I კორინთელთა მიმართ, 15

თარგმანები: თანამედროვე და ძველი ქართული, ახალი ინგლისური
1. Aþþan
aþþan
კავშირი
მაგრამ; თუმცა; ხოლო
kannja
kannjan
ზმნა
უწყება (აუწყებს), ცნობება, გაგებინება
izwis
jūs
პირის ნაცვალსახელი
თქვენ
, broþrjus
brōþar
არსებითი სახელი
ძმა
, þatei
þatei
კავშირი, მიმართებითი ნაცვალსახელი
1. რომ; 2. რომელიც; ვინც; 3. ვინაიდან, რადგან(აც), იმიტომ რომ; ძვ. ქართ. რამეთუ
aiwaggeli
aíwaggēli
არსებითი სახელი
სახარება
þatei
þatei
კავშირი, მიმართებითი ნაცვალსახელი
1. რომ; 2. რომელიც; ვინც; 3. ვინაიდან, რადგან(აც), იმიტომ რომ; ძვ. ქართ. რამეთუ
merida
mērjan
ზმნა
1. ქადაგება (ქადაგებს); 2. განცხადება (განაცხადებს), გამოცხადება, უწყება
izwis
jūs
პირის ნაცვალსახელი
თქვენ
, þatuh
sah
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
(sōh მდედრ.; þatuh საშ.) 1. ეს; ის; 2. პირ. ნაცვალსახ. მნიშვნ. ის; ის კი ..., ხოლო ის ...; 3. მიმართ. ნაცვალსახ. მნიშვნ. ის, რომელიც; ის, ვინც
jah
jah
კავშირი
და
andnemuþ
andniman
ზმნა
მიღება (მიიღებს); აყვანა; შეწყნარება
, in
in
წინდებული
(ნათ., მიც., ბრალდ.) 1. -ში; რისამე შიგნით (სივრცითი მნიშვნელობით); 2. -ში, შემდეგ (დროითი მნიშვნელობით)
þammei
saei
მიმართებითი ნაცვალსახელი
(sōei მდედრ.; þatei საშ.) ის, რომელიც; ის, ვინც
jah
jah
კავშირი
და
standiþ
standan
ზმნა
დგომა (დგას); დადგომა
, 2. þairh
þaírh
წინდებული
(ბრალდ.) 1. სივრცითი მნიშვნელობით მიუთითებს გამჭოლ მოძრაობას რისამე გავლით: -ში, -ზე; რისამე გავლით, რისამე გამჭოლ; -ზე; -ში; შიგნით გავლით; 2. მიუთითებს მოქმედების შემსრულებელს: ვინმეს მიერ / მეშვეობით; 3. მიუთითებს მოქმედების შესრულების გზას, საშუალებას: რისამე დახმარებით / მეშვეობით; þaírh handuns is მისი ხელ(ებ)ით; ძვ. ქართ. ხელთაგან ამისთა; þaírh gajukōn იგავით; ხატოვნად; þaírh bleiþein gudis ღვთის მოწყალებით
þatei
þatei
კავშირი, მიმართებითი ნაცვალსახელი
1. რომ; 2. რომელიც; ვინც; 3. ვინაიდან, რადგან(აც), იმიტომ რომ; ძვ. ქართ. რამეთუ
jah
jah
კავშირი
და
ganisiþ
ganisan
ზმნა
1. განკურნება (განიკურნება), მორჩენა; 2. გადარჩენა (გადარჩება), ცხონება
: in
in
წინდებული
(ნათ., მიც., ბრალდ.) 1. -ში; რისამე შიგნით (სივრცითი მნიშვნელობით); 2. -ში, შემდეგ (დროითი მნიშვნელობით)
ƕo
ƕas
კითხვითი ნაცვალსახელი
(მდედრ. ƕō; საშ. ƕa) 1. ვინ; რა; რომელი; 2. განუსაზღვ. ნაცვალსახ. მნიშვნ. ვინმე, ვიღაც; რაიმე, რაღაც; 3. (ƕa, ƕis) რატომ, რისთვის, რას; ძვ. ქართ. რაჲსა; und ƕa როდემდე
sauþo
sauþa
არსებითი სახელი
ფორმა, სახე; in ƕō sauþō როგორ, რანაირად
wailamerida
waílamērjan
ზმნა
ხარება (ახარებს), სასიხარულო ამბის უწყება
izwis
jūs
პირის ნაცვალსახელი
თქვენ
, skuluþ
skulan
ზმნა
(აწმყ. skal; ნამყ. skulda; მიმღ. II skulds) ვალდებულების ან მოვალეობის ქონა (აქვს); ʘ ვალდებულია; მოვალეა; მართებს; skuld ist ა) სავალდებულოა, საჭიროა; ბ) მართებულია, ნებადართულია; სათანადოა, შესაფერისია
gamunan
gamunan
ზმნა
1) გახსენება (გაიხსენებს, გაახსენდება); 2) ხსოვნა (ახსოვს)
, niba
nibai
კავშირი
1. გარდა; 2. თუ არ(ა), თუკი არ (აგრ. niba)
sware
swarē
ზმნიზედა
ამაოდ, ფუჭად, ტყუილად; უმიზეზოდ
galaubideduþ
galaubjan
ზმნა
1. რწმენა (სწამს); 2. დაჯერება (დაიჯერებს, დაუჯერებს)
. 3. atgaf
atgiban
ზმნა
მიცემა (მისცემს); გადაცემა, გაცემა
auk
auk
კავშირი
რადგანაც; ვინაიდან; მაგრამ; ხოლო
izwis
jūs
პირის ნაცვალსახელი
თქვენ
in
in
წინდებული
(ნათ., მიც., ბრალდ.) 1. -ში; რისამე შიგნით (სივრცითი მნიშვნელობით); 2. -ში, შემდეგ (დროითი მნიშვნელობით)
frumistjam
frumisti
არსებითი სახელი
დასაწყისი, დასაბამი; us frumistja, fram frumistja დასაბამიდან; თავიდანვე, იმთავითვე
þatei
þatei
კავშირი, მიმართებითი ნაცვალსახელი
1. რომ; 2. რომელიც; ვინც; 3. ვინაიდან, რადგან(აც), იმიტომ რომ; ძვ. ქართ. რამეთუ
andnam
andniman
ზმნა
მიღება (მიიღებს); აყვანა; შეწყნარება
, ei
ei
კავშირი, ნაწილაკი
1. რათა; რომ; თითქოს; 2. (ენკლიტიკურად -ei) : მიმართ. ნაწილ. : izei (is + -ei) (ის) ვინც; (ის) რომელიც; þarei (þar + -ei) (იქ) სადაც და ა.შ.
Xristus
Xristus
საკუთარი სახელი
ქრისტე
gaswalt
gaswiltan
ზმნა
მოკვდომა (მოკვდება), გარდაცვალება
faur
faúr
ზმნიზედა, წინდებული
(ბრალდ.) 1. ადრე, მანამდე; 2. -მდე; 3. -თვის; 4. -თან; წინ
frawaurhtins¹
frawaúrhts²
არსებითი სახელი
ცოდვა; დანაშაული
unsaros
unsar
კუთვნილებითი ნაცვალსახელი
(პირ. ნაცვალსახ. weis-ის ნათ. ბრუნვის ფორმა) ჩვენი
afar
afar
წინდებული, ზმნიზედა
(მიც., ბრალდ.) შემდეგ; უკან; მერე
bokom
bōka
არსებითი სახელი
1. ასო; 2. მრ. რ. (bokos) წერილი; საღვთო წერილი; წიგნი
, 4. jaþ-þatei
jaþ-þatei
ganawistroþs
ganawistrōþs
ganawistrōn-ის მიმღ. II
was
wisan¹
ზმნა
ყოფნა (არის), არსებობა
, jaþ
jaþ-
კავშირი
კავშ. jah თანხმოვან þ-ზე დაწყებულ სიტყვათა წინ
þatei
þatei
კავშირი, მიმართებითი ნაცვალსახელი
1. რომ; 2. რომელიც; ვინც; 3. ვინაიდან, რადგან(აც), იმიტომ რომ; ძვ. ქართ. რამეთუ
urrais
urreisan
ზმნა
1. ფეხზე ადგომა (ადგება), წამოდგომა; 2. მკვდრეთით აღდგომა (აღდგება), გაცოცხლება
þridjin
þridja
რიცხვითი სახელი
მესამე
daga
dags
არსებითი სახელი
დღე; himma daga დღეს
afar
afar
წინდებული, ზმნიზედა
(მიც., ბრალდ.) შემდეგ; უკან; მერე
bokom
bōka
არსებითი სახელი
1. ასო; 2. მრ. რ. (bokos) წერილი; საღვთო წერილი; წიგნი
5. jaþ-þatei
jaþ-þatei
ataugids
ataugids
ataugjan-ის მიმღ. II (ან ataugiþs)
ist
wisan¹
ზმნა
ყოფნა (არის), არსებობა
Kefin
Kēfās
საკუთარი სახელი
კეფა
, jah
jah
კავშირი
და
afar
afar
წინდებული, ზმნიზედა
(მიც., ბრალდ.) შემდეგ; უკან; მერე
þata
þata
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
ის (იხ. sa)
þaim
þai
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
მრ. რ. ისინი (იხ. sa)
ainlibim
ainlif
რიცხვითი სახელი
(b) თერთმეტი
; 6. þaþroh
þaþrōh
ზმნიზედა
1. იქიდან, იმ ადგილიდან; 2. (ამის) შემდეგ, მერე (ხშ. þaþrōh þan)
gasaiƕans
gasaíƕans
gasaíƕan-ის მიმღ. II
ist
wisan¹
ზმნა
ყოფნა (არის), არსებობა
managizam
managiza
manags-ის შედარ. ხარ.
þau
þau
ზმნიზედა, კავშირი
1. თუ; 2. ვიდრე (აგრ. þauh); ni þau არა, არ; არც; ძვ. ქართ. არამც(ა)
fimf
fimf
რიცხვითი სახელი
ხუთი
hundam
hunda
რიცხვითი სახელი
მრ. რ. ასი
[taihuntewjam
taíhuntēweis
ზედსართავი სახელი
ათობითი, ათჯერადი (ითქმის რიცხვის შესახებ)
] broþre
brōþar
არსებითი სახელი
ძმა
suns
suns
ზმნიზედა
მალე, უცებ; მყისვე, მაშინვე
, þizeei
saei
მიმართებითი ნაცვალსახელი
(sōei მდედრ.; þatei საშ.) ის, რომელიც; ის, ვინც
þai
þai
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
მრ. რ. ისინი (იხ. sa)
managistans
managists
manags-ის აღმატ. ხარ.
sind
wisan¹
ზმნა
ყოფნა (არის), არსებობა
und
und
წინდებული
(მიც., ბრალდ.) 1. სივრცითი მნიშვნელობით: -მდე, ამა თუ იმ ადგილამდე; 2. დროითი მნიშვნელობით: (მანამ) სანამ (არ); ვიდრე (არ); -მდე, ამა თუ იმ დრომდე / მომენტამდე; 3. რისამე სანაცვლოდ; und þatei სანამ, ვიდრე; und hina dag (დღევანდელ) დღემდე; und hita აქამდე; დღემდე; ძვ. ქართ. აქამომდე; und andi ბოლომდე, დასასრულამდე; und aiw უკუნისამდე, საუკუნოდ; augō und augin, jah tunþu und tunþau თვალი თვალისა წილ და კბილი კბილისა წილ; ubil und ubilamma ბოროტი ბოროტისა წილ
hita
hi-
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
himma daga დღეს; fram himma (nū) ამიერიდან, ამ დროიდან; und hina dag დღემდე; und hita (nū) აქამდე, დღემდე
, sumaiþ-þan
sumaiþ-þan
= sumai (sums-ის სახელ., მრ. რ.) + -uh + þan
gasaizlepun
gaslēpan
ზმნა
1. დაძინება (დაიძინებს, დაეძინება), ჩაძინება; 2. განსვენება (განისვენებს), გარდაცვალება, მიძინება
. 7. þaþroh
þaþrōh
ზმნიზედა
1. იქიდან, იმ ადგილიდან; 2. (ამის) შემდეგ, მერე (ხშ. þaþrōh þan)
þan
þan
ზმნიზედა, კავშირი
მაშინ, იმ დროს; როდესაც; როგორც კი
ataugida
ataugjan
ზმნა
ჩვენება (აჩვენებს, უჩვენებს); ataugjan sik ʘ გამოეცხადება, ეჩვენება
sik
sik
უკუქცევითი ნაცვალსახელი
თავისი თავი; თავის თავს
Iakobau
Iakōbus
საკუთარი სახელი
იაკობი (იესოს რამდენიმე თანამედროვის სახელი ახალ აღთქმაში)
, þaþroþ-þan
þaþrōþ-þan
apaustaulum
apaústaúlus
არსებითი სახელი
მოციქული
allaim
alls
ზედსართავი სახელი
ყველა; მთელი; სრული
; 8.
კავშირი
ყოველთვის წინადადების დასაწყისში: 1) ხოლო, და; 2) მაგრამ, არამედ; 3) თუკი, თუ; ძვ. ქართ. უკეთუ
spedistamma
spēdists
ზედსართავი სახელი
(spēþs-ის აღმატ. ხარ.) უკანასკნელი, ყველაზე ბოლო (აგრ. spedumists)
allaize
alls
ზედსართავი სახელი
ყველა; მთელი; სრული
, swaswe
swaswē
ზმნიზედა, კავშირი
როგორ; როგორც, ისევე როგორც; ისე რომ; აგრეთვე
uswaurpai
uswaúrpa
არსებითი სახელი
1. გადაგდება, გადაყრა; განდევნა; 2. უდღეური; დღენაკლული; ვადაზე ადრე შობილი (ბავშვი)
, ataugida
ataugjan
ზმნა
ჩვენება (აჩვენებს, უჩვენებს); ataugjan sik ʘ გამოეცხადება, ეჩვენება
sik
sik
უკუქცევითი ნაცვალსახელი
თავისი თავი; თავის თავს
jah
jah
კავშირი
და
mis
ik
პირის ნაცვალსახელი
მე
. 9. ik
ik
პირის ნაცვალსახელი
მე
auk
auk
კავშირი
რადგანაც; ვინაიდან; მაგრამ; ხოლო
im¹
wisan¹
ზმნა
ყოფნა (არის), არსებობა
sa
sa
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
( მდედრ.; þata საშ.) ეს; ის
smalista
smalists
smals-ის აღმატ. ხარ.
apaustaule
apaústaúlus
არსებითი სახელი
მოციქული
, ikei
ikei
მიმართებითი ნაცვალსახელი
მე, რომელიც; მე, ვინც
ni
ni
ნაწილაკი
არ; ni im არ ვარ; ni sijaiþ არ იყოთ; ნუ იქნებით; ni briggais uns in fraistubnjai ნუ შეგვიყვან ჩვენ განსაცდელში
im¹
wisan¹
ზმნა
ყოფნა (არის), არსებობა
wairþs
waírþs
ზედსართავი სახელი
რისამე, ვისიმე ღირსი, რაიმეს, ვინმეს რომ იმსახურებს; რისამე, ვისიმე შესაფერისი; waírþs wisan ʘ რისამე, ვისიმე ღირსია
ei
ei
კავშირი, ნაწილაკი
1. რათა; რომ; თითქოს; 2. (ენკლიტიკურად -ei) : მიმართ. ნაწილ. : izei (is + -ei) (ის) ვინც; (ის) რომელიც; þarei (þar + -ei) (იქ) სადაც და ა.შ.
haitaidau
haitan
ზმნა
1. დაძახება (დაუძახებს), სახელის წოდება; 2. ბრძანება (უბრძანებს); 3. დაძახება (დაუძახებს), მოხმობა, მოწვევა
apaustaulus
apaústaúlus
არსებითი სახელი
მოციქული
, duþe
dūþē
კავშირი
ამიტომ; ვინაიდან; იმისთვის რომ (აგრ. duhþē, duþþē)
ei
ei
კავშირი, ნაწილაკი
1. რათა; რომ; თითქოს; 2. (ენკლიტიკურად -ei) : მიმართ. ნაწილ. : izei (is + -ei) (ის) ვინც; (ის) რომელიც; þarei (þar + -ei) (იქ) სადაც და ა.შ.
wrak
wrikan
ზმნა
1. დევნა (დევნის), შევიწროება; 2. წყევლა (წყევლის)
aikklesjon
aíkklesjō
არსებითი სახელი
ეკლესია
gudis
guþ
არსებითი სახელი
(d) ღმერთი
. 10. aþþan
aþþan
კავშირი
მაგრამ; თუმცა; ხოლო
anstai
ansts
არსებითი სახელი
მადლი; წყალობა
gudis
guþ
არსებითი სახელი
(d) ღმერთი
im¹
wisan¹
ზმნა
ყოფნა (არის), არსებობა
saei
saei
მიმართებითი ნაცვალსახელი
(sōei მდედრ.; þatei საშ.) ის, რომელიც; ის, ვინც
im¹
wisan¹
ზმნა
ყოფნა (არის), არსებობა
, jas-so
jas-so
= jah +
ansts
ansts
არსებითი სახელი
მადლი; წყალობა
is
is
პირის ნაცვალსახელი
ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)
in
in
წინდებული
(ნათ., მიც., ბრალდ.) 1. -ში; რისამე შიგნით (სივრცითი მნიშვნელობით); 2. -ში, შემდეგ (დროითი მნიშვნელობით)
mis
ik
პირის ნაცვალსახელი
მე
halka
halks
ზედსართავი სახელი
ფუჭი, ამაო
ni
ni
ნაწილაკი
არ; ni im არ ვარ; ni sijaiþ არ იყოთ; ნუ იქნებით; ni briggais uns in fraistubnjai ნუ შეგვიყვან ჩვენ განსაცდელში
warþ
waírþan
ზმნა
1. მოხდომა (მოხდება), შემთხვევა; ადგილის ქონა; 2. რაიმედ გახდომა (გახდება), ‹გადა›ქცევა; ამა თუ იმ მდგომარეობაში გადასვლა; hails waírþan განკურნება, გამოჯანმრთელება
, ak
ak
კავშირი
მაგრამ; ხოლო; და მაინც
managizo
managiza
manags-ის შედარ. ხარ.
im
eis
პირის ნაცვალსახელი
ისინი (იხ. აგრ. is პირ. ნაცვალსახ.)
allaim
alls
ზედსართავი სახელი
ყველა; მთელი; სრული
[arbaidida
arbaidjan
ზმნა
1. შრომა (შრომობს); 2. ʘ იღვწის; 3. თმენა (ითმენს), ატანა, გადატანა
jah
jah
კავშირი
და
] usaiwida
usaiwjan
ზმნა
მძიმედ შრომა (შრომობს); ʘ იღვწის
, aþþan
aþþan
კავშირი
მაგრამ; თუმცა; ხოლო
ni
ni
ნაწილაკი
არ; ni im არ ვარ; ni sijaiþ არ იყოთ; ნუ იქნებით; ni briggais uns in fraistubnjai ნუ შეგვიყვან ჩვენ განსაცდელში
ik
ik
პირის ნაცვალსახელი
მე
, ak
ak
კავშირი
მაგრამ; ხოლო; და მაინც
ansts
ansts
არსებითი სახელი
მადლი; წყალობა
gudis
guþ
არსებითი სახელი
(d) ღმერთი
miþ
miþ
წინდებული
(მიც.)-თან; -თან ერთად
mis
ik
პირის ნაცვალსახელი
მე
. 11.
კავშირი
ყოველთვის წინადადების დასაწყისში: 1) ხოლო, და; 2) მაგრამ, არამედ; 3) თუკი, თუ; ძვ. ქართ. უკეთუ
jaþþe
jaþþē
კავშირი
1) თუ, და თუ; ძვ. ქართ. უკ(უ)ეთუ; 2) ან ... ან ...; გინდ(ა) ... გინდ(აც) ...
ik
ik
პირის ნაცვალსახელი
მე
jaþþe
jaþþē
კავშირი
1) თუ, და თუ; ძვ. ქართ. უკ(უ)ეთუ; 2) ან ... ან ...; გინდ(ა) ... გინდ(აც) ...
jainai
jains
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
ის (იბრუნვის როგორც ძლ. ზედს.)
, swa
swa
ზმნიზედა
ასე, ამგვარად, ამნაირად
merjam
mērjan
ზმნა
1. ქადაგება (ქადაგებს); 2. განცხადება (განაცხადებს), გამოცხადება, უწყება
, jah
jah
კავშირი
და
swa
swa
ზმნიზედა
ასე, ამგვარად, ამნაირად
galaubideduþ
galaubjan
ზმნა
1. რწმენა (სწამს); 2. დაჯერება (დაიჯერებს, დაუჯერებს)
. 12. þande
þandē
კავშირი
1. თუ; 2. იმიტომ რომ; ვინაიდან, რადგან; 3. მანამდე, სანამ; ვიდრე (აგრ. þandei)
nu
ზმნიზედა
1. ახლა, ამჟამად; 2. ამრიგად, ამიტომ, მაშასადამე
Xristus
Xristus
საკუთარი სახელი
ქრისტე
merjada
mērjan
ზმნა
1. ქადაგება (ქადაგებს); 2. განცხადება (განაცხადებს), გამოცხადება, უწყება
þatei
þatei
კავშირი, მიმართებითი ნაცვალსახელი
1. რომ; 2. რომელიც; ვინც; 3. ვინაიდან, რადგან(აც), იმიტომ რომ; ძვ. ქართ. რამეთუ
urrais
urreisan
ზმნა
1. ფეხზე ადგომა (ადგება), წამოდგომა; 2. მკვდრეთით აღდგომა (აღდგება), გაცოცხლება
us
us
წინდებული
(მიც.) 1. -დან, -გან; 2. -ით; რისამე მეშვეობით; რაიმესთან ერთად
dauþaim
dauþs
ზედსართავი სახელი
მკვდარი
, ƕaiwa
ƕaiwa
ზმნიზედა
როგორ, რანაირად; ძვ. ქართ. ვითარ
qiþand
qiþan
ზმნა
თქმა (იტყვის, ეტყვის), ლაპარაკი
sumai
sums
განუსაზღვრელი ნაცვალსახელი
ვინმე, ვიღაც; რაიმე, რაღაც; ერთ-ერთი; ზოგი, ზოგიერთი (იბრუნვის როგორც ძლ. ზედს.)
in
in
წინდებული
(ნათ., მიც., ბრალდ.) 1. -ში; რისამე შიგნით (სივრცითი მნიშვნელობით); 2. -ში, შემდეგ (დროითი მნიშვნელობით)
izwis
jūs
პირის ნაცვალსახელი
თქვენ
þatei
þatei
კავშირი, მიმართებითი ნაცვალსახელი
1. რომ; 2. რომელიც; ვინც; 3. ვინაიდან, რადგან(აც), იმიტომ რომ; ძვ. ქართ. რამეთუ
usstass
usstass
არსებითი სახელი
მკვდრეთით აღდგომა
dauþaim
dauþs
ზედსართავი სახელი
მკვდარი
nist
nist
= + ist (იხ. wisan¹ ზმნ.)
? 13.
კავშირი
ყოველთვის წინადადების დასაწყისში: 1) ხოლო, და; 2) მაგრამ, არამედ; 3) თუკი, თუ; ძვ. ქართ. უკეთუ
jabai
jabai
კავშირი
if; whether; even if; althoiuugh
usstass
usstass
არსებითი სახელი
მკვდრეთით აღდგომა
dauþaim
dauþs
ზედსართავი სახელი
მკვდარი
nist
nist
= + ist (იხ. wisan¹ ზმნ.)
, nih
nih
კავშირი
(და) არც; არ; þarei nih malo nih nidwa frawardeiþ სადაც ვერც ჟანგი და ვერც მღილი ვერა ღრღნის; jabai ... dauþans ni urreisand, nih Xristus urrais თუ მკვდრები არ აღდგებიან, არც ქრისტე აღმდგარა; nih wesi sa ubiltojis ... ეს რომ ბოროტმოქმედი არ იყოს ...; nih ahjaiþ þatei qemjau lagjan gawairþi ana airþa ნუ გგონიათ / არ იფიქროთ, თითქოს მოვედი, რათა მშვიდობა მომეტანა ამ ქვეყნად
Xristus
Xristus
საკუთარი სახელი
ქრისტე
urrais
urreisan
ზმნა
1. ფეხზე ადგომა (ადგება), წამოდგომა; 2. მკვდრეთით აღდგომა (აღდგება), გაცოცხლება
. 14. aþþan
aþþan
კავშირი
მაგრამ; თუმცა; ხოლო
jabai
jabai
კავშირი
if; whether; even if; althoiuugh
Xristus
Xristus
საკუთარი სახელი
ქრისტე
ni
ni
ნაწილაკი
არ; ni im არ ვარ; ni sijaiþ არ იყოთ; ნუ იქნებით; ni briggais uns in fraistubnjai ნუ შეგვიყვან ჩვენ განსაცდელში
urrais
urreisan
ზმნა
1. ფეხზე ადგომა (ადგება), წამოდგომა; 2. მკვდრეთით აღდგომა (აღდგება), გაცოცხლება
, sware
swarē
ზმნიზედა
ამაოდ, ფუჭად, ტყუილად; უმიზეზოდ
þau
þau
ზმნიზედა, კავშირი
1. თუ; 2. ვიდრე (აგრ. þauh); ni þau არა, არ; არც; ძვ. ქართ. არამც(ა)
jas-so
jas-so
= jah +
mereins
mēreins
არსებითი სახელი
ქადაგება
unsara
unsar
კუთვნილებითი ნაცვალსახელი
(პირ. ნაცვალსახ. weis-ის ნათ. ბრუნვის ფორმა) ჩვენი
, jah
jah
კავშირი
და
so
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
ეს; ის (იხ. sa)
galaubeins
galaubeins
არსებითი სახელი
რწმენა
unsara
unsar
კუთვნილებითი ნაცვალსახელი
(პირ. ნაცვალსახ. weis-ის ნათ. ბრუნვის ფორმა) ჩვენი
lausa
laus
ზედსართავი სახელი
1. ამაო, ფუჭი; 2. ცარიელი;რისამე არმქონე, რაიმეს მოკლებული; 3. თავისუფალი, შეუზღუდავი; witōdis laus ურჯულო
. 15. biþ-þan-gitanda
biþ-þan-gitanda
= bi- + þan + -gitanda (ზმნ. bigitan-ის მედიოპას., მრ. რ.)
galiugaweitwods
galiugaweitwōþs
არსებითი სახელი
ცრუმოწმე, ცრუ მოწამე
gudis
guþ
არსებითი სახელი
(d) ღმერთი
, unte
untē
კავშირი
1. სანამ (არ), ვიდრე (არ); 2. (იმ დროს) როდესაც; მაშინ; 3. იმიტომ რომ, რადგანაც, ვინაიდან
weitwodidedum
weitwōdjan
ზმნა
1. რისამე მოწმობა (მოწმობს), მოწმედ ყოფნა; რისამე დამოწმება, დადასტურება; 2. დამოწმება (დაემოწმება); ʘ რაიმეს მოწმობს; მოწმედ ყოფნა; ჩვენების მიცემა; galiug weitwōdjan ცრუმოწმეობა, ცრუმოწმედ გამოსვლა
bi
bi
წინდებული
(მიც., ბრალდ.) -ზე; შესახებ; -თან; ახლოს; ირგვლივ
guþ
guþ
არსებითი სახელი
(d) ღმერთი
þatei
þatei
კავშირი, მიმართებითი ნაცვალსახელი
1. რომ; 2. რომელიც; ვინც; 3. ვინაიდან, რადგან(აც), იმიტომ რომ; ძვ. ქართ. რამეთუ
urraisida
urraisjan
ზმნა
1. ფეხზე აყენება (ააყენებს); გაღვიძება; 2. მკვდრეთით აღდგენა (აღადგენს), გაცოცხლება; 3. ამაღლება (აამაღლებს), აწევა
Xristu
Xristus
საკუთარი სახელი
ქრისტე
, þanei
saei
მიმართებითი ნაცვალსახელი
(sōei მდედრ.; þatei საშ.) ის, რომელიც; ის, ვინც
ni
ni
ნაწილაკი
არ; ni im არ ვარ; ni sijaiþ არ იყოთ; ნუ იქნებით; ni briggais uns in fraistubnjai ნუ შეგვიყვან ჩვენ განსაცდელში
urraisida
urraisjan
ზმნა
1. ფეხზე აყენება (ააყენებს); გაღვიძება; 2. მკვდრეთით აღდგენა (აღადგენს), გაცოცხლება; 3. ამაღლება (აამაღლებს), აწევა
. 16. jah
jah
კავშირი
და
jabai
jabai
კავშირი
if; whether; even if; althoiuugh
auk
auk
კავშირი
რადგანაც; ვინაიდან; მაგრამ; ხოლო
dauþans
dauþs
ზედსართავი სახელი
მკვდარი
ni
ni
ნაწილაკი
არ; ni im არ ვარ; ni sijaiþ არ იყოთ; ნუ იქნებით; ni briggais uns in fraistubnjai ნუ შეგვიყვან ჩვენ განსაცდელში
urreisand
urreisan
ზმნა
1. ფეხზე ადგომა (ადგება), წამოდგომა; 2. მკვდრეთით აღდგომა (აღდგება), გაცოცხლება
, nih
nih
კავშირი
(და) არც; არ; þarei nih malo nih nidwa frawardeiþ სადაც ვერც ჟანგი და ვერც მღილი ვერა ღრღნის; jabai ... dauþans ni urreisand, nih Xristus urrais თუ მკვდრები არ აღდგებიან, არც ქრისტე აღმდგარა; nih wesi sa ubiltojis ... ეს რომ ბოროტმოქმედი არ იყოს ...; nih ahjaiþ þatei qemjau lagjan gawairþi ana airþa ნუ გგონიათ / არ იფიქროთ, თითქოს მოვედი, რათა მშვიდობა მომეტანა ამ ქვეყნად
Xristus
Xristus
საკუთარი სახელი
ქრისტე
urrais
urreisan
ზმნა
1. ფეხზე ადგომა (ადგება), წამოდგომა; 2. მკვდრეთით აღდგომა (აღდგება), გაცოცხლება
. 17.
კავშირი
ყოველთვის წინადადების დასაწყისში: 1) ხოლო, და; 2) მაგრამ, არამედ; 3) თუკი, თუ; ძვ. ქართ. უკეთუ
jabai
jabai
კავშირი
if; whether; even if; althoiuugh
Xristus
Xristus
საკუთარი სახელი
ქრისტე
ni
ni
ნაწილაკი
არ; ni im არ ვარ; ni sijaiþ არ იყოთ; ნუ იქნებით; ni briggais uns in fraistubnjai ნუ შეგვიყვან ჩვენ განსაცდელში
urrais
urreisan
ზმნა
1. ფეხზე ადგომა (ადგება), წამოდგომა; 2. მკვდრეთით აღდგომა (აღდგება), გაცოცხლება
, sware
swarē
ზმნიზედა
ამაოდ, ფუჭად, ტყუილად; უმიზეზოდ
jah
jah
კავშირი
და
so
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
ეს; ის (იხ. sa)
galaubeins
galaubeins
არსებითი სახელი
რწმენა
izwara
izwar
კუთვნილებითი ნაცვალსახელი
(პირ. ნაცვალსახ. jūs-ის ნათ. ბრუნვის ფორმა) თქვენი
ist
wisan¹
ზმნა
ყოფნა (არის), არსებობა
; jan-nauh
jan-nauh
sijuþ
wisan¹
ზმნა
ყოფნა (არის), არსებობა
in
in
წინდებული
(ნათ., მიც., ბრალდ.) 1. -ში; რისამე შიგნით (სივრცითი მნიშვნელობით); 2. -ში, შემდეგ (დროითი მნიშვნელობით)
frawaurhtim¹
frawaúrhts²
არსებითი სახელი
ცოდვა; დანაშაული
izwaraim
izwar
კუთვნილებითი ნაცვალსახელი
(პირ. ნაცვალსახ. jūs-ის ნათ. ბრუნვის ფორმა) თქვენი
. 18. þanuh
þanuh
კავშირი, ზმნიზედა
1. მერე, შემდეგ; 2. მაშინ, იმ დროს; þanuh þan როდესაც
jaþ-þai
jaþ-þai
= jah + þai მამრ., მრ. რ. "ისინი" (იხ. აგრ. sa ჩვენებ. ნაცვალსახ.)
gaslepandans
gaslēpan
ზმნა
1. დაძინება (დაიძინებს, დაეძინება), ჩაძინება; 2. განსვენება (განისვენებს), გარდაცვალება, მიძინება
in
in
წინდებული
(ნათ., მიც., ბრალდ.) 1. -ში; რისამე შიგნით (სივრცითი მნიშვნელობით); 2. -ში, შემდეგ (დროითი მნიშვნელობით)
Xristau
Xristus
საკუთარი სახელი
ქრისტე
fraqistnodedun
fraqistnan
ზმნა
1. დაღუპვა (დაიღუპება), წარწყმედა; მოსპობა, გაფუჭება; 2. დაკარგვა (დაიკარგება)
. 19. jabai
jabai
კავშირი
if; whether; even if; althoiuugh
in
in
წინდებული
(ნათ., მიც., ბრალდ.) 1. -ში; რისამე შიგნით (სივრცითი მნიშვნელობით); 2. -ში, შემდეგ (დროითი მნიშვნელობით)
þizai
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
ეს; ის (იხ. sa)
libainai
libains
არსებითი სახელი
ცხოვრება; სიცოცხლე
[ainai
ains
რიცხვითი სახელი
ერთი (იბრუნვის როგორც ძლ. ზედს.); ainamma sinþa ერთხელ
] in
in
წინდებული
(ნათ., მიც., ბრალდ.) 1. -ში; რისამე შიგნით (სივრცითი მნიშვნელობით); 2. -ში, შემდეგ (დროითი მნიშვნელობით)
Xristau
Xristus
საკუთარი სახელი
ქრისტე
wenjandans
wēnjan
ზმნა
1. რისამე იმედის ქონა (აქვს); რისამე ნდობა; 2. ლოდინი (ელოდება, ელის)
sijum
wisan¹
ზმნა
ყოფნა (არის), არსებობა
þatainei
þatainei
ზმნიზედა
მხოლოდ (აგრ. þatainē)
, armostai
arms¹
ზედსართავი სახელი
საწყალობელი, საბრალო
sium
wisan¹
ზმნა
ყოფნა (არის), არსებობა
allaize
alls
ზედსართავი სახელი
ყველა; მთელი; სრული
manne
manna
არსებითი სახელი
1. ადამიანი; 2. კაცი, მამაკაცი; ni manna არავინ; manna þrūtsfill habands კეთროვანი; sunus mans ძე კაცისა, იესო ქრისტე
. 20.
კავშირი
ყოველთვის წინადადების დასაწყისში: 1) ხოლო, და; 2) მაგრამ, არამედ; 3) თუკი, თუ; ძვ. ქართ. უკეთუ
nu
ზმნიზედა
1. ახლა, ამჟამად; 2. ამრიგად, ამიტომ, მაშასადამე
[þande
þandē
კავშირი
1. თუ; 2. იმიტომ რომ; ვინაიდან, რადგან; 3. მანამდე, სანამ; ვიდრე (აგრ. þandei)
] Xristus
Xristus
საკუთარი სახელი
ქრისტე
urrais
urreisan
ზმნა
1. ფეხზე ადგომა (ადგება), წამოდგომა; 2. მკვდრეთით აღდგომა (აღდგება), გაცოცხლება
us
us
წინდებული
(მიც.) 1. -დან, -გან; 2. -ით; რისამე მეშვეობით; რაიმესთან ერთად
dauþaim
dauþs
ზედსართავი სახელი
მკვდარი
, anastodeins
anastōdeins
არსებითი სახელი
დასაწყისი; დასაბამი; დაბადება; fram anastōdeinai თავიდან; დასაწყისიდან; დასაბამიდან
gaslepandane
gaslēpan
ზმნა
1. დაძინება (დაიძინებს, დაეძინება), ჩაძინება; 2. განსვენება (განისვენებს), გარდაცვალება, მიძინება
waurþans
waúrþans
waírþan-ის მიმღ. II
; 21. unte
untē
კავშირი
1. სანამ (არ), ვიდრე (არ); 2. (იმ დროს) როდესაც; მაშინ; 3. იმიტომ რომ, რადგანაც, ვინაიდან
auk
auk
კავშირი
რადგანაც; ვინაიდან; მაგრამ; ხოლო
þairh
þaírh
წინდებული
(ბრალდ.) 1. სივრცითი მნიშვნელობით მიუთითებს გამჭოლ მოძრაობას რისამე გავლით: -ში, -ზე; რისამე გავლით, რისამე გამჭოლ; -ზე; -ში; შიგნით გავლით; 2. მიუთითებს მოქმედების შემსრულებელს: ვინმეს მიერ / მეშვეობით; 3. მიუთითებს მოქმედების შესრულების გზას, საშუალებას: რისამე დახმარებით / მეშვეობით; þaírh handuns is მისი ხელ(ებ)ით; ძვ. ქართ. ხელთაგან ამისთა; þaírh gajukōn იგავით; ხატოვნად; þaírh bleiþein gudis ღვთის მოწყალებით
mannan
manna
არსებითი სახელი
1. ადამიანი; 2. კაცი, მამაკაცი; ni manna არავინ; manna þrūtsfill habands კეთროვანი; sunus mans ძე კაცისა, იესო ქრისტე
dauþus
dauþus
არსებითი სახელი
სიკვდილი
, jah
jah
კავშირი
და
þairh
þaírh
წინდებული
(ბრალდ.) 1. სივრცითი მნიშვნელობით მიუთითებს გამჭოლ მოძრაობას რისამე გავლით: -ში, -ზე; რისამე გავლით, რისამე გამჭოლ; -ზე; -ში; შიგნით გავლით; 2. მიუთითებს მოქმედების შემსრულებელს: ვინმეს მიერ / მეშვეობით; 3. მიუთითებს მოქმედების შესრულების გზას, საშუალებას: რისამე დახმარებით / მეშვეობით; þaírh handuns is მისი ხელ(ებ)ით; ძვ. ქართ. ხელთაგან ამისთა; þaírh gajukōn იგავით; ხატოვნად; þaírh bleiþein gudis ღვთის მოწყალებით
mannan
manna
არსებითი სახელი
1. ადამიანი; 2. კაცი, მამაკაცი; ni manna არავინ; manna þrūtsfill habands კეთროვანი; sunus mans ძე კაცისა, იესო ქრისტე
usstass
usstass
არსებითი სახელი
მკვდრეთით აღდგომა
dauþaize
dauþs
ზედსართავი სახელი
მკვდარი
; 22. unte
untē
კავშირი
1. სანამ (არ), ვიდრე (არ); 2. (იმ დროს) როდესაც; მაშინ; 3. იმიტომ რომ, რადგანაც, ვინაიდან
swaswe
swaswē
ზმნიზედა, კავშირი
როგორ; როგორც, ისევე როგორც; ისე რომ; აგრეთვე
in
in
წინდებული
(ნათ., მიც., ბრალდ.) 1. -ში; რისამე შიგნით (სივრცითი მნიშვნელობით); 2. -ში, შემდეგ (დროითი მნიშვნელობით)
Adama
Adam
საკუთარი სახელი
ადამი
allai
alls
ზედსართავი სახელი
ყველა; მთელი; სრული
gadauþnand
gadauþnan
ზმნა
მოკვდომა (მოკვდება), გარდაცვალება; დაღუპვა
, swah
swah
ზმნიზედა
ასევე, აგრეთვე; ასე; swaswē … swah როგორც ... ასევე
in
in
წინდებული
(ნათ., მიც., ბრალდ.) 1. -ში; რისამე შიგნით (სივრცითი მნიშვნელობით); 2. -ში, შემდეგ (დროითი მნიშვნელობით)
Xristau
Xristus
საკუთარი სახელი
ქრისტე
allai
alls
ზედსართავი სახელი
ყველა; მთელი; სრული
gaqiunand
gaqiunan
ზმნა
გაცოცხლება (გაცოცხლდება); მკვდრეთით აღდგომა
. 23. aþþan
aþþan
კავშირი
მაგრამ; თუმცა; ხოლო
ƕarjizuh
ƕarjizuh
განუსაზღვრელი ნაცვალსახელი
(მდედრ. ƕarjōh; საშ. ƕarjatōh) ყოველი, თითოეული
in
in
წინდებული
(ნათ., მიც., ბრალდ.) 1. -ში; რისამე შიგნით (სივრცითი მნიშვნელობით); 2. -ში, შემდეგ (დროითი მნიშვნელობით)
seinai
seins
კუთვნილებითი ნაცვალსახელი
თავისი; თავიანთი; მისი; მათი
tewai
tēwa
არსებითი სახელი
წესი, რიგი; ჯერი
: anastodeins
anastōdeins
არსებითი სახელი
დასაწყისი; დასაბამი; დაბადება; fram anastōdeinai თავიდან; დასაწყისიდან; დასაბამიდან
Xristus
Xristus
საკუთარი სახელი
ქრისტე
, þaþroþ-þan
þaþrōþ-þan
þai
þai
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
მრ. რ. ისინი (იხ. sa)
Xristaus
Xristus
საკუთარი სახელი
ქრისტე
[þaiei
saei
მიმართებითი ნაცვალსახელი
(sōei მდედრ.; þatei საშ.) ის, რომელიც; ის, ვინც
] in
in
წინდებული
(ნათ., მიც., ბრალდ.) 1. -ში; რისამე შიგნით (სივრცითი მნიშვნელობით); 2. -ში, შემდეგ (დროითი მნიშვნელობით)
quma
qums
არსებითი სახელი
1. მოსვლა; მისვლა; 2. ქრისტეს მეორედ მოსვლა; 3. დასწრება, ყოფნა (სადმე)
is
is
პირის ნაცვალსახელი
ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)
. 24. þaþroþ-þan
þaþrōþ-þan
andeis
andeis
არსებითი სახელი
დასასრული; აღსასრული
, þan
þan
ზმნიზედა, კავშირი
მაშინ, იმ დროს; როდესაც; როგორც კი
[a] anafilhiþ
anafilhan
ზმნა
გადაცემა (გადასცემს); გადმოცემა; ჩაბარება
þiudinassu
þiudinassus
არსებითი სახელი
1. მეფობა, მმართველობა; სუფევა; 2. სამეფო; სასუფეველი
guda
guþ
არსებითი სახელი
(d) ღმერთი
jah
jah
კავშირი
და
attin
atta
არსებითი სახელი
მამა (შდრ. აგრ. fadar)
, þan
þan
ზმნიზედა, კავშირი
მაშინ, იმ დროს; როდესაც; როგორც კი
gatairiþ
gataíran
ზმნა
1. გაუქმება (გააუქმებს); დარღვევა (კანონისა, ტრადიციისა); 2. დანგრევა (დაანგრევს); განადგურება
all
alls
ზედსართავი სახელი
ყველა; მთელი; სრული
reikjis
reiki
არსებითი სახელი
მმართველობა, მთავრობა; ძალაუფლება
jah
jah
კავშირი
და
waldufnjis
waldufni
არსებითი სახელი
1. ძალაუფლება, ძალა; 2. ხელმწიფება; მმართველობა, მართვა
jah
jah
კავშირი
და
mahtais
mahts
არსებითი სახელი
ძალა, სიძლიერე, ძლიერება; ძალმოსილება
. 25. skal
skulan
ზმნა
(აწმყ. skal; ნამყ. skulda; მიმღ. II skulds) ვალდებულების ან მოვალეობის ქონა (აქვს); ʘ ვალდებულია; მოვალეა; მართებს; skuld ist ა) სავალდებულოა, საჭიროა; ბ) მართებულია, ნებადართულია; სათანადოა, შესაფერისია
auk
auk
კავშირი
რადგანაც; ვინაიდან; მაგრამ; ხოლო
is
is
პირის ნაცვალსახელი
ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)
þiudanon
þiudanōn
ზმნა
მეფობა (მეფობს), მართვა; სუფევა
und
und
წინდებული
(მიც., ბრალდ.) 1. სივრცითი მნიშვნელობით: -მდე, ამა თუ იმ ადგილამდე; 2. დროითი მნიშვნელობით: (მანამ) სანამ (არ); ვიდრე (არ); -მდე, ამა თუ იმ დრომდე / მომენტამდე; 3. რისამე სანაცვლოდ; und þatei სანამ, ვიდრე; und hina dag (დღევანდელ) დღემდე; und hita აქამდე; დღემდე; ძვ. ქართ. აქამომდე; und andi ბოლომდე, დასასრულამდე; und aiw უკუნისამდე, საუკუნოდ; augō und augin, jah tunþu und tunþau თვალი თვალისა წილ და კბილი კბილისა წილ; ubil und ubilamma ბოროტი ბოროტისა წილ
þatei
þatei
კავშირი, მიმართებითი ნაცვალსახელი
1. რომ; 2. რომელიც; ვინც; 3. ვინაიდან, რადგან(აც), იმიტომ რომ; ძვ. ქართ. რამეთუ
galagjiþ
galagjan
ზმნა
დადება (დადებს); მოთავსება
[guþ
guþ
არსებითი სახელი
(d) ღმერთი
] allans
alls
ზედსართავი სახელი
ყველა; მთელი; სრული
fijands
fijands
არსებითი სახელი
მტერი
is
is
პირის ნაცვალსახელი
ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)
uf
uf
წინდებული
(მიც., ბრალდ.) 1. ქვეშ, ქვემოთ; 2. ვისიმე დროს, ვისიმე მმართველობის ან მოღვაწეობის პერიოდში
fotuns
fōtus
არსებითი სახელი
ფეხი
imma
is
პირის ნაცვალსახელი
ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)
. 26. alluh
alluh
= all- (← alls ზედს.) + -uh ნაწილ.
auk
auk
კავშირი
რადგანაც; ვინაიდან; მაგრამ; ხოლო
ufhnaiwida
ufhnaiwjan
ზმნა
დამორჩილება (დაიმორჩილებს); საკუთარ ფეხქვეშ ვისიმე მოქცევა
uf
uf
წინდებული
(მიც., ბრალდ.) 1. ქვეშ, ქვემოთ; 2. ვისიმე დროს, ვისიმე მმართველობის ან მოღვაწეობის პერიოდში
fotuns
fōtus
არსებითი სახელი
ფეხი
imma
is
პირის ნაცვალსახელი
ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)
; aftumista
aftumists
ზედსართავი სახელი
აღმატ. ხარ. უკანასკნელი; ბოლო
fijands
fijands
არსებითი სახელი
მტერი
gatairada
gataíran
ზმნა
1. გაუქმება (გააუქმებს); დარღვევა (კანონისა, ტრადიციისა); 2. დანგრევა (დაანგრევს); განადგურება
dauþus
dauþus
არსებითი სახელი
სიკვდილი
. 27.
კავშირი
ყოველთვის წინადადების დასაწყისში: 1) ხოლო, და; 2) მაგრამ, არამედ; 3) თუკი, თუ; ძვ. ქართ. უკეთუ
biþe
biþē
კავშირი, ზმნიზედა
როდესაც; მაშინ, იმ დროს
qiþiþ
qiþan
ზმნა
თქმა (იტყვის, ეტყვის), ლაპარაკი
: alla
alls
ზედსართავი სახელი
ყველა; მთელი; სრული
ufhnaiwida¹
ufhnaiwiþs
ufhnaiwjan-ის მიმღ. II
sind
wisan¹
ზმნა
ყოფნა (არის), არსებობა
, bairht
baírhts
ზედსართავი სახელი
1. ცხადი, ნათელი; 2. ბრწყინვალე, კაშკაშა
þatei
þatei
კავშირი, მიმართებითი ნაცვალსახელი
1. რომ; 2. რომელიც; ვინც; 3. ვინაიდან, რადგან(აც), იმიტომ რომ; ძვ. ქართ. რამეთუ
inu
inuh
წინდებული
(ბრალდ.) 1) გარეშე; 2) გარდა (აგრ. inu)
þana
sa
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
( მდედრ.; þata საშ.) ეს; ის
izei
izei
მიმართებითი ნაცვალსახელი
(მდედრ. sei) (ის) ვინც; (ის) რომელიც (აგრ. izē)
ufhnaiwida
ufhnaiwjan
ზმნა
დამორჩილება (დაიმორჩილებს); საკუთარ ფეხქვეშ ვისიმე მოქცევა
uf
uf
წინდებული
(მიც., ბრალდ.) 1. ქვეშ, ქვემოთ; 2. ვისიმე დროს, ვისიმე მმართველობის ან მოღვაწეობის პერიოდში
ina
is
პირის ნაცვალსახელი
ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)
þo
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
ეს; ის (იხ. sa)
alla
alls
ზედსართავი სახელი
ყველა; მთელი; სრული
. 28. þanuh
þanuh
კავშირი, ზმნიზედა
1. მერე, შემდეგ; 2. მაშინ, იმ დროს; þanuh þan როდესაც
biþe
biþē
კავშირი, ზმნიზედა
როდესაც; მაშინ, იმ დროს
alla
alls
ზედსართავი სახელი
ყველა; მთელი; სრული
gakunnun
gakunnan
ზმნა
(sik) დამორჩილება (დაემორჩილება, დამორჩილდება)
sik
sik
უკუქცევითი ნაცვალსახელი
თავისი თავი; თავის თავს
faura
faúra
ზმნიზედა, წინდებული
(მიც.) წინ; წინაშე
imma
is
პირის ნაცვალსახელი
ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)
, þanuþ-þan
þanuþ-þan
is
is
პირის ნაცვალსახელი
ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)
silba
silba
ზედსართავი სახელი
სსტ. თვითონ; თავად
sunus
sunus
არსებითი სახელი
ვაჟიშვილი, ვაჟი, ძე
gakann
gakunnan
ზმნა
(sik) დამორჩილება (დაემორჩილება, დამორჩილდება)
sik
sik
უკუქცევითი ნაცვალსახელი
თავისი თავი; თავის თავს
faura
faúra
ზმნიზედა, წინდებული
(მიც.) წინ; წინაშე
þamma
sa
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
( მდედრ.; þata საშ.) ეს; ის
ufhnaiwjandin
ufhnaiwjan
ზმნა
დამორჩილება (დაიმორჩილებს); საკუთარ ფეხქვეშ ვისიმე მოქცევა
uf
uf
წინდებული
(მიც., ბრალდ.) 1. ქვეშ, ქვემოთ; 2. ვისიმე დროს, ვისიმე მმართველობის ან მოღვაწეობის პერიოდში
ina
is
პირის ნაცვალსახელი
ის, იგი (მდედრ. si; საშ. ita)
þo
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
ეს; ის (იხ. sa)
alla
alls
ზედსართავი სახელი
ყველა; მთელი; სრული
, ei
ei
კავშირი, ნაწილაკი
1. რათა; რომ; თითქოს; 2. (ენკლიტიკურად -ei) : მიმართ. ნაწილ. : izei (is + -ei) (ის) ვინც; (ის) რომელიც; þarei (þar + -ei) (იქ) სადაც და ა.შ.
sijai
wisan¹
ზმნა
ყოფნა (არის), არსებობა
guþ
guþ
არსებითი სახელი
(d) ღმერთი
alla
alls
ზედსართავი სახელი
ყველა; მთელი; სრული
in
in
წინდებული
(ნათ., მიც., ბრალდ.) 1. -ში; რისამე შიგნით (სივრცითი მნიშვნელობით); 2. -ში, შემდეგ (დროითი მნიშვნელობით)
allaim
alls
ზედსართავი სახელი
ყველა; მთელი; სრული
. 29. aiþþau
aíþþau
კავშირი
1. ან; თუ; 2. თორემ; წინააღმდეგ შემთხვევაში
ƕa
ƕas
კითხვითი ნაცვალსახელი
(მდედრ. ƕō; საშ. ƕa) 1. ვინ; რა; რომელი; 2. განუსაზღვ. ნაცვალსახ. მნიშვნ. ვინმე, ვიღაც; რაიმე, რაღაც; 3. (ƕa, ƕis) რატომ, რისთვის, რას; ძვ. ქართ. რაჲსა; und ƕa როდემდე
waurkjand
waúrkjan
ზმნა
(ნამყ. waúrhta) 1. რისამე გაკეთება (გააკეთებს); 2. მუშაობა (მუშაობს), შრომა; haúrja waúrkjan კოცონის / ცეცხლის დანთება
þai
þai
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
მრ. რ. ისინი (იხ. sa)
daupjandans
daupjan
ზმნა
1. ეკლ. მონათვლა (მონათლავს; მოინათლება); ნათლისცემა; ნათლისღება; 2. წყალში და სხვ. ჩაშვება (ჩაუშვებს), ჩაძირვა
faur
faúr
ზმნიზედა, წინდებული
(ბრალდ.) 1. ადრე, მანამდე; 2. -მდე; 3. -თვის; 4. -თან; წინ
dauþans
dauþs
ზედსართავი სახელი
მკვდარი
, jabai
jabai
კავშირი
if; whether; even if; althoiuugh
allis
allis
ზმნიზედა
სრულიად; სულაც; საერთოდ; ni allis სულაც არ; საერთოდ არ; ძვ. ქართ. ყოვლად, ყოვლადვე
dauþans
dauþs
ზედსართავი სახელი
მკვდარი
ni
ni
ნაწილაკი
არ; ni im არ ვარ; ni sijaiþ არ იყოთ; ნუ იქნებით; ni briggais uns in fraistubnjai ნუ შეგვიყვან ჩვენ განსაცდელში
urreisand
urreisan
ზმნა
1. ფეხზე ადგომა (ადგება), წამოდგომა; 2. მკვდრეთით აღდგომა (აღდგება), გაცოცხლება
? duƕe
duƕē
ზმნიზედა
რატომ
þau
þau
ზმნიზედა, კავშირი
1. თუ; 2. ვიდრე (აგრ. þauh); ni þau არა, არ; არც; ძვ. ქართ. არამც(ა)
daupjand
daupjan
ზმნა
1. ეკლ. მონათვლა (მონათლავს; მოინათლება); ნათლისცემა; ნათლისღება; 2. წყალში და სხვ. ჩაშვება (ჩაუშვებს), ჩაძირვა
faur
faúr
ზმნიზედა, წინდებული
(ბრალდ.) 1. ადრე, მანამდე; 2. -მდე; 3. -თვის; 4. -თან; წინ
ins
eis
პირის ნაცვალსახელი
ისინი (იხ. აგრ. is პირ. ნაცვალსახ.)
? 30. duƕe
duƕē
ზმნიზედა
რატომ
þau
þau
ზმნიზედა, კავშირი
1. თუ; 2. ვიდრე (აგრ. þauh); ni þau არა, არ; არც; ძვ. ქართ. არამც(ა)
weis
weis
პირის ნაცვალსახელი
ჩვენ
bireikjai
bireikeis
ზედსართავი სახელი
საფრთხეში / განსაცდელში მყოფი; რაიმე რომ ემუქრება (ან bireks)
sijum
wisan¹
ზმნა
ყოფნა (არის), არსებობა
ƕeilo
ƕeila
არსებითი სახელი
1. დრო; დროის მონაკვეთი; 2. საათი; in jainai ƕeilai მაშინვე, იმწამსვე; ƕeilo ƕoh ყოველ წამს, ყოველჟამს; ძვ. ქართ. ყოველსა ჟამსა
ƕoh
ƕazuh
განუსაზღვრელი ნაცვალსახელი
ყოველი, თითოეული; daga ƕammeh ყოველდღე, ყოველ დღეს; jera ƕammeh ყოველწლიურად, ყოველ წელიწადს
? 31. daga
dags
არსებითი სახელი
დღე; himma daga დღეს
ƕammeh
ƕazuh
განუსაზღვრელი ნაცვალსახელი
ყოველი, თითოეული; daga ƕammeh ყოველდღე, ყოველ დღეს; jera ƕammeh ყოველწლიურად, ყოველ წელიწადს
gaswiltandans
gaswiltan
ზმნა
მოკვდომა (მოკვდება), გარდაცვალება
in
in
წინდებული
(ნათ., მიც., ბრალდ.) 1. -ში; რისამე შიგნით (სივრცითი მნიშვნელობით); 2. -ში, შემდეგ (დროითი მნიშვნელობით)
izwaraizos
izwar
კუთვნილებითი ნაცვალსახელი
(პირ. ნაცვალსახ. jūs-ის ნათ. ბრუნვის ფორმა) თქვენი
ƕoftuljos
ƕōftuli
არსებითი სახელი
1. ქება, განდიდება; დიდება, სახელი; 2. სიქადული, სიამაყე; კვეხნა
, broþrjus
brōþar
არსებითი სახელი
ძმა
, þoei
sōei
მიმართებითი ნაცვალსახელი
ის, რომელიც; ის, ვინც (იხ. saei)
haba
haban
ზმნა
ქონა (აქვს); ყოლა; ფლობა
in
in
წინდებული
(ნათ., მიც., ბრალდ.) 1. -ში; რისამე შიგნით (სივრცითი მნიშვნელობით); 2. -ში, შემდეგ (დროითი მნიშვნელობით)
Xristau
Xristus
საკუთარი სახელი
ქრისტე
Iesu
Iēsus
საკუთარი სახელი
Jesus
fraujin
frauja
არსებითი სახელი
ბატონი, უფალი; მბრძანებელი
unsaramma
unsar
კუთვნილებითი ნაცვალსახელი
(პირ. ნაცვალსახ. weis-ის ნათ. ბრუნვის ფორმა) ჩვენი
. 32. jabai
jabai
კავშირი
if; whether; even if; althoiuugh
bi
bi
წინდებული
(მიც., ბრალდ.) -ზე; შესახებ; -თან; ახლოს; ირგვლივ
mannam
manna
არსებითი სახელი
1. ადამიანი; 2. კაცი, მამაკაცი; ni manna არავინ; manna þrūtsfill habands კეთროვანი; sunus mans ძე კაცისა, იესო ქრისტე
du
du
წინდებული
(მიც.) -კენ, -მდე; -ში
diuzam
dius
არსებითი სახელი
მხეცი; გარეული ცხოველი
waih
weihan
ზმნა
ბრძოლა (იბრძვის, ებრძვის)
in
in
წინდებული
(ნათ., მიც., ბრალდ.) 1. -ში; რისამე შიგნით (სივრცითი მნიშვნელობით); 2. -ში, შემდეგ (დროითი მნიშვნელობით)
Aifaison
Aífaísō
ტოპონიმი
ეფესო
, ƕo
ƕas
კითხვითი ნაცვალსახელი
(მდედრ. ƕō; საშ. ƕa) 1. ვინ; რა; რომელი; 2. განუსაზღვ. ნაცვალსახ. მნიშვნ. ვინმე, ვიღაც; რაიმე, რაღაც; 3. (ƕa, ƕis) რატომ, რისთვის, რას; ძვ. ქართ. რაჲსა; und ƕa როდემდე
mis
ik
პირის ნაცვალსახელი
მე
boto
bōta
არსებითი სახელი
სარგებელი
jabai
jabai
კავშირი
if; whether; even if; althoiuugh
dauþans
dauþs
ზედსართავი სახელი
მკვდარი
ni
ni
ნაწილაკი
არ; ni im არ ვარ; ni sijaiþ არ იყოთ; ნუ იქნებით; ni briggais uns in fraistubnjai ნუ შეგვიყვან ჩვენ განსაცდელში
urreisand
urreisan
ზმნა
1. ფეხზე ადგომა (ადგება), წამოდგომა; 2. მკვდრეთით აღდგომა (აღდგება), გაცოცხლება
? matjam
matjan
ზმნა
ჭამა (ჭამს); ʘ იკვებება
jah
jah
კავშირი
და
drigkam
drigkan
ზმნა
სმა (სვამს), დალევა
, unte
untē
კავშირი
1. სანამ (არ), ვიდრე (არ); 2. (იმ დროს) როდესაც; მაშინ; 3. იმიტომ რომ, რადგანაც, ვინაიდან
du
du
წინდებული
(მიც.) -კენ, -მდე; -ში
maurgina
maúrgins
არსებითი სახელი
დილა; du maúrgina ხვალ
gaswiltam
gaswiltan
ზმნა
მოკვდომა (მოკვდება), გარდაცვალება
. 33. ni
ni
ნაწილაკი
არ; ni im არ ვარ; ni sijaiþ არ იყოთ; ნუ იქნებით; ni briggais uns in fraistubnjai ნუ შეგვიყვან ჩვენ განსაცდელში
afairzjaindau
afaírzjan
ზმნა
1. ცდუნება (აცდუნებს); შეცდომაში შეყვანა; მოტყუება; 2. შეცდომის დაშვება (დაუშვებს)
: riurjand
riurjan
ზმნა
გახრწნა (გახრწნის), გარყვნა; გაფუჭება
sidu
sidus
არსებითი სახელი
ჩვეულება, ზნე-ჩვეულება
godana
gōþs
ზედსართავი სახელი
(შედარ. ხარ. batiza; აღმატ. ხარ. batists) (d) კარგი; კეთილი
gawaurdja
gawaúrdi
არსებითი სახელი
საუბარი, ლაპარაკი
ubila
ubils
ზედსართავი სახელი
1. ბოროტი, ავი; 2. ცუდი, უვარგისი; 3. არსებ. მნიშვნ. ბოროტება; ubil habands სნეული, ავადმყოფი
. 34. usskarjiþ
usskarjan
ზმნა
1. გონიერების გამოჩენა (გამოიჩენს); ფხიზლობა; 2. თავის დაღწევა (დააღწევს); განთავისუფლება
izwis
jūs
პირის ნაცვალსახელი
თქვენ
garaihtaba
garaíhtaba
ზმნიზედა
მართლად, სამართლიანად
jan-ni
jan-ni
= jah + ni
frawaurkjaid
frawaúrkjan
ზმნა
(ნამყ. frawaúrhta) შეცოდვა (შესცოდავს), ცოდვის ჩადენა; რისამე დაშავება
; unkunþi
unkunþi
არსებითი სახელი
არცოდნა, უმეცრება; რაიმეში გაუთვითცნობიერებლობა
gudis
guþ
არსებითი სახელი
(d) ღმერთი
sumai
sums
განუსაზღვრელი ნაცვალსახელი
ვინმე, ვიღაც; რაიმე, რაღაც; ერთ-ერთი; ზოგი, ზოგიერთი (იბრუნვის როგორც ძლ. ზედს.)
haband
haban
ზმნა
ქონა (აქვს); ყოლა; ფლობა
; du
du
წინდებული
(მიც.) -კენ, -მდე; -ში
aiwiskja
aiwiski
არსებითი სახელი
სირცხვილი; შერცხვენა
izwis
jūs
პირის ნაცვალსახელი
თქვენ
rodja
rōdjan
ზმნა
თქმა (იტყვის, ეტყვის); ლაპარაკი
. 35. akei
akei
კავშირი
მაგრამ; მიუხედავად; თუმცა
qiþiþ
qiþan
ზმნა
თქმა (იტყვის, ეტყვის), ლაპარაკი
sums
sums
განუსაზღვრელი ნაცვალსახელი
ვინმე, ვიღაც; რაიმე, რაღაც; ერთ-ერთი; ზოგი, ზოგიერთი (იბრუნვის როგორც ძლ. ზედს.)
: ƕaiwa
ƕaiwa
ზმნიზედა
როგორ, რანაირად; ძვ. ქართ. ვითარ
urreisand
urreisan
ზმნა
1. ფეხზე ადგომა (ადგება), წამოდგომა; 2. მკვდრეთით აღდგომა (აღდგება), გაცოცხლება
dauþans
dauþs
ზედსართავი სახელი
მკვდარი
? .... 46. .... ahmeino
ahmeins
ზედსართავი სახელი
სულიერი
. 47. sa
sa
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
( მდედრ.; þata საშ.) ეს; ის
fruma
fruma
ზედსართავი სახელი
(შედარ. ხარ.) პირველი; წინა, წინასწარი; უფრო ადრინდელი; fram fruma თავიდანვე; დასაბამითგან; þata frumo პირველად
manna
manna
არსებითი სახელი
1. ადამიანი; 2. კაცი, მამაკაცი; ni manna არავინ; manna þrūtsfill habands კეთროვანი; sunus mans ძე კაცისა, იესო ქრისტე
us
us
წინდებული
(მიც.) 1. -დან, -გან; 2. -ით; რისამე მეშვეობით; რაიმესთან ერთად
airþai
aírþa
არსებითი სახელი
მიწა; ქვეყანა; aírþai gaibnjan მიწასთან გასწორება; განადგურება
muldeins
muldeins
ზედსართავი სახელი
მიწიერი
, sa
sa
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
( მდედრ.; þata საშ.) ეს; ის
anþar
anþar
ზედსართავი სახელი
სხვა, მეორე, კიდევ ერთი
manna
manna
არსებითი სახელი
1. ადამიანი; 2. კაცი, მამაკაცი; ni manna არავინ; manna þrūtsfill habands კეთროვანი; sunus mans ძე კაცისა, იესო ქრისტე
, frauja
frauja
არსებითი სახელი
ბატონი, უფალი; მბრძანებელი
, us
us
წინდებული
(მიც.) 1. -დან, -გან; 2. -ით; რისამე მეშვეობით; რაიმესთან ერთად
himina
himins
არსებითი სახელი
ცა, ზეცა
. 48. ƕileiks
ƕileiks
ზედსართავი სახელი
1. როგორი, რანაირი; 2. რომელი
sa
sa
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
( მდედრ.; þata საშ.) ეს; ის
muldeina
muldeins
ზედსართავი სახელი
მიწიერი
, swaleikai
swaleiks
ზედსართავი სახელი
ასეთი, ამნაირი, ამგვარი
jah
jah
კავშირი
და
þai
þai
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
მრ. რ. ისინი (იხ. sa)
muldeinans
muldeins
ზედსართავი სახელი
მიწიერი
; ƕileiks
ƕileiks
ზედსართავი სახელი
1. როგორი, რანაირი; 2. რომელი
sa
sa
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
( მდედრ.; þata საშ.) ეს; ის
ufarhiminakunda
ufarhiminakunds
ზედსართავი სახელი
ზეციური, ზეციერი
, swaleikai
swaleiks
ზედსართავი სახელი
ასეთი, ამნაირი, ამგვარი
jah
jah
კავშირი
და
þai
þai
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
მრ. რ. ისინი (იხ. sa)
ufarhiminakundans
ufarhiminakunds
ზედსართავი სახელი
ზეციური, ზეციერი
. 49. jah
jah
კავშირი
და
swaswe
swaswē
ზმნიზედა, კავშირი
როგორ; როგორც, ისევე როგორც; ისე რომ; აგრეთვე
berum
baíran
ზმნა
1. ტარება (ატარებს); მიტანა; მიყვანა; 2. შობა (შობს), გაჩენა; wrōh baíran ბრალის დადება
mannleikan
manleika
არსებითი სახელი
ხატი, გამოსახულება
þis
sa
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
( მდედრ.; þata საშ.) ეს; ის
airþeinins
aírþeins
ზედსართავი სახელი
მიწიერი; მიწისა
, swa
swa
ზმნიზედა
ასე, ამგვარად, ამნაირად
bairaima
baíran
ზმნა
1. ტარება (ატარებს); მიტანა; მიყვანა; 2. შობა (შობს), გაჩენა; wrōh baíran ბრალის დადება
jah
jah
კავშირი
და
frisaht
frisahts
არსებითი სახელი
1. გამოსახულება, სურათი, ხატი; 2. მაგალითი, ნიმუში; 3. გამოცანა
þis
sa
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
( მდედრ.; þata საშ.) ეს; ის
himinakundins
himinakunds
ზედსართავი სახელი
ზეციური, ზეციერი, ციური
. 50. þata
þata
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
ის (იხ. sa)
auk
auk
კავშირი
რადგანაც; ვინაიდან; მაგრამ; ხოლო
qiþa
qiþan
ზმნა
თქმა (იტყვის, ეტყვის), ლაპარაკი
, broþrjus
brōþar
არსებითი სახელი
ძმა
, þei
þei
კავშირი
1. რომ; 2. რადგანაც; იმიტომ; იმისთვის რომ; 3. რომელიც; ვინც (აგრ. þē)
leik
leik
არსებითი სახელი
1. სხეული, ტანი; ხორცი; 2. ცხედარი, გვამი
jah
jah
კავშირი
და
bloþ
blōþ
არსებითი სახელი
სისხლი
þiudinassu
þiudinassus
არსებითი სახელი
1. მეფობა, მმართველობა; სუფევა; 2. სამეფო; სასუფეველი
gudis
guþ
არსებითი სახელი
(d) ღმერთი
ganiman
ganiman
ზმნა
1. აღება (აიღებს); მიღება; 2. წაყვანა (წაიყვანს); წაღება; 3. დამკვიდრება (დაიმკვიდრებს); მემკვიდრეობით მიღება; in kilþein ganiman მუცლად ღება
ni
ni
ნაწილაკი
არ; ni im არ ვარ; ni sijaiþ არ იყოთ; ნუ იქნებით; ni briggais uns in fraistubnjai ნუ შეგვიყვან ჩვენ განსაცდელში
magun
magan
ზმნა
(ნამყ. mahta მხ. რ., mahtedun მრ. რ.; მიმღ. II mahts) შეძლება (შეუძლია); ʘ ძალუძს
, nih
nih
კავშირი
(და) არც; არ; þarei nih malo nih nidwa frawardeiþ სადაც ვერც ჟანგი და ვერც მღილი ვერა ღრღნის; jabai ... dauþans ni urreisand, nih Xristus urrais თუ მკვდრები არ აღდგებიან, არც ქრისტე აღმდგარა; nih wesi sa ubiltojis ... ეს რომ ბოროტმოქმედი არ იყოს ...; nih ahjaiþ þatei qemjau lagjan gawairþi ana airþa ნუ გგონიათ / არ იფიქროთ, თითქოს მოვედი, რათა მშვიდობა მომეტანა ამ ქვეყნად
riurei
riurei
არსებითი სახელი
ხრწნილება, ხრწნადობა, გახრწნა; განადგურება, წარმავლობა
unriureins
unriurei
არსებითი სახელი
უხრწნელობა
arbjo
arbjō
არსებითი სახელი
მემკვიდრე ქალი; arbjō waírþan რისამე დამკვიდრება / მემკვიდრეობით მიღება; ʘ მემკვიდრე ქალი გახდება
wairþiþ
waírþan
ზმნა
1. მოხდომა (მოხდება), შემთხვევა; ადგილის ქონა; 2. რაიმედ გახდომა (გახდება), ‹გადა›ქცევა; ამა თუ იმ მდგომარეობაში გადასვლა; hails waírþan განკურნება, გამოჯანმრთელება
. 51. sai
sai
ზმნიზედა
აჰა! აი! ნახე(თ)!
, runa
rūna
არსებითი სახელი
1. საიდუმლო; 2. ბჭობა, თათბირი; რჩევა; rūna niman ბჭობის გამართვა, მოთათბირება
izwis
jūs
პირის ნაცვალსახელი
თქვენ
qiþa
qiþan
ზმნა
თქმა (იტყვის, ეტყვის), ლაპარაკი
: allai
alls
ზედსართავი სახელი
ყველა; მთელი; სრული
auk
auk
კავშირი
რადგანაც; ვინაიდან; მაგრამ; ხოლო
ni
ni
ნაწილაკი
არ; ni im არ ვარ; ni sijaiþ არ იყოთ; ნუ იქნებით; ni briggais uns in fraistubnjai ნუ შეგვიყვან ჩვენ განსაცდელში
gaswiltam
gaswiltan
ზმნა
მოკვდომა (მოკვდება), გარდაცვალება
,
კავშირი
ყოველთვის წინადადების დასაწყისში: 1) ხოლო, და; 2) მაგრამ, არამედ; 3) თუკი, თუ; ძვ. ქართ. უკეთუ
allai
alls
ზედსართავი სახელი
ყველა; მთელი; სრული
inmaidjanda
inmaidjan
ზმნა
1. (sik) გარდაქმნა (გარდაიქმნება), შეცვლა; ფერის ცვალება; 2. გარდაქმნა (გარდაქმნის), შეცვლა
. 52. suns
suns
ზმნიზედა
მალე, უცებ; მყისვე, მაშინვე
, in
in
წინდებული
(ნათ., მიც., ბრალდ.) 1. -ში; რისამე შიგნით (სივრცითი მნიშვნელობით); 2. -ში, შემდეგ (დროითი მნიშვნელობით)
braƕa
braƕ
არსებითი სახელი
ხამხამი, დახამხამება (თვალისა); in braƕa augins თვალის დახამხამებაში; ძვ. ქართ. წამსა თვალისა(სა)
augins
augō
არსებითი სახელი
თვალი
, in
in
წინდებული
(ნათ., მიც., ბრალდ.) 1. -ში; რისამე შიგნით (სივრცითი მნიშვნელობით); 2. -ში, შემდეგ (დროითი მნიშვნელობით)
spedistin
spēdists
ზედსართავი სახელი
(spēþs-ის აღმატ. ხარ.) უკანასკნელი, ყველაზე ბოლო (აგრ. spedumists)
þuthaurna
þuthaúrn
არსებითი სახელი
საყვირი
; þuthaurneiþ
þuthaúrnjan
ზმნა
საყვირის დაკვრა (დაუკრავს), საყვირის დაყვირება; ძვ. ქართ. საყვირის დაცემა
auk
auk
კავშირი
რადგანაც; ვინაიდან; მაგრამ; ხოლო
, jah
jah
კავშირი
და
dauþans
dauþs
ზედსართავი სახელი
მკვდარი
usstandand
usstandan
ზმნა
1. ფეხზე ადგომა (ადგება), წამოდგომა; 2. მკვდრეთით აღდგომა (აღდგება)
unriurjai
unriureis
ზედსართავი სახელი
უხრწნელი, უხრწნადი; მარადიული (ან unriurs)
, jah
jah
კავშირი
და
weis
weis
პირის ნაცვალსახელი
ჩვენ
inmaidjanda
inmaidjan
ზმნა
1. (sik) გარდაქმნა (გარდაიქმნება), შეცვლა; ფერის ცვალება; 2. გარდაქმნა (გარდაქმნის), შეცვლა
. 53. skuld
skulds
skulan-ის მიმღ. II
auk
auk
კავშირი
რადგანაც; ვინაიდან; მაგრამ; ხოლო
ist
wisan¹
ზმნა
ყოფნა (არის), არსებობა
þata
þata
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
ის (იხ. sa)
riurjo
riureis
ზედსართავი სახელი
1. ხრწნადი, რომ იხრწნება / ირყვნება; 2. მოკვდავი; წარმავალი, დროებითი (ან riurs)
gahamon
gahamōn
ზმნა
ჩაცმა (ჩაიცვამს), შემოსვა
unriurein
unriurei
არსებითი სახელი
უხრწნელობა
, jah
jah
კავშირი
და
þata
þata
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
ის (იხ. sa)
diwano
diwans
ზმნ. diwan-ის მიმღ. II
gahamon
gahamōn
ზმნა
ჩაცმა (ჩაიცვამს), შემოსვა
undiwanein
undiwanei
არსებითი სახელი
უკვდავება
. 54. þanuþ-þan
þanuþ-þan
þata
þata
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
ის (იხ. sa)
diwano
diwans
ზმნ. diwan-ის მიმღ. II
gawasjada
gawasjan
ზმნა
1. ჩაცმა (ჩააცმევს; ჩაიცვამს), შემოსვა; 2. (sik) ჩაცმა (ჩაიცვამს), საკუთარი თავის შემოსვა
undiwanein
undiwanei
არსებითი სახელი
უკვდავება
, þanuh
þanuh
კავშირი, ზმნიზედა
1. მერე, შემდეგ; 2. მაშინ, იმ დროს; þanuh þan როდესაც
wairþiþ
waírþan
ზმნა
1. მოხდომა (მოხდება), შემთხვევა; ადგილის ქონა; 2. რაიმედ გახდომა (გახდება), ‹გადა›ქცევა; ამა თუ იმ მდგომარეობაში გადასვლა; hails waírþan განკურნება, გამოჯანმრთელება
waurd
waúrd
არსებითი სახელი
სიტყვა
þata
þata
ჩვენებითი ნაცვალსახელი
ის (იხ. sa)
gamelido
gamēliþs
gamēljan-ის მიმღ. II
: ufsagqiþs
ufsagqiþs
ufsagqjan-ის მიმღ. II
warþ
waírþan
ზმნა
1. მოხდომა (მოხდება), შემთხვევა; ადგილის ქონა; 2. რაიმედ გახდომა (გახდება), ‹გადა›ქცევა; ამა თუ იმ მდგომარეობაში გადასვლა; hails waírþan განკურნება, გამოჯანმრთელება
dauþus
dauþus
არსებითი სახელი
სიკვდილი
in
in
წინდებული
(ნათ., მიც., ბრალდ.) 1. -ში; რისამე შიგნით (სივრცითი მნიშვნელობით); 2. -ში, შემდეგ (დროითი მნიშვნელობით)
sigis
sigis
არსებითი სახელი
გამარჯვება; ძვ. ქართ. ძლევაჲ
. 55. ƕar
ƕar
ზმნიზედა
სად
ist
wisan¹
ზმნა
ყოფნა (არის), არსებობა
gazds
gazds
არსებითი სახელი
sting
þeins
þeins
კუთვნილებითი ნაცვალსახელი
(პირ. ნაცვალსახ. þū- ნათ. ბრუნვის ფორმა) შენი
, dauþu
dauþus
არსებითი სახელი
სიკვდილი
? ƕar
ƕar
ზმნიზედა
სად
ist
wisan¹
ზმნა
ყოფნა (არის), არსებობა
sigis
sigis
არსებითი სახელი
გამარჯვება; ძვ. ქართ. ძლევაჲ
þein
þeins
კუთვნილებითი ნაცვალსახელი
(პირ. ნაცვალსახ. þū- ნათ. ბრუნვის ფორმა) შენი
, halja
halja
არსებითი სახელი
ჯოჯოხეთი
? 56. aþþan
aþþan
კავშირი
მაგრამ; თუმცა; ხოლო
gazds
gazds
არსებითი სახელი
sting
dauþaus
dauþus
არსებითი სახელი
სიკვდილი
frawaurhts¹
frawaúrhts²
არსებითი სახელი
ცოდვა; დანაშაული
,
კავშირი
ყოველთვის წინადადების დასაწყისში: 1) ხოლო, და; 2) მაგრამ, არამედ; 3) თუკი, თუ; ძვ. ქართ. უკეთუ
mahts
mahts
არსებითი სახელი
ძალა, სიძლიერე, ძლიერება; ძალმოსილება
frawaurhtais¹
frawaúrhts²
არსებითი სახელი
ცოდვა; დანაშაული
witoþ
witōþ
არსებითი სახელი
(d) რჯული; კანონი
. 57.
კავშირი
ყოველთვის წინადადების დასაწყისში: 1) ხოლო, და; 2) მაგრამ, არამედ; 3) თუკი, თუ; ძვ. ქართ. უკეთუ
guda
guþ
არსებითი სახელი
(d) ღმერთი
awiliuþ
awiliuþ
არსებითი სახელი
(d) მადლობა, მადლიერება; მადლობის შეწირვა
ize¹
izei
მიმართებითი ნაცვალსახელი
(მდედრ. sei) (ის) ვინც; (ის) რომელიც (აგრ. izē)
gaf
giban
ზმნა
მიცემა (მისცემს), მოცემა; ბოძება; andawaúrdi giban პასუხის გაცემა, მიგება
unsis
weis
პირის ნაცვალსახელი
ჩვენ
sigis
sigis
არსებითი სახელი
გამარჯვება; ძვ. ქართ. ძლევაჲ
þairh
þaírh
წინდებული
(ბრალდ.) 1. სივრცითი მნიშვნელობით მიუთითებს გამჭოლ მოძრაობას რისამე გავლით: -ში, -ზე; რისამე გავლით, რისამე გამჭოლ; -ზე; -ში; შიგნით გავლით; 2. მიუთითებს მოქმედების შემსრულებელს: ვინმეს მიერ / მეშვეობით; 3. მიუთითებს მოქმედების შესრულების გზას, საშუალებას: რისამე დახმარებით / მეშვეობით; þaírh handuns is მისი ხელ(ებ)ით; ძვ. ქართ. ხელთაგან ამისთა; þaírh gajukōn იგავით; ხატოვნად; þaírh bleiþein gudis ღვთის მოწყალებით
fraujan
frauja
არსებითი სახელი
ბატონი, უფალი; მბრძანებელი
unsarana
unsar
კუთვნილებითი ნაცვალსახელი
(პირ. ნაცვალსახ. weis-ის ნათ. ბრუნვის ფორმა) ჩვენი
Iesu
Iēsus
საკუთარი სახელი
Jesus
Xristau
Xristus
საკუთარი სახელი
ქრისტე
. 58. swaei
swaei
კავშირი
1. ასე რომ; ისე რომ; 2. ამიტომ; ამრიგად
nu
ზმნიზედა
1. ახლა, ამჟამად; 2. ამრიგად, ამიტომ, მაშასადამე
, broþrjus
brōþar
არსებითი სახელი
ძმა
meinai
meins
კუთვნილებითი ნაცვალსახელი
(პირ. ნაცვალსახ. ik-ის ნათ. ბრუნვის ფორმა) ჩემი
liubans
liufs
ზედსართავი სახელი
(b) საყვარელი, ძვირფასი; broþrjus meinai liubans ჩემო საყვარელო ძმანო
þu is sunus meins sa liuba Thou art my beloved Son შენა ხარ ძე ჩემი საყვარელი
, tulgjai
tulgus
ზედსართავი სახელი
მტკიცე, ურყევი
wairþiþ
waírþan
ზმნა
1. მოხდომა (მოხდება), შემთხვევა; ადგილის ქონა; 2. რაიმედ გახდომა (გახდება), ‹გადა›ქცევა; ამა თუ იმ მდგომარეობაში გადასვლა; hails waírþan განკურნება, გამოჯანმრთელება
, ungawagidai
ungawagiþs
ზედსართავი სახელი
ურყევი, შეურყეველი, მტკიცე
, ufarfulljandans
ufarfulljan
ზმნა
აღვსება (აღავსებს)
in
in
წინდებული
(ნათ., მიც., ბრალდ.) 1. -ში; რისამე შიგნით (სივრცითი მნიშვნელობით); 2. -ში, შემდეგ (დროითი მნიშვნელობით)
waurstwa
waúrstw
არსებითი სახელი
საქმე, მოქმედება; შრომა
fraujins
frauja
არსებითი სახელი
ბატონი, უფალი; მბრძანებელი
sinteino
sinteinō
ზმნიზედა
მუდამ, ყოველთვის, მარად
, witandans
witan¹
ზმნა
რისამე ცოდნა (იცის); რისამე შესახებ ცოდნის / წარმოდგენის ქონა
þatei
þatei
კავშირი, მიმართებითი ნაცვალსახელი
1. რომ; 2. რომელიც; ვინც; 3. ვინაიდან, რადგან(აც), იმიტომ რომ; ძვ. ქართ. რამეთუ
arbaiþs
arbaiþs
არსებითი სახელი
work, labour, toil; hardship
izwara
izwar
კუთვნილებითი ნაცვალსახელი
(პირ. ნაცვალსახ. jūs-ის ნათ. ბრუნვის ფორმა) თქვენი
nist
nist
= + ist (იხ. wisan¹ ზმნ.)
lausa
laus
ზედსართავი სახელი
1. ამაო, ფუჭი; 2. ცარიელი;რისამე არმქონე, რაიმეს მოკლებული; 3. თავისუფალი, შეუზღუდავი; witōdis laus ურჯულო
in
in
წინდებული
(ნათ., მიც., ბრალდ.) 1. -ში; რისამე შიგნით (სივრცითი მნიშვნელობით); 2. -ში, შემდეგ (დროითი მნიშვნელობით)
fraujin
frauja
არსებითი სახელი
ბატონი, უფალი; მბრძანებელი
.