(ნამყ. atiddja) მისვლა (მივა), მიახლოება; მოსვლა, სვლა; dalaþ atgaggan ჩამოსვლა; atgaggan nēƕ მიახლოება, ახლოს მისვლა
კონკორდანსი
atgaggai - 3 პირ., მხ. რ., აწმყ., ოპტატ. - ლუკ. IX, 54; ტიმ. I, VI, 3
atgaggand - 3 პირ., მრ. რ., აწმყ., თხრობ. - მათ. IX, 15; მარკ. II, 20; ტიმ. II, III, 1
atgaggiþ - 3 პირ., მხ. რ., აწმყ., თხრობ. - ლუკ. I, 35; იოან. X, 1; ტიმ. I, VI, 3
atiddja - 1, 3 პირ., მხ. რ., ნამყ., თხრობ. - მათ. VII, 25; VII, 27; მარკ. XI, 13 და ა.შ.
atiddjedum - 1 პირ., მრ. რ., ნამყ., თხრობ. - მათ. XXV, 39
atiddjedun - 3 პირ., მრ. რ., ნამყ., თხრობ. - მათ. IX, 14; მარკ. II, 18; III, 20 და ა.შ.
atiddjedeina - 3 პირ., მრ. რ., ნამყ., ოპტატ. - ლუკ. V, 7
atgaggands - მიმღ. I- მათ. V, 24; VIII, 1; XXVI, 73 და ა.შ.
atuþ-þan-gaggand = at- + -uh (იხ. -uh ნაწილ.) + þan (იხ. þan ზმნზ.) + gaggand - 3 პირ., მრ. რ., აწმყ., თხრობ. - კორ. I, XIV, 23
atgaggand - 3 პირ., მრ. რ., აწმყ., თხრობ. - მათ. IX, 15; მარკ. II, 20; ტიმ. II, III, 1
atgaggiþ - 3 პირ., მხ. რ., აწმყ., თხრობ. - ლუკ. I, 35; იოან. X, 1; ტიმ. I, VI, 3
atiddja - 1, 3 პირ., მხ. რ., ნამყ., თხრობ. - მათ. VII, 25; VII, 27; მარკ. XI, 13 და ა.შ.
atiddjedum - 1 პირ., მრ. რ., ნამყ., თხრობ. - მათ. XXV, 39
atiddjedun - 3 პირ., მრ. რ., ნამყ., თხრობ. - მათ. IX, 14; მარკ. II, 18; III, 20 და ა.შ.
atiddjedeina - 3 პირ., მრ. რ., ნამყ., ოპტატ. - ლუკ. V, 7
atgaggands - მიმღ. I- მათ. V, 24; VIII, 1; XXVI, 73 და ა.შ.
atuþ-þan-gaggand = at- + -uh (იხ. -uh ნაწილ.) + þan (იხ. þan ზმნზ.) + gaggand - 3 პირ., მრ. რ., აწმყ., თხრობ. - კორ. I, XIV, 23
პარადიგმა
4.6. არაწესიერი ზმნები გოთურში
არაწესიერ ზმნათა ჯგუფი გოთურში წარმოდგენილია რამდენიმე ზმნით, რომლებიც უღლების სხვადასხვა თავისებურებებს ავლენენ:
4.6.1.
briggan (მოტანა).
აწმყო დროის ფუძის სტრუქტურის მიხედვით ძლიერ ზმნათა III. კლასს განეკუთვნება. ნამყო დრო იწარმოება ფუძის ხმოვნის ცვლილებითა და დენტალური სუფიქსით, რომელიც წარმოდგენილია ვარიანტით -ta: brāhta (< *braŋxta) (მოიტანა), brāhtedun (მოიტანეს).
4.6.2.
gaggan (სვლა, სიარული).
აწმყო დროის ფუძის სტრუქტურისა და მიმღეობა II-ის ფორმის მიხედვით ეს ზმნა რედუპლიკაციურ ზმნათა კლასს განეკუთვნება (ისტორიულად რედუპლიკაციურ ზმნებად ითვლება აგრ. მე-3 კლასის სუსტი ზმნები bauan, trauan) [იხ. აგრ. 4.1.3 (c)]); პრეტერიტში ერთგან (ლუკ. 19:12) გვხვდება სუსტი ფორმა gaggida (წავიდა); ჩვეულ. კი იხმარება სხვა ზმნური ფუძე: iddja (წავიდა), iddjedun (წავიდნენ). ამდენად, გრამატიკული დროის ფორმათა წარმოების ტიპის მიხედვით, gaggan სუპლეტიური ზმნაა.
4.6.3.
wisan (ყოფნა)
სუპლეტიური ზმნაა. ფუძისგან *es- იწარმოება მხოლოდ აწმყო დროის პირიანი ფორმები, ყველა დანარჩენი ფორმა იწარმოება ფუძისგან *wes-, გოთ. wis-, V კლასის ძლიერ ზმნათა მსგავსად: ინფ. wisan, ნამყ. დრ. მხ. რ. was, ნამყ. დრ. მრ. რ. wesum.
აწმყ. დრ.-ში ფუძე *es- წარმოდგენილია აბლაუტის სრული და ნულოვანი საფეხურით. უღლების ტიპი ათემატურია.
ბრძანებითი კილოს ნაცვლად ოპტატივის ფორმები იხმარება.
აწმყო დრო
wisan (ყოფნა) (არაწესიერი სუპლეტიური ზმნა) |
თხრობითი კილო | ოპტატივი (ნატვრითი/კავშირებითი კილო) |
|||
მხოლობითი რიცხვი | ||||
1-ლი პირი | im | sijau | ||
მე-2 პირი | is | sijais | ||
მე-3 პირი | ist | sijai | ||
ორობითი რიცხვი | ||||
1-ლი პირი | siju | |||
მრავლობითი რიცხვი | ||||
1-ლი პირი | sijum | sijaima | ||
მე-2 პირი | sijuþ | sijaiþ | ||
მე-3 პირი | sind | sijaina |
მიმღეობა I | ||||
wisands |
[იხილეთ მიმღეობა I-ის ბრუნების პარადიგმა]
პრეტერიტი, ნამყო დრო
თხრობითი კილო | ოპტატივი (ნატვრითი/კავშირებითი კილო) |
|||
მხოლობითი რიცხვი | ||||
1-ლი პირი | was | wēsjau | ||
მე-2 პირი | wast | wēseis | ||
მე-3 პირი | was | wēsi | ||
მრავლობითი რიცხვი | ||||
1-ლი პირი | wēsum | wēseima | ||
მე-2 პირი | wēsuþ | wēseiþ | ||
მე-3 პირი | wēsun | wēseina |
მიმღეობა II | ||||
ამ ზმნას ან არ ჰქონდა, ან არ შემორჩენილა |
4.6.4.
wiljan (ნდომა, სურვილი) აწმყ. დრ.-ის ფორმები იწარმოება ნამყ. დრ.-ის ოპტატივის მსგავსად.
აწმყო დრო
თხრობითი კილო | |
მხოლობითი რიცხვი | |
1-ლი პირი | wiljau |
მე-2 პირი | wileis |
მე-3 პირი | wili |
ორობითი რიცხვი | |
მე-2 პირი | wileits |
მრავლობითი რიცხვი | |
1-ლი პირი | wileima |
მე-2 პირი | wileiþ |
მე-3 პირი | wileina |
მიმღეობა I | ||||
wiljands |
ნამყ. დრ. იწარმოება სუსტი ზმნების მსგავსად:
ნამყო დრო
თხრობითი კილო | |
მხოლობითი რიცხვი | |
1-ლი პირი | wilda |
მე-2 პირი | wildēs |
მე-3 პირი | wilda |
მრავლობითი რიცხვი | |
1-ლი პირი | wildēdum |
მე-2 პირი | wildēduþ |
მე-3 პირი | wildēdun |
დადასტურებულია აგრ. ოპტატივის მე-3 პირის მხ. რ. wildēdi (ისურვებდა, ენდომებოდა) და მე-2 პირის მრ. რ. wildēdeiþ (გინდოდეთ).
იხილეთ ზმნის პარადიგმები