan
ზმნიზედა, კავშირი
მაშინ, იმ დროს; როდესაც; როგორც კი
du
du
წინდებული
(მიც.) -კენ, -მდე; -ში
im
eis
პირის ნაცვალსახელი
ისინი (იხ. აგრ. is პირ. ნაცვალსახ.)
þo
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
ეს; ის (იხ. sa)
gajukon
gajukō
არსებითი სახელი
იგავი
qiþands
qiþan
ზმნა
თქმა (იტყვის, ეტყვის), ლაპარაკი
: 4. ƕas
ƕas
კითხვითი ნაცვალსახელი
(მდედრ. ƕō; საშ. ƕa) 1. ვინ; რა; რომელი; 2. განუსაზღვ. ნაცვალსახ. მნიშვნ. ვინმე, ვიღაც; რაიმე, რაღაც; 3. (ƕa, ƕis) რატომ, რისთვის, რას; ძვ. ქართ. რაჲსა; und ƕa როდემდე
manna
manna
არსებითი სახელი
1. ადამიანი; 2. კაცი, მამაკაცი; ni manna არავინ; manna þrūtsfill habands კეთროვანი; sunus mans ძე კაცისა, იესო ქრისტე
izwara
izwar
კუთვნილებითი ნაცვალსახელი
(პირ. ნაცვალსახ. jūs-ის ნათ. ბრუნვის ფორმა) თქვენი
aigands
aigan
ზმნა
ქონა (აქვს); ყოლა; ფლობა
taihuntehund
taíhuntēhund
რიცხვითი სახელი
ასი
lambe
lamb
არსებითი სახელი
ცხვარი, კრავი
jah
jah
კავშირი
და
fraliusands
fraliusan
ზმნა
დაკარგვა (დაკარგავს)
ainamma
ains
რიცხვითი სახელი
ერთი (იბრუნვის როგორც ძლ. ზედს.); ainamma sinþa ერთხელ
þize
sa
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
( მდედრ.; þata საშ.) ეს; ის
, niu
niu
ნაწილაკი
განა არ; ნუთუ არ
bileiþiþ
bileiþan
ზმნა
(მიც.) დატოვება (დატოვებს), მიტოვება
þo
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
ეს; ის (იხ. sa)
niuntehund
niuntēhund
რიცხვითი სახელი
(ნათ. აგრ. niuntēhundis) ოთხმოცდაათი
jah
jah
კავშირი
და
niun
niun
რიცხვითი სახელი
(ნათ. მრ. რ. niune) ცხრა; niuntēhund jah niun ოთხმოცდაცხრამეტი; niun hunda ცხრაასი
ana
ana
წინდებული
(მიც., ბრალდ.) -ზე, -თან; -ში; -კენ
auþidai
auþida
არსებითი სახელი
უდაბნო
jah
jah
კავშირი
და
gaggiþ
gaggan
ზმნა
(ნამყ. iddja, აგრ. gaggida) 1) სვლა (მიდის), სიარული; 2) წასვლა (წავა); მისვლა
afar
afar
წინდებული, ზმნიზედა
(მიც., ბრალდ.) შემდეგ; უკან; მერე
þamma
sa
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
( მდედრ.; þata საშ.) ეს; ის
fralusanin
fralusans
fraliusan-ის მიმღ. II
, unte
untē
კავშირი
1. სანამ (არ), ვიდრე (არ); 2. (იმ დროს) როდესაც; მაშინ; 3. იმიტომ რომ, რადგანაც, ვინაიდან
bigitiþ
bigitan
ზმნა
პოვნა (იპოვის), აღმოჩენა, ნახვა
þata
þata
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
ის (იხ. sa)
? 5. Jah
jah
კავშირი
და
bigitands
bigitan
ზმნა
პოვნა (იპოვის), აღმოჩენა, ნახვა
uslagjiþ
uslagjan
ზმნა
დადება (დადებს); uslagjan handu ხელის დადება, შეპყრობა; ძვ. ქართ. ხელთა დასხმა
ana
ana
წინდებული
(მიც., ბრალდ.) -ზე, -თან; -ში; -კენ
amsans
ams
არსებითი სახელი
მხარი (ან amsa -n-)
seinans
seins
კუთვნილებითი ნაცვალსახელი
თავისი; თავიანთი; მისი; მათი
faginonds
faginōn
ზმნა
გახარება (ხარობს, უხარია); მხიარულობა
, 6. jah
jah
კავშირი
და
qimands
qiman
ზმნა
მოსვლა (მოვა); მისვლა
in
in
წინდებული
(ნათ., მიც., ბრალდ.) 1. -ში; რისამე შიგნით (სივრცითი მნიშვნელობით); 2. -ში, შემდეგ (დროითი მნიშვნელობით)
garda
gards
არსებითი სახელი
1. სახლი; 2. ოჯახი; 3. ეზო
galaþoþ
galaþōn
ზმნა
1. მოწვევა (მოიწვევს), დაპატიჟება; 2. დაძახება (დაუძახებს), მოხმობა, მოწოდება
frijonds
frijōnds
არსებითი სახელი
მეგობარი
jah
jah
კავშირი
და
garaznans
garazna
არსებითი სახელი
მეზობელი
qiþands
qiþan
ზმნა
თქმა (იტყვის, ეტყვის), ლაპარაკი
du
du
წინდებული
(მიც.) -კენ, -მდე; -ში
im
eis
პირის ნაცვალსახელი
ისინი (იხ. აგრ. is პირ. ნაცვალსახ.)
: faginoþ
faginōn
ზმნა
გახარება (ხარობს, უხარია); მხიარულობა
miþ
miþ
წინდებული
(მიც.)-თან; -თან ერთად
mis
ik
პირის ნაცვალსახელი
მე
þammei
saei
მიმართებითი ნაცვალსახელი
(sōei მდედრ.; þatei საშ.) ის, რომელიც; ის, ვინც
bigat
bigitan
ზმნა
პოვნა (იპოვის), აღმოჩენა, ნახვა
lamb
lamb
არსებითი სახელი
ცხვარი, კრავი
mein
meins
კუთვნილებითი ნაცვალსახელი
(პირ. ნაცვალსახ. ik-ის ნათ. ბრუნვის ფორმა) ჩემი
þata
þata
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
ის (იხ. sa)
fralusano
fralusans
fraliusan-ის მიმღ. II
. 7. qiþa
qiþan
ზმნა
თქმა (იტყვის, ეტყვის), ლაპარაკი
izwis
jūs
პირის ნაცვალსახელი
თქვენ
þatei
þatei
კავშირი, მიმართებითი ნაცვალსახელი
1. რომ; 2. რომელიც; ვინც; 3. ვინაიდან, რადგან(აც), იმიტომ რომ; ძვ. ქართ. რამეთუ
swa
swa
ზმნიზედა
ასე, ამგვარად, ამნაირად
faheds
fahēþs
არსებითი სახელი
(d) სიხარული (აგრ. fahēds)
wairþiþ
waírþan
ზმნა
1. მოხდომა (მოხდება), შემთხვევა; ადგილის ქონა; 2. რაიმედ გახდომა (გახდება), ‹გადა›ქცევა; ამა თუ იმ მდგომარეობაში გადასვლა; hails waírþan განკურნება, გამოჯანმრთელება
in
in
წინდებული
(ნათ., მიც., ბრალდ.) 1. -ში; რისამე შიგნით (სივრცითი მნიშვნელობით); 2. -ში, შემდეგ (დროითი მნიშვნელობით)
himina
himins
არსებითი სახელი
ცა, ზეცა
in
in
წინდებული
(ნათ., მიც., ბრალდ.) 1. -ში; რისამე შიგნით (სივრცითი მნიშვნელობით); 2. -ში, შემდეგ (დროითი მნიშვნელობით)
ainis
ains
რიცხვითი სახელი
ერთი (იბრუნვის როგორც ძლ. ზედს.); ainamma sinþa ერთხელ
frawaurhtis
frawaúrhts¹
ზედსართავი სახელი
ცოდვილი
idreigondins
idreigōn
ზმნა
(აგრ. sik) მონანიება (მოინანიებს), შენანება
þau
þau
ზმნიზედა, კავშირი
1. თუ; 2. ვიდრე (აგრ. þauh); ni þau არა, არ; არც; ძვ. ქართ. არამც(ა)
in
in
წინდებული
(ნათ., მიც., ბრალდ.) 1. -ში; რისამე შიგნით (სივრცითი მნიშვნელობით); 2. -ში, შემდეგ (დროითი მნიშვნელობით)
niuntehundis
niuntēhund
რიცხვითი სახელი
(ნათ. აგრ. niuntēhundis) ოთხმოცდაათი
jah
jah
კავშირი
და
niune
niun
რიცხვითი სახელი
(ნათ. მრ. რ. niune) ცხრა; niuntēhund jah niun ოთხმოცდაცხრამეტი; niun hunda ცხრაასი
garaihtaize
garaíhts
ზედსართავი სახელი
1. მართალი; 2. სამართლიანი
þaiei
saei
მიმართებითი ნაცვალსახელი
(sōei მდედრ.; þatei საშ.) ის, რომელიც; ის, ვინც
ni
ni
ნაწილაკი
არ; ni im არ ვარ; ni sijaiþ არ იყოთ; ნუ იქნებით; ni briggais uns in fraistubnjai ნუ შეგვიყვან ჩვენ განსაცდელში
þaurbun
þaúrban
ზმნა
(აწმყ. þarf, ნამყ. þaurfta) 1. ʘ რაიმე სჭირდება / ესაჭიროება; რაიმეს საჭიროებს 2. ʘ მოეთხოვება, მართებს
idreigos
idreiga
არსებითი სახელი
სინანული, მონანიება
. 8. aiþþau
aíþþau
კავშირი
1. ან; თუ; 2. თორემ; წინააღმდეგ შემთხვევაში
suma
sums
განუსაზღვრელი ნაცვალსახელი
ვინმე, ვიღაც; რაიმე, რაღაც; ერთ-ერთი; ზოგი, ზოგიერთი (იბრუნვის როგორც ძლ. ზედს.)
qino
qinō
არსებითი სახელი
ქალი
drakmans
drakma
არსებითი სახელი
დრაქმა (მონეტა)
habandei
haban
ზმნა
ქონა (აქვს); ყოლა; ფლობა
taihun
taíhun
რიცხვითი სახელი
ათი
, jabai
jabai
კავშირი
if; whether; even if; althoiuugh
fraliusiþ
fraliusan
ზმნა
დაკარგვა (დაკარგავს)
drakmin
drakma
არსებითი სახელი
დრაქმა (მონეტა)
ainamma
ains
რიცხვითი სახელი
ერთი (იბრუნვის როგორც ძლ. ზედს.); ainamma sinþa ერთხელ
, niu
niu
ნაწილაკი
განა არ; ნუთუ არ
tandeiþ
tandjan
ზმნა
ანთება (აანთებს), დანთება
lukarn
lukarn
არსებითი სახელი
სანთელი; lukarn leikis ist augo სხეულის სანთელი არის თვალი
jah
jah
კავშირი
და
usbaugeiþ
usbaugjan
ზმნა
დაგვა (დაგვის), გამოგვა
razn
razn
არსებითი სახელი
სახლი
jah
jah
კავშირი
და
sokeiþ
sōkjan
ზმნა
ძებნა (ეძებს)
glaggwaba
glaggwaba
ზმნიზედა
გულმოდგინედ, გულდასმით
, unte
untē
კავშირი
1. სანამ (არ), ვიდრე (არ); 2. (იმ დროს) როდესაც; მაშინ; 3. იმიტომ რომ, რადგანაც, ვინაიდან
bigitiþ
bigitan
ზმნა
პოვნა (იპოვის), აღმოჩენა, ნახვა
?9. jah
jah
კავშირი
და
bigitandei
bigitan
ზმნა
პოვნა (იპოვის), აღმოჩენა, ნახვა
gahaitiþ
gahaitan
ზმნა
1. დახაძება (დაუძახებს), მოხმობა; მოწვევა, შეკრება; 2. დაპირება (დაჰპირდება), აღთქმა
frijondjos
frijōndi
არსებითი სახელი
მეგობარი ქალი
jah
jah
კავშირი
და
garaznons
garaznō
არსებითი სახელი
მეზობელი (ქალი)
qiþandei
qiþan
ზმნა
თქმა (იტყვის, ეტყვის), ლაპარაკი
: faginoþ
faginōn
ზმნა
გახარება (ხარობს, უხარია); მხიარულობა
miþ
miþ
წინდებული
(მიც.)-თან; -თან ერთად
mis
ik
პირის ნაცვალსახელი
მე
, unte
untē
კავშირი
1. სანამ (არ), ვიდრე (არ); 2. (იმ დროს) როდესაც; მაშინ; 3. იმიტომ რომ, რადგანაც, ვინაიდან
bigat
bigitan
ზმნა
პოვნა (იპოვის), აღმოჩენა, ნახვა
drakman
drakma
არსებითი სახელი
დრაქმა (მონეტა)
þammei
saei
მიმართებითი ნაცვალსახელი
(sōei მდედრ.; þatei საშ.) ის, რომელიც; ის, ვინც
fralaus
fraliusan
ზმნა
დაკარგვა (დაკარგავს)
. 10. swa
swa
ზმნიზედა
ასე, ამგვარად, ამნაირად
qiþa
qiþan
ზმნა
თქმა (იტყვის, ეტყვის), ლაპარაკი
izwis
jūs
პირის ნაცვალსახელი
თქვენ
, faheds
fahēþs
არსებითი სახელი
(d) სიხარული (აგრ. fahēds)
wairþiþ
waírþan
ზმნა
1. მოხდომა (მოხდება), შემთხვევა; ადგილის ქონა; 2. რაიმედ გახდომა (გახდება), ‹გადა›ქცევა; ამა თუ იმ მდგომარეობაში გადასვლა; hails waírþan განკურნება, გამოჯანმრთელება
in
in
წინდებული
(ნათ., მიც., ბრალდ.) 1. -ში; რისამე შიგნით (სივრცითი მნიშვნელობით); 2. -ში, შემდეგ (დროითი მნიშვნელობით)
andwairþja
andwaírþi
არსებითი სახელი
1. სახე, პირი, თავ-პირი; 2. პიროვნება; 3. დასწრება; ყოფნა; ana andwaírþi პირქვე; ძვ. ქართ. პირსა ზედა თჳსსა; in andwairþja წინაშე, წინ
aggele
aggilus
არსებითი სახელი
ანგელოზი; მაცნე
gudis
guþ
არსებითი სახელი
(d) ღმერთი
in
in
წინდებული
(ნათ., მიც., ბრალდ.) 1. -ში; რისამე შიგნით (სივრცითი მნიშვნელობით); 2. -ში, შემდეგ (დროითი მნიშვნელობით)
ainis
ains
რიცხვითი სახელი
ერთი (იბრუნვის როგორც ძლ. ზედს.); ainamma sinþa ერთხელ
idreigondins
idreigōn
ზმნა
(აგრ. sik) მონანიება (მოინანიებს), შენანება
frawaurhtis
frawaúrhts¹
ზედსართავი სახელი
ცოდვილი
. 11. qaþuþ-þan
qaþuþ-þan
= qaþ (qiþan-ის ნამყ. დრ., მხ. რ.) + -uþ + þan
: manne
manna
არსებითი სახელი
1. ადამიანი; 2. კაცი, მამაკაცი; ni manna არავინ; manna þrūtsfill habands კეთროვანი; sunus mans ძე კაცისა, იესო ქრისტე
sums
sums
განუსაზღვრელი ნაცვალსახელი
ვინმე, ვიღაც; რაიმე, რაღაც; ერთ-ერთი; ზოგი, ზოგიერთი (იბრუნვის როგორც ძლ. ზედს.)
aihta
aigan
ზმნა
ქონა (აქვს); ყოლა; ფლობა
twans
twai
რიცხვითი სახელი
ორი; in twa ორად, შუაზე; twōs þūsundjōs ორი ათასი
sununs
sunus
არსებითი სახელი
ვაჟიშვილი, ვაჟი, ძე
. 12. jah
jah
კავშირი
და
qaþ
qiþan
ზმნა
თქმა (იტყვის, ეტყვის), ლაპარაკი
sa
sa
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
( მდედრ.; þata საშ.) ეს; ის
juhiza
juggs
ზედსართავი სახელი
(შედარ. ხარ. juhiza) 1. ახალგაზრდა; sa juhiza sunus უმცროსი ვაჟი; 2. ახალი; wein juggata ახალი ღვინო
ize
eis
პირის ნაცვალსახელი
ისინი (იხ. აგრ. is პირ. ნაცვალსახ.)
du
du
წინდებული
(მიც.) -კენ, -მდე; -ში
attin
atta
არსებითი სახელი
მამა (შდრ. აგრ. fadar)
: atta
atta
არსებითი სახელი
მამა (შდრ. აგრ. fadar)
, gif
giban
ზმნა
მიცემა (მისცემს), მოცემა; ბოძება; andawaúrdi giban პასუხის გაცემა, მიგება
mis
ik
პირის ნაცვალსახელი
მე
, sei
izei
მიმართებითი ნაცვალსახელი
(მდედრ. sei) (ის) ვინც; (ის) რომელიც (აგრ. izē)
undrinnai
undrinnan
ზმნა
წილად რგება (ერგება); ʘ ეკუთვნის
mik
ik
პირის ნაცვალსახელი
მე
dail
dails
არსებითი სახელი
ნაწილი; წილი
aiginis
aigin
არსებითი სახელი
ქონება; საკუთრება
; jah
jah
კავშირი
და
disdailida
disdailjan
ზმნა
1) გაყოფა (გაყოფს), განცალკევება; 2) განაწილება (გაანაწილებს, გაუნაწილებს), დარიგება, ჩამორიგება
im
eis
პირის ნაცვალსახელი
ისინი (იხ. აგრ. is პირ. ნაცვალსახ.)
swes
swēs
ზედსართავი სახელი
1. თავისი, საკუთარი; 2. არსებ. მნიშვნ., საშ. საკუთრება, ქონება
sein
seins
კუთვნილებითი ნაცვალსახელი
თავისი; თავიანთი; მისი; მათი
. 13. jah
jah
კავშირი
და
afar
afar
წინდებული, ზმნიზედა
(მიც., ბრალდ.) შემდეგ; უკან; მერე
ni
ni
ნაწილაკი
არ; ni im არ ვარ; ni sijaiþ არ იყოთ; ნუ იქნებით; ni briggais uns in fraistubnjai ნუ შეგვიყვან ჩვენ განსაცდელში
managans
manags
ზედსართავი სახელი
(შედარ. ხარ. managiza; აღმატ. ხარ. managists) ბევრი; მრავალი; swa manags ამდენი; filu manags ძალიან ბევრი
dagans
dags
არსებითი სახელი
დღე; himma daga დღეს
brahta
briggan
ზმნა
(ნამყ. brāhta) მოტანა (მოიტანს), მოყვანა; ამა თუ იმ მდგომარეობამდე მიყვანა (აგრ. bringan)
samana
samana
ზმნიზედა
ერთად
allata
alls
ზედსართავი სახელი
ყველა; მთელი; სრული
sa
sa
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
( მდედრ.; þata საშ.) ეს; ის
juhiza
juggs
ზედსართავი სახელი
(შედარ. ხარ. juhiza) 1. ახალგაზრდა; sa juhiza sunus უმცროსი ვაჟი; 2. ახალი; wein juggata ახალი ღვინო
sunus
sunus
არსებითი სახელი
ვაჟიშვილი, ვაჟი, ძე
jah
jah
კავშირი
და
aflaiþ
afleiþan
ზმნა
წასვლა (წავა); გამოსვლა; გასვლა; მიტოვება; დატოვება
in
in
წინდებული
(ნათ., მიც., ბრალდ.) 1. -ში; რისამე შიგნით (სივრცითი მნიშვნელობით); 2. -ში, შემდეგ (დროითი მნიშვნელობით)
land
land
არსებითი სახელი
1. მიწა, მიწის ნაკვეთი, ადგილი; 2. ქვეყანა, მხარე
fairra
faírra
ზმნიზედა
შორს
wisando
wisan¹
ზმნა
ყოფნა (არის), არსებობა
jah
jah
კავშირი
და
jainar
jainar
ზმნიზედა
იქ, იმ ადგილას
distahida
distahjan
ზმნა
1. გაფანტვა (გაფანტავს), მიმობნევა, გარეკვა; 2. გაფლანგვა (გაფლანგავს), განიავება
þata
þata
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
ის (იხ. sa)
swes
swēs
ზედსართავი სახელი
1. თავისი, საკუთარი; 2. არსებ. მნიშვნ., საშ. საკუთრება, ქონება
seinata
seins
კუთვნილებითი ნაცვალსახელი
თავისი; თავიანთი; მისი; მათი
libands
liban
ზმნა
ცხოვრება (ცხოვრობს), სიცოცხლე; არსებობა; libands მიმღ. I ზედს. მნიშვნ. ცოცხალი
usstiuriba
usstiuriba
ზმნიზედა
თავაშვებულად, გარყვნილად
. 14. biþe
biþē
კავშირი, ზმნიზედა
როდესაც; მაშინ, იმ დროს
þan
þan
ზმნიზედა, კავშირი
მაშინ, იმ დროს; როდესაც; როგორც კი
frawas
frawisan
ზმნა
დახარჯვა (დახარჯავს), გაფლანგვა
allamma
alls
ზედსართავი სახელი
ყველა; მთელი; სრული
, warþ
waírþan
ზმნა
1. მოხდომა (მოხდება), შემთხვევა; ადგილის ქონა; 2. რაიმედ გახდომა (გახდება), ‹გადა›ქცევა; ამა თუ იმ მდგომარეობაში გადასვლა; hails waírþan განკურნება, გამოჯანმრთელება
huhrus
hūhrus
არსებითი სახელი
1) შიმშილი; 2) შიმშილობა
abrs
abrs
ზედსართავი სახელი
ძლიერი; დიდი
and
and
წინდებული
(ბრალდ.) -ში, -ზე, გასწვრივ, -კენ
gawi
gawi
არსებითი სახელი
1. მხარე; 2. ქვეყანა
jainata
jains
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
ის (იბრუნვის როგორც ძლ. ზედს.)
, jah
jah
კავშირი
და
is
is
პირის ნაცვალსახელი
ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)
dugann
duginnan
ზმნა
დაწყება (დაიწყებს)
alaþarba
alaþarba
ზედსართავი სახელი
(სსტ. ბრ.) ძლიერ გაჭირვებული; alaþarba waírþan გაჭირვებაში ჩავარდნა; ʘ გაუჭირდა
wairþan
waírþan
ზმნა
1. მოხდომა (მოხდება), შემთხვევა; ადგილის ქონა; 2. რაიმედ გახდომა (გახდება), ‹გადა›ქცევა; ამა თუ იმ მდგომარეობაში გადასვლა; hails waírþan განკურნება, გამოჯანმრთელება
. 15. jah
jah
კავშირი
და
gaggands
gaggan
ზმნა
(ნამყ. iddja, აგრ. gaggida) 1) სვლა (მიდის), სიარული; 2) წასვლა (წავა); მისვლა
gahaftida
gahaftjan
ზმნა
(sik) დაკავშირება (დაუკავშირდება), მიმხრობა; მიკედლება
sik
sik
უკუქცევითი ნაცვალსახელი
თავისი თავი; თავის თავს
sumamma
sums
განუსაზღვრელი ნაცვალსახელი
ვინმე, ვიღაც; რაიმე, რაღაც; ერთ-ერთი; ზოგი, ზოგიერთი (იბრუნვის როგორც ძლ. ზედს.)
baurgjane
baúrgja
არსებითი სახელი
მოქალაქე; ქალაქელი, ქალაქის მკვიდრი
jainis
jains
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
ის (იბრუნვის როგორც ძლ. ზედს.)
gaujis
gawi
არსებითი სახელი
1. მხარე; 2. ქვეყანა
, jah
jah
კავშირი
და
insandida
insandjan
ზმნა
გაგზავნა (გაგზავნის, გაუგზავნის); წარგზავნა
ina
is
პირის ნაცვალსახელი
ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)
haiþjos
haiþi
არსებითი სახელი
მინდორი, ველი
seinaizos
seins
კუთვნილებითი ნაცვალსახელი
თავისი; თავიანთი; მისი; მათი
haldan
haldan
ზმნა
მწყემსვა (მწყემსავს), ძოვება; მოვლა
sweina
swein
არსებითი სახელი
ღორი
. 16. jah
jah
კავშირი
და
gairnida
gaírnjan
ზმნა
ძლიერ სურვილი (სურს), წადილი
sad
saþs
ზედსართავი სახელი
(d) გამძღარი, მაძღარი (აგრ. sads)
itan
itan
ზმნა
ჭამა (ჭამს)
haurne
haúrn
არსებითი სახელი
1. რქა; 2. „რქა“, ჭოტი, სილიკვა (ზოგიერთი მცენარის ნაყოფის ტიპი)
, þoei
sōei
მიმართებითი ნაცვალსახელი
ის, რომელიც; ის, ვინც (იხ. saei)
matidedun
matjan
ზმნა
ჭამა (ჭამს); ʘ იკვებება
sweina
swein
არსებითი სახელი
ღორი
, jah
jah
კავშირი
და
manna
manna
არსებითი სახელი
1. ადამიანი; 2. კაცი, მამაკაცი; ni manna არავინ; manna þrūtsfill habands კეთროვანი; sunus mans ძე კაცისა, იესო ქრისტე
imma
is
პირის ნაცვალსახელი
ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)
ni
ni
ნაწილაკი
არ; ni im არ ვარ; ni sijaiþ არ იყოთ; ნუ იქნებით; ni briggais uns in fraistubnjai ნუ შეგვიყვან ჩვენ განსაცდელში
gaf
giban
ზმნა
მიცემა (მისცემს), მოცემა; ბოძება; andawaúrdi giban პასუხის გაცემა, მიგება
. 17. qimands
qiman
ზმნა
მოსვლა (მოვა); მისვლა
þan
þan
ზმნიზედა, კავშირი
მაშინ, იმ დროს; როდესაც; როგორც კი
in
in
წინდებული
(ნათ., მიც., ბრალდ.) 1. -ში; რისამე შიგნით (სივრცითი მნიშვნელობით); 2. -ში, შემდეგ (დროითი მნიშვნელობით)
sis
sis
უკუქცევითი ნაცვალსახელი
sik-ის მიც. ბრუნვის ფორმა
qaþ
qiþan
ზმნა
თქმა (იტყვის, ეტყვის), ლაპარაკი
: ƕan
ƕan
ზმნიზედა
1. როდის; როდისმე; 2. როგორ; ƕan filu რამდენი, რაოდენი
filu
filu
ზმნიზედა
(შედარ. ხარ. mais; აღმატ. ხარ. maist) ძალიან, ფრიად; ბევრი; swa filu ესოდენ, ამდენად; ამდენი; ƕan filu რაოდენ, რამდენად; რამდენი; filu mais უფრო მეტად; ბევრად მეტი
asnje
asneis
არსებითი სახელი
მოქირავე, დაქირავებული მუშა, მოჯამაგირე
attins
atta
არსებითი სახელი
მამა (შდრ. აგრ. fadar)
meinis
meins
კუთვნილებითი ნაცვალსახელი
(პირ. ნაცვალსახ. ik-ის ნათ. ბრუნვის ფორმა) ჩემი
ufarassau
ufarassus
არსებითი სახელი
სიმრავლე, სიჭარბე; სიუხვე; ufarassau haban უხვად ქონა
haband
haban
ზმნა
ქონა (აქვს); ყოლა; ფლობა
hlaibe
hlaifs
არსებითი სახელი
პური
,
კავშირი
ყოველთვის წინადადების დასაწყისში: 1) ხოლო, და; 2) მაგრამ, არამედ; 3) თუკი, თუ; ძვ. ქართ. უკეთუ
ik
ik
პირის ნაცვალსახელი
მე
huhrau
hūhrus
არსებითი სახელი
1) შიმშილი; 2) შიმშილობა
fraqistna
fraqistnan
ზმნა
1. დაღუპვა (დაიღუპება), წარწყმედა; მოსპობა, გაფუჭება; 2. დაკარგვა (დაიკარგება)
. 18. usstandands
usstandan
ზმნა
1. ფეხზე ადგომა (ადგება), წამოდგომა; 2. მკვდრეთით აღდგომა (აღდგება)
gagga
gaggan
ზმნა
(ნამყ. iddja, აგრ. gaggida) 1) სვლა (მიდის), სიარული; 2) წასვლა (წავა); მისვლა
du
du
წინდებული
(მიც.) -კენ, -მდე; -ში
attin
atta
არსებითი სახელი
მამა (შდრ. აგრ. fadar)
meinamma
meins
კუთვნილებითი ნაცვალსახელი
(პირ. ნაცვალსახ. ik-ის ნათ. ბრუნვის ფორმა) ჩემი
jah
jah
კავშირი
და
qiþa
qiþan
ზმნა
თქმა (იტყვის, ეტყვის), ლაპარაკი
du
du
წინდებული
(მიც.) -კენ, -მდე; -ში
imma
is
პირის ნაცვალსახელი
ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)
: atta
atta
არსებითი სახელი
მამა (შდრ. აგრ. fadar)
, frawaurhta
frawaúrkjan
ზმნა
(ნამყ. frawaúrhta) შეცოდვა (შესცოდავს), ცოდვის ჩადენა; რისამე დაშავება
mis
ik
პირის ნაცვალსახელი
მე
in
in
წინდებული
(ნათ., მიც., ბრალდ.) 1. -ში; რისამე შიგნით (სივრცითი მნიშვნელობით); 2. -ში, შემდეგ (დროითი მნიშვნელობით)
himin
himins
არსებითი სახელი
ცა, ზეცა
jah
jah
კავშირი
და
in
in
წინდებული
(ნათ., მიც., ბრალდ.) 1. -ში; რისამე შიგნით (სივრცითი მნიშვნელობით); 2. -ში, შემდეგ (დროითი მნიშვნელობით)
andwairþja
andwaírþi
არსებითი სახელი
1. სახე, პირი, თავ-პირი; 2. პიროვნება; 3. დასწრება; ყოფნა; ana andwaírþi პირქვე; ძვ. ქართ. პირსა ზედა თჳსსა; in andwairþja წინაშე, წინ
þeinamma
þeins
კუთვნილებითი ნაცვალსახელი
(პირ. ნაცვალსახ. þū- ნათ. ბრუნვის ფორმა) შენი
; 19. ju
ju
ზმნიზედა
უკვე
þanaseiþs
þanaseiþs
ზმნიზედა
ჯერ კიდევ, კვლავ; ni þanaseiþs; þanaseiþs ni მეტი არ, ამიერიდან არ; აღარ
ni
ni
ნაწილაკი
არ; ni im არ ვარ; ni sijaiþ არ იყოთ; ნუ იქნებით; ni briggais uns in fraistubnjai ნუ შეგვიყვან ჩვენ განსაცდელში
im¹
wisan¹
ზმნა
ყოფნა (არის), არსებობა
wairþs
waírþs
ზედსართავი სახელი
რისამე, ვისიმე ღირსი, რაიმეს, ვინმეს რომ იმსახურებს; რისამე, ვისიმე შესაფერისი; waírþs wisan ʘ რისამე, ვისიმე ღირსია
ei
ei
კავშირი, ნაწილაკი
1. რათა; რომ; თითქოს; 2. (ენკლიტიკურად -ei) : მიმართ. ნაწილ. : izei (is + -ei) (ის) ვინც; (ის) რომელიც; þarei (þar + -ei) (იქ) სადაც და ა.შ.
haitaidau
haitan
ზმნა
1. დაძახება (დაუძახებს), სახელის წოდება; 2. ბრძანება (უბრძანებს); 3. დაძახება (დაუძახებს), მოხმობა, მოწვევა
sunus
sunus
არსებითი სახელი
ვაჟიშვილი, ვაჟი, ძე
þeins
þeins
კუთვნილებითი ნაცვალსახელი
(პირ. ნაცვალსახ. þū- ნათ. ბრუნვის ფორმა) შენი
; gatawei
gataujan
ზმნა
1. გაკეთება (გააკეთებს); ჩადენა; 2. რაიმედ გახდა (გახდის), ქცევა
mik
ik
პირის ნაცვალსახელი
მე
swe
swē
ზმნიზედა, კავშირი
1) როგორ, როგორც; 2) როგორც კი, როდესაც
ainana
ains
რიცხვითი სახელი
ერთი (იბრუნვის როგორც ძლ. ზედს.); ainamma sinþa ერთხელ
asnje
asneis
არსებითი სახელი
მოქირავე, დაქირავებული მუშა, მოჯამაგირე
þeinaize
þeins
კუთვნილებითი ნაცვალსახელი
(პირ. ნაცვალსახ. þū- ნათ. ბრუნვის ფორმა) შენი
. 20. jah
jah
კავშირი
და
usstandands
usstandan
ზმნა
1. ფეხზე ადგომა (ადგება), წამოდგომა; 2. მკვდრეთით აღდგომა (აღდგება)
qam
qiman
ზმნა
მოსვლა (მოვა); მისვლა
at
at
წინდებული
(მიც., ბრალდ.) -თან, -კენ, -ში, -ზე; -მდე; განმავლობაში
attin
atta
არსებითი სახელი
მამა (შდრ. აგრ. fadar)
seinamma
seins
კუთვნილებითი ნაცვალსახელი
თავისი; თავიანთი; მისი; მათი
. nauhþanuh
naúhþanuh
ზმნიზედა
ჯერ, ჯერ კიდევ; ni naúhþanuh ჯერ (კიდევ) არ; ჯერაც არ
þan
þan
ზმნიზედა, კავშირი
მაშინ, იმ დროს; როდესაც; როგორც კი
fairra
faírra
ზმნიზედა
შორს
wisandan
wisan¹
ზმნა
ყოფნა (არის), არსებობა
gasaƕ
gasaíƕan
ზმნა
დანახვა (დაინახავს), ხილვა
ina
is
პირის ნაცვალსახელი
ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)
atta
atta
არსებითი სახელი
მამა (შდრ. აგრ. fadar)
is
is
პირის ნაცვალსახელი
ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)
jah
jah
კავშირი
და
infeinoda
infeinan
ზმნა
შებრალება (შეებრალება, შეიბრალებს), შეცოდება; სიბრალულის განცდა (ვისიმე მიმართ)
jah
jah
კავშირი
და
þragjands
þragjan
ზმნა
სირბილი (მირბის, დარბის); გაქცევა
draus
driusan
ზმნა
დაცემა (დაეცემა); დავარდნა; ჩავარდნა; driusan ana andwairþi პირქვე დამხობა; ძვ. ქართ. დავარდნა პირსა ზედა თვისსა; draus ana hals is კისერზე მოეხვია მას; ძვ. ქართ. დავარდა ქედსა ზედა მისსა
ana
ana
წინდებული
(მიც., ბრალდ.) -ზე, -თან; -ში; -კენ
hals
hals
არსებითი სახელი
კისერი
is
is
პირის ნაცვალსახელი
ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)
jah
jah
კავშირი
და
kukida
kukjan
ზმნა
კოცნა (კოცნის), ამბორი
imma
is
პირის ნაცვალსახელი
ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)
.21. jah
jah
კავშირი
და
qaþ
qiþan
ზმნა
თქმა (იტყვის, ეტყვის), ლაპარაკი
imma
is
პირის ნაცვალსახელი
ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)
sa
sa
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
( მდედრ.; þata საშ.) ეს; ის
sunus
sunus
არსებითი სახელი
ვაჟიშვილი, ვაჟი, ძე
: atta
atta
არსებითი სახელი
მამა (შდრ. აგრ. fadar)
, frawaurhta
frawaúrkjan
ზმნა
(ნამყ. frawaúrhta) შეცოდვა (შესცოდავს), ცოდვის ჩადენა; რისამე დაშავება
in
in
წინდებული
(ნათ., მიც., ბრალდ.) 1. -ში; რისამე შიგნით (სივრცითი მნიშვნელობით); 2. -ში, შემდეგ (დროითი მნიშვნელობით)
himin
himins
არსებითი სახელი
ცა, ზეცა
jah
jah
კავშირი
და
in
in
წინდებული
(ნათ., მიც., ბრალდ.) 1. -ში; რისამე შიგნით (სივრცითი მნიშვნელობით); 2. -ში, შემდეგ (დროითი მნიშვნელობით)
andwairþja
andwaírþi
არსებითი სახელი
1. სახე, პირი, თავ-პირი; 2. პიროვნება; 3. დასწრება; ყოფნა; ana andwaírþi პირქვე; ძვ. ქართ. პირსა ზედა თჳსსა; in andwairþja წინაშე, წინ
þeinamma
þeins
კუთვნილებითი ნაცვალსახელი
(პირ. ნაცვალსახ. þū- ნათ. ბრუნვის ფორმა) შენი
, ju
ju
ზმნიზედა
უკვე
þanaseiþs
þanaseiþs
ზმნიზედა
ჯერ კიდევ, კვლავ; ni þanaseiþs; þanaseiþs ni მეტი არ, ამიერიდან არ; აღარ
ni
ni
ნაწილაკი
არ; ni im არ ვარ; ni sijaiþ არ იყოთ; ნუ იქნებით; ni briggais uns in fraistubnjai ნუ შეგვიყვან ჩვენ განსაცდელში
im¹
wisan¹
ზმნა
ყოფნა (არის), არსებობა
wairþs
waírþs
ზედსართავი სახელი
რისამე, ვისიმე ღირსი, რაიმეს, ვინმეს რომ იმსახურებს; რისამე, ვისიმე შესაფერისი; waírþs wisan ʘ რისამე, ვისიმე ღირსია
ei
ei
კავშირი, ნაწილაკი
1. რათა; რომ; თითქოს; 2. (ენკლიტიკურად -ei) : მიმართ. ნაწილ. : izei (is + -ei) (ის) ვინც; (ის) რომელიც; þarei (þar + -ei) (იქ) სადაც და ა.შ.
haitaidau
haitan
ზმნა
1. დაძახება (დაუძახებს), სახელის წოდება; 2. ბრძანება (უბრძანებს); 3. დაძახება (დაუძახებს), მოხმობა, მოწვევა
sunus
sunus
არსებითი სახელი
ვაჟიშვილი, ვაჟი, ძე
þeins
þeins
კუთვნილებითი ნაცვალსახელი
(პირ. ნაცვალსახ. þū- ნათ. ბრუნვის ფორმა) შენი
. 22. qaþ
qiþan
ზმნა
თქმა (იტყვის, ეტყვის), ლაპარაკი
þan
þan
ზმნიზედა, კავშირი
მაშინ, იმ დროს; როდესაც; როგორც კი
sa
sa
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
( მდედრ.; þata საშ.) ეს; ის
atta
atta
არსებითი სახელი
მამა (შდრ. აგრ. fadar)
du
du
წინდებული
(მიც.) -კენ, -მდე; -ში
skalkam
skalks
არსებითი სახელი
1. მსახური; 2. მონა
seinaim
seins
კუთვნილებითი ნაცვალსახელი
თავისი; თავიანთი; მისი; მათი
: sprauto
sprautō
ზმნიზედა
სწრაფად, ჩქარა; სასწრაფოდ, მალე
bringiþ
bringan
იხ. briggan
wastja
wasti
არსებითი სახელი
1. მოსასხამი; 2. სამოსი, სამოსელი; ტანსაცმელი
þo
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
ეს; ის (იხ. sa)
frumiston
frumists
ზედსართავი სახელი
(აღმატ. ხარ.) პირველი; უპირველესი; fram frumistin თავიდანვე
jah
jah
კავშირი
და
gawasjiþ
gawasjan
ზმნა
1. ჩაცმა (ჩააცმევს; ჩაიცვამს), შემოსვა; 2. (sik) ჩაცმა (ჩაიცვამს), საკუთარი თავის შემოსვა
ina
is
პირის ნაცვალსახელი
ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)
jah
jah
კავშირი
და
gibiþ
giban
ზმნა
მიცემა (მისცემს), მოცემა; ბოძება; andawaúrdi giban პასუხის გაცემა, მიგება
figgragulþ
figgragulþ
არსებითი სახელი
ბეჭედი
in
in
წინდებული
(ნათ., მიც., ბრალდ.) 1. -ში; რისამე შიგნით (სივრცითი მნიშვნელობით); 2. -ში, შემდეგ (დროითი მნიშვნელობით)
handu
handus
არსებითი სახელი
ხელი; ხელის მტევანი
is
is
პირის ნაცვალსახელი
ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)
jah
jah
კავშირი
და
gaskohi
gaskōhi
არსებითი სახელი
ფეხსაცმელი; ხამლი
ana
ana
წინდებული
(მიც., ბრალდ.) -ზე, -თან; -ში; -კენ
fotuns
fōtus
არსებითი სახელი
ფეხი
is
is
პირის ნაცვალსახელი
ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)
; 23. jah
jah
კავშირი
და
bringandans
bringan
იხ. briggan
stiur
stiur
არსებითი სახელი
ხარი; ხბო, მოზვერი
þana
sa
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
( მდედრ.; þata საშ.) ეს; ის
alidan
aliþs
aljan¹-ის მიმღ. II
ufsneiþiþ
ufsneiþan
ზმნა
დაკვლა (დაკლავს); მოკვლა (დანით, ცივი იარაღით)
, jah
jah
კავშირი
და
matjandans
matjan
ზმნა
ჭამა (ჭამს); ʘ იკვებება
wisam
wisan²
ზმნა
მხიარულობა (მხიარულობს); ʘ ზეიმობს, ილხენს
waila
waíla
ზმნიზედა
კარგად
; 24. unte
untē
კავშირი
1. სანამ (არ), ვიდრე (არ); 2. (იმ დროს) როდესაც; მაშინ; 3. იმიტომ რომ, რადგანაც, ვინაიდან
sa
sa
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
( მდედრ.; þata საშ.) ეს; ის
sunus
sunus
არსებითი სახელი
ვაჟიშვილი, ვაჟი, ძე
meins
meins
კუთვნილებითი ნაცვალსახელი
(პირ. ნაცვალსახ. ik-ის ნათ. ბრუნვის ფორმა) ჩემი
dauþs
dauþs
ზედსართავი სახელი
მკვდარი
was
wisan¹
ზმნა
ყოფნა (არის), არსებობა
jah
jah
კავშირი
და
gaqiunoda
gaqiunan
ზმნა
გაცოცხლება (გაცოცხლდება); მკვდრეთით აღდგომა
, jah
jah
კავშირი
და
fralusans
fralusans
fraliusan-ის მიმღ. II
was
wisan¹
ზმნა
ყოფნა (არის), არსებობა
jah
jah
კავშირი
და
bigitans
bigitan
ზმნა
პოვნა (იპოვის), აღმოჩენა, ნახვა
warþ
waírþan
ზმნა
1. მოხდომა (მოხდება), შემთხვევა; ადგილის ქონა; 2. რაიმედ გახდომა (გახდება), ‹გადა›ქცევა; ამა თუ იმ მდგომარეობაში გადასვლა; hails waírþan განკურნება, გამოჯანმრთელება
; jah
jah
კავშირი
და
dugunnun
duginnan
ზმნა
დაწყება (დაიწყებს)
wisan
wisan²
ზმნა
მხიარულობა (მხიარულობს); ʘ ზეიმობს, ილხენს
. 25. wasuþ-þan
wasuþ-þan
= was (wisan¹-ის ნამყ. დრ.) + -uþ + þan
sunus
sunus
არსებითი სახელი
ვაჟიშვილი, ვაჟი, ძე
is
is
პირის ნაცვალსახელი
ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)
sa
sa
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
( მდედრ.; þata საშ.) ეს; ის
alþiza
alþeis
ზედსართავი სახელი
ძველი; ასაკოვანი, ხანდაზმული; sa alþiza უფროსი (ასაკით)
ana
ana
წინდებული
(მიც., ბრალდ.) -ზე, -თან; -ში; -კენ
akra
akrs
არსებითი სახელი
მიწა; მიწის ნაკვეთი; ყანა
; jah
jah
კავშირი
და
qimands
qiman
ზმნა
მოსვლა (მოვა); მისვლა
atiddja
atgaggan
ზმნა
(ნამყ. atiddja) მისვლა (მივა), მიახლოება; მოსვლა, სვლა; dalaþ atgaggan ჩამოსვლა; atgaggan nēƕ მიახლოება, ახლოს მისვლა
neƕ
nēƕ
ზმნიზედა
ახლოს, მახლობლად; atgaggan nēƕ რაიმესთან ახლოს მისვლა, მიახლოება
razn
razn
არსებითი სახელი
სახლი
jah
jah
კავშირი
და
gahausida
gahausjan
ზმნა
გაგონება (გაიგონებს); მოსმენა
saggwins
saggws
არსებითი სახელი
სიმღერა, მღერა; saggws bōkō კითხვა
jah
jah
კავშირი
და
laikins
laiks
არსებითი სახელი
ცეკვა
. 26. jah
jah
კავშირი
და
athaitands
athaitan
ზმნა
დაძახება (დაუძახებს), მოხმობა
sumana
sums
განუსაზღვრელი ნაცვალსახელი
ვინმე, ვიღაც; რაიმე, რაღაც; ერთ-ერთი; ზოგი, ზოგიერთი (იბრუნვის როგორც ძლ. ზედს.)
magiwe
magus
არსებითი სახელი
1. ბიჭი, ყმაწვილი; ყრმა; 2. მსახური; ძვ. ქართ. მონა
frahuh
frahuh
= frah (fraíhnan-ის ნამყ. დრ., მხ. რ.) + -uh
ƕa
ƕas
კითხვითი ნაცვალსახელი
(მდედრ. ƕō; საშ. ƕa) 1. ვინ; რა; რომელი; 2. განუსაზღვ. ნაცვალსახ. მნიშვნ. ვინმე, ვიღაც; რაიმე, რაღაც; 3. (ƕa, ƕis) რატომ, რისთვის, რას; ძვ. ქართ. რაჲსა; und ƕa როდემდე
wesi
wisan¹
ზმნა
ყოფნა (არის), არსებობა
þata
þata
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
ის (იხ. sa)
. 27. þaruh
þaruh
ზმნიზედა, კავშირი
1. იქ, იქვე; 2. მაშინ; 3. ნაწილ. მნიშვნ. (და) აჰა, (და) აი
is
is
პირის ნაცვალსახელი
ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)
qaþ
qiþan
ზმნა
თქმა (იტყვის, ეტყვის), ლაპარაკი
du
du
წინდებული
(მიც.) -კენ, -მდე; -ში
imma
is
პირის ნაცვალსახელი
ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)
þatei
þatei
კავშირი, მიმართებითი ნაცვალსახელი
1. რომ; 2. რომელიც; ვინც; 3. ვინაიდან, რადგან(აც), იმიტომ რომ; ძვ. ქართ. რამეთუ
broþar
brōþar
არსებითი სახელი
ძმა
þeins
þeins
კუთვნილებითი ნაცვალსახელი
(პირ. ნაცვალსახ. þū- ნათ. ბრუნვის ფორმა) შენი
qam
qiman
ზმნა
მოსვლა (მოვა); მისვლა
, jah
jah
კავშირი
და
ufsnaiþ
ufsneiþan
ზმნა
დაკვლა (დაკლავს); მოკვლა (დანით, ცივი იარაღით)
atta
atta
არსებითი სახელი
მამა (შდრ. აგრ. fadar)
þeins
þeins
კუთვნილებითი ნაცვალსახელი
(პირ. ნაცვალსახ. þū- ნათ. ბრუნვის ფორმა) შენი
stiur
stiur
არსებითი სახელი
ხარი; ხბო, მოზვერი
þana
sa
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
( მდედრ.; þata საშ.) ეს; ის
alidan
aliþs
aljan¹-ის მიმღ. II
, unte
untē
კავშირი
1. სანამ (არ), ვიდრე (არ); 2. (იმ დროს) როდესაც; მაშინ; 3. იმიტომ რომ, რადგანაც, ვინაიდან
hailana
hails
ზედსართავი სახელი
1. ჯანმრთელი, კარგად მყოფი; მხნე; 2. შორისდ. მნიშვნ.გაგიმარჯოს! hails, þiudan Iudaie! Hail, King of the Jews!
ina
is
პირის ნაცვალსახელი
ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)
andnam
andniman
ზმნა
მიღება (მიიღებს); აყვანა; შეწყნარება
. 28. þanuh
þanuh
კავშირი, ზმნიზედა
1. მერე, შემდეგ; 2. მაშინ, იმ დროს; þanuh þan როდესაც
modags
mōdags
ზედსართავი სახელი
გაბრაზებული, განრისხებული; mōdags waírþan ʘ გაბრაზდა
warþ
waírþan
ზმნა
1. მოხდომა (მოხდება), შემთხვევა; ადგილის ქონა; 2. რაიმედ გახდომა (გახდება), ‹გადა›ქცევა; ამა თუ იმ მდგომარეობაში გადასვლა; hails waírþan განკურნება, გამოჯანმრთელება
jah
jah
კავშირი
და
ni
ni
ნაწილაკი
არ; ni im არ ვარ; ni sijaiþ არ იყოთ; ნუ იქნებით; ni briggais uns in fraistubnjai ნუ შეგვიყვან ჩვენ განსაცდელში
wilda
wiljan
ზმნა
ʘ ნებავს, სურს
inngaggan
inngaggan
ზმნა
to enter, go into
,
კავშირი
ყოველთვის წინადადების დასაწყისში: 1) ხოლო, და; 2) მაგრამ, არამედ; 3) თუკი, თუ; ძვ. ქართ. უკეთუ
atta
atta
არსებითი სახელი
მამა (შდრ. აგრ. fadar)
is
is
პირის ნაცვალსახელი
ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)
usgaggands
usgaggan
ზმნა
(ნამყ. usiddja) 1. გასვლა (გავა), გამოსვლა; 2. წასვლა (წავა)
ut
ūt
ზმნიზედა
(იხმ. მხოლოდ მოძრაობის აღმნიშვნელ ზმნ.-ებთან) გარეთ; გა-, გამო-; usgaggan ūt გარეთ გა(მო)სვლა; usdreiban ūt გარეთ გა(მო)გდება / გა(მო)ყრა
bad
bidjan
ზმნა
1. ლოცვა (ლოცულობს), ლოცვის წარმოთქმა; 2. ვედრება (ევედრება); თხოვნა (აგრ. bidan)
ina
is
პირის ნაცვალსახელი
ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)
. 29. þaruh
þaruh
ზმნიზედა, კავშირი
1. იქ, იქვე; 2. მაშინ; 3. ნაწილ. მნიშვნ. (და) აჰა, (და) აი
is
is
პირის ნაცვალსახელი
ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)
andhafjands
andhafjan
ზმნა
(ნამყ. andhof) პასუხის გაცემა (გასცემს), მიგება
qaþ
qiþan
ზმნა
თქმა (იტყვის, ეტყვის), ლაპარაკი
du
du
წინდებული
(მიც.) -კენ, -მდე; -ში
attin
atta
არსებითი სახელი
მამა (შდრ. აგრ. fadar)
: sai
sai
ზმნიზედა
აჰა! აი! ნახე(თ)!
, swa
swa
ზმნიზედა
ასე, ამგვარად, ამნაირად
filu
filu
ზმნიზედა
(შედარ. ხარ. mais; აღმატ. ხარ. maist) ძალიან, ფრიად; ბევრი; swa filu ესოდენ, ამდენად; ამდენი; ƕan filu რაოდენ, რამდენად; რამდენი; filu mais უფრო მეტად; ბევრად მეტი
jere
jēr
არსებითი სახელი
წელი, წელიწადი
skalkinoda
skalkinōn
ზმნა
1. მომსახურება (მოემსახურება), მსახურება; 2. დამონება (დაემონება); ვისიმე მონობაში ყოფნა
þus
þū
პირის ნაცვალსახელი
შენ
jah
jah
კავშირი
და
ni
ni
ნაწილაკი
არ; ni im არ ვარ; ni sijaiþ არ იყოთ; ნუ იქნებით; ni briggais uns in fraistubnjai ნუ შეგვიყვან ჩვენ განსაცდელში
ƕanhun
ƕanhun
ზმნიზედა
როდისმე, ოდესმე (უარყოფით წინადადებებში); ni ƕanhun არასოდეს, არასდროს
anabusn
anabūsns
არსებითი სახელი
მცნება; ბრძანება
þeina
þeins
კუთვნილებითი ნაცვალსახელი
(პირ. ნაცვალსახ. þū- ნათ. ბრუნვის ფორმა) შენი
ufariddja
ufargaggan
ზმნა
(ნამყ. ufariddja) მცნების, კანონის, ბრძანების და ა.შ. დარღვევა (დაარღვევს), არშესრულება
, jah
jah
კავშირი
და
mis
ik
პირის ნაცვალსახელი
მე
ni
ni
ნაწილაკი
არ; ni im არ ვარ; ni sijaiþ არ იყოთ; ნუ იქნებით; ni briggais uns in fraistubnjai ნუ შეგვიყვან ჩვენ განსაცდელში
aiw
aiws
არსებითი სახელი
მარადისობა; უკვდავება; ხანა; საუკუნე; ni aiw არასოდეს, არასდროს; du aiwa ან du aiwam საუკუნოდ; უკუნისამდე; fram aiwa უკუნისიდან; in aldins aiwe უკუნითი უკუნისამდე; in aiwins უკუნისამდე
atgaft
atgiban
ზმნა
მიცემა (მისცემს); გადაცემა, გაცემა
gaitein
gaitein
არსებითი სახელი
თიკანი
, ei
ei
კავშირი, ნაწილაკი
1. რათა; რომ; თითქოს; 2. (ენკლიტიკურად -ei) : მიმართ. ნაწილ. : izei (is + -ei) (ის) ვინც; (ის) რომელიც; þarei (þar + -ei) (იქ) სადაც და ა.შ.
miþ
miþ
წინდებული
(მიც.)-თან; -თან ერთად
frijondam
frijōnds
არსებითი სახელი
მეგობარი
meinaim
meins
კუთვნილებითი ნაცვალსახელი
(პირ. ნაცვალსახ. ik-ის ნათ. ბრუნვის ფორმა) ჩემი
biwesjau
biwisan
ზმნა
მოლხინება (მოილხენს)
; 30.
კავშირი
ყოველთვის წინადადების დასაწყისში: 1) ხოლო, და; 2) მაგრამ, არამედ; 3) თუკი, თუ; ძვ. ქართ. უკეთუ
þan
þan
ზმნიზედა, კავშირი
მაშინ, იმ დროს; როდესაც; როგორც კი
sa
sa
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
( მდედრ.; þata საშ.) ეს; ის
sunus
sunus
არსებითი სახელი
ვაჟიშვილი, ვაჟი, ძე
þeins
þeins
კუთვნილებითი ნაცვალსახელი
(პირ. ნაცვალსახ. þū- ნათ. ბრუნვის ფორმა) შენი
, saei
saei
მიმართებითი ნაცვალსახელი
(sōei მდედრ.; þatei საშ.) ის, რომელიც; ის, ვინც
fret
fraitan
ზმნა
(ნამყ. fret) ჭამა (ჭამს), შეჭმა; შთანთქმა
þein
þeins
კუთვნილებითი ნაცვალსახელი
(პირ. ნაცვალსახ. þū- ნათ. ბრუნვის ფორმა) შენი
swes
swēs
ზედსართავი სახელი
1. თავისი, საკუთარი; 2. არსებ. მნიშვნ., საშ. საკუთრება, ქონება
miþ
miþ
წინდებული
(მიც.)-თან; -თან ერთად
kalkjom
kalkjō
არსებითი სახელი
მეძავი (ან kalki)
, qam
qiman
ზმნა
მოსვლა (მოვა); მისვლა
, ufsnaist
ufsneiþan
ზმნა
დაკვლა (დაკლავს); მოკვლა (დანით, ცივი იარაღით)
imma
is
პირის ნაცვალსახელი
ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)
stiur
stiur
არსებითი სახელი
ხარი; ხბო, მოზვერი
þana
sa
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
( მდედრ.; þata საშ.) ეს; ის
alidan
aliþs
aljan¹-ის მიმღ. II
. 31. þaruh
þaruh
ზმნიზედა, კავშირი
1. იქ, იქვე; 2. მაშინ; 3. ნაწილ. მნიშვნ. (და) აჰა, (და) აი
qaþ
qiþan
ზმნა
თქმა (იტყვის, ეტყვის), ლაპარაკი
du
du
წინდებული
(მიც.) -კენ, -მდე; -ში
imma
is
პირის ნაცვალსახელი
ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)
: barnilo
barnilō
არსებითი სახელი
კნინ. ბავშვი, ყრმა; შვილი, შვილიკო
, þu
þū
პირის ნაცვალსახელი
შენ
sinteino
sinteinō
ზმნიზედა
მუდამ, ყოველთვის, მარად
miþ
miþ
წინდებული
(მიც.)-თან; -თან ერთად
mis
ik
პირის ნაცვალსახელი
მე
[ wast
wisan¹
ზმნა
ყოფნა (არის), არსებობა
jah
jah
კავშირი
და
] is¹
wisan¹
ზმნა
ყოფნა (არის), არსებობა
, jah
jah
კავშირი
და
all
alls
ზედსართავი სახელი
ყველა; მთელი; სრული
þata
þata
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
ის (იხ. sa)
mein
meins
კუთვნილებითი ნაცვალსახელი
(პირ. ნაცვალსახ. ik-ის ნათ. ბრუნვის ფორმა) ჩემი
þein
þeins
კუთვნილებითი ნაცვალსახელი
(პირ. ნაცვალსახ. þū- ნათ. ბრუნვის ფორმა) შენი
ist
wisan¹
ზმნა
ყოფნა (არის), არსებობა
; 32. waila
waíla
ზმნიზედა
კარგად
wisan
wisan²
ზმნა
მხიარულობა (მხიარულობს); ʘ ზეიმობს, ილხენს
jah
jah
კავშირი
და
faginon
faginōn
ზმნა
გახარება (ხარობს, უხარია); მხიარულობა
skuld
skulds
skulan-ის მიმღ. II
was
wisan¹
ზმნა
ყოფნა (არის), არსებობა
, unte
untē
კავშირი
1. სანამ (არ), ვიდრე (არ); 2. (იმ დროს) როდესაც; მაშინ; 3. იმიტომ რომ, რადგანაც, ვინაიდან
broþar
brōþar
არსებითი სახელი
ძმა
þeins
þeins
კუთვნილებითი ნაცვალსახელი
(პირ. ნაცვალსახ. þū- ნათ. ბრუნვის ფორმა) შენი
dauþs
dauþs
ზედსართავი სახელი
მკვდარი
was
wisan¹
ზმნა
ყოფნა (არის), არსებობა
jah
jah
კავშირი
და
gaqiunoda
gaqiunan
ზმნა
გაცოცხლება (გაცოცხლდება); მკვდრეთით აღდგომა
, jah
jah
კავშირი
და
fralusans
fralusans
fraliusan-ის მიმღ. II
jah
jah
კავშირი
და
bigitans
bigitan
ზმნა
პოვნა (იპოვის), აღმოჩენა, ნახვა
warþ
waírþan
ზმნა
1. მოხდომა (მოხდება), შემთხვევა; ადგილის ქონა; 2. რაიმედ გახდომა (გახდება), ‹გადა›ქცევა; ამა თუ იმ მდგომარეობაში გადასვლა; hails waírþan განკურნება, გამოჯანმრთელება
.