თქმა (იტყვის, ეტყვის), ლაპარაკი
ეტიმოლოგია
[← პროტო-გერმანიკ.*kweþan; ძვ. ინგლ. cweðan (თანამედრ. ინგლ. quoth არქ. „თქვა“ ← ზმნ. cweðan-ის ნამყ. დრ.); ძვ. ფრიზ. quetha, quan; ძვ. საქს. kwethan, quethan; ძვ. ზემ.-გერმ. kwedan, quedan; ისლ. kveða]
კონკორდანსი
qiþa - 1 პირ., მხ. რ., აწმყ., თხრობ. - მათ. V, 18; V, 20; V, 22; V, 28; V, 32; V, 34; V, 39; V, 44; VI, 2; VI, 5; VI, 16 და ა.შ.
qiþis - 2 პირ., მხ. რ., აწმყ., თხრობ. - მათ. XXVI, 70; XXVII, 11; მარკ. V, 31; X, 18; XIV, 68; XV, 2; ლუკ. VIII, 45; XVIII, 19 და ა.შ.
qiþiþ - 3 პირ., მხ. რ., აწმყ., თხრობ.; 2 პირ., მრ. რ., აწმყ., თხრობ.; 2 პირ., მრ. რ., ბრძანებ. - მათ. V, 22; V, 26; VII, 21; XXV, 40; XXV, 41; მარკ. VII, 11; VIII, 29; XI, 23; XI, 31 და ა.შ.
qiþam - 1 პირ., მრ. რ., აწმყ., თხრობ. - მარკ. XI, 31; XI, 32; ლუკ. XX, 5; XX, 6; იოან. VIII, 48; რომ. VII, 7; IX, 14; IX, 30 და ა.შ.
qiþand - 3 პირ., მრ. რ., აწმყ., თხრობ. - მათ. VII, 22; XI, 18; მარკ. VIII, 27; IX, 11; XI, 19; XII, 18; XII, 35; ლუკ. VI, 26 და ა.შ.
qiþau -1 პირ., მხ. რ., აწმყ., ოპტატ. - იოან. XII, 27; კორ. I, X, 22; კორ. II, IX, 4; ფილიპ. IV, 11; ფილიმ. I, 19
qiþai - 3 პირ., მხ. რ., აწმყ., ოპტატ. - მარკ. VII, 10; VII, 11; XI, 3; XI, 23; XIII, 21; ლუკ. XIV, 10; XVII, 7; კორ. I, I, 15 და ა.შ.
qiþais - 2 პირ., მხ. რ., აწმყ., ოპტატ. - მათ. VIII, 4; მარკ. I, 44; VIII, 26; რომ. X, 6; XI, 19
qiþaima - 1 პირ., მრ. რ., აწმყ., ოპტატ. - ლუკ. IX, 54
qiþaiþ - 2 პირ., მრ. რ., აწმყ., ოპტატ. - მათ. X, 27; ლუკ. X, 5; X, 10; XVII, 10
qiþaina - 3 პირ., მრ. რ., აწმყ., ოპტატ. - მათ. XXVII, 64
qiþaits - 2 პირ., ორობ., აწმყ., ოპტატ. - მარკ. XI, 3; XIV, 14; ლუკ. XIX, 31
qiþada - 3 პირ., მხ. რ., მედიოპას., თხრობ. - რომ. IX, 26
qaþ - 1, 3 პირ., მხ. რ., ნამყ., თხრობ. - მათ. VIII, 4; VIII, 7; VIII, 8; VIII, 10; VIII, 13 და ა.შ.
qast - 2 პირ., მხ. რ., ნამყ., თხრობ. - მარკ. XII, 32; ლუკ. XX, 39
qeþeina - 3 პირ., მრ. რ., ნამყ., ოპტატ. - მარკ. VII, 36; VIII, 30
qeþi - 3 პირ., მხ. რ., ნამყ., ოპტატ. - ლუკ. V, 14; იოან. XI, 13; XIII, 22; XIII, 29; რომ. VII, 7
qeþjau - 1 პირ., მხ. რ., ნამყ., ოპტატ. - იოან. VIII, 55; XIV, 2
qeþun - 3 პირ., მრ. რ., ნამყ., თხრობ. - მათ. IX, 3; IX, 11; IX, 28; IX, 34; XXVI, 66; მარკ. I, 30; I, 37; II, 16; II, 18 და ა.შ.
qiþan - ინფ.- მათ. XI, 7; მარკ. II, 9; X, 28; X, 32; X, 47; XII, 1; XIV, 69; ლუკ. III, 8; V, 23; VII, 40; VII, 49; XIV, 17; XX, 9 და ა.შ.
qiþ - 2 პირ., მხ. რ., ბრძანებ. - მათ. VIII, 8; ლუკ. IV, 3; VII, 7; VII, 40; VII, 42; XX, 2; იოან. X, 24
qiþeiþ - 2 პირ., მრ. რ., ბრძანებ. - ლუკ. XVII, 6
qiþands - მიმღ. I- მათ. VI, 31; VIII, 2; VIII, 3; VIII, 6; VIII, 17; VIII, 25; VIII, 27; VIII, 29; VIII, 31; IX, 14 და ა.შ.
qiþans - მიმღ. II- მათ. V, 21; V, 27; V, 33; V, 38; V, 43; IX, 5; XXVI, 75; XXVII, 9; ლუკ. II, 21; II, 24; IV, 12; XVIII, 34; რომ. IX, 12 და ა.შ.
qiþanuh = qiþan + -uh (იხ. -uh) - მათ. V, 31
qiþiduh = qiþiþ + -uh (იხ. -uh) - მარკ. XVI, 7
qiþuh = qiþa + -uh (იხ. -uh) - მათ. VI, 29; ლუკ. IX, 27
qaþuh = qaþ + -uh (იხ. -uh) - მათ. IX, 21; მარკ. V, 41; VIII, 1; X, 38; X, 39; XIV 13 და ა.შ.
qeþunuh = qeþun + -uh (იხ. -uh) - იოან. VI, 25; VII, 25; IX, 17; X, 20; XVI, 18; XVIII, 31
qaþuþ-þan = qaþ + -uh (იხ. -uh) + þan (იხ. þan) - მარკ. VII, 20; ლუკ. XIV, 12; XV, 11; XVI, 1; XVIII, 1
qiþis - 2 პირ., მხ. რ., აწმყ., თხრობ. - მათ. XXVI, 70; XXVII, 11; მარკ. V, 31; X, 18; XIV, 68; XV, 2; ლუკ. VIII, 45; XVIII, 19 და ა.შ.
qiþiþ - 3 პირ., მხ. რ., აწმყ., თხრობ.; 2 პირ., მრ. რ., აწმყ., თხრობ.; 2 პირ., მრ. რ., ბრძანებ. - მათ. V, 22; V, 26; VII, 21; XXV, 40; XXV, 41; მარკ. VII, 11; VIII, 29; XI, 23; XI, 31 და ა.შ.
qiþam - 1 პირ., მრ. რ., აწმყ., თხრობ. - მარკ. XI, 31; XI, 32; ლუკ. XX, 5; XX, 6; იოან. VIII, 48; რომ. VII, 7; IX, 14; IX, 30 და ა.შ.
qiþand - 3 პირ., მრ. რ., აწმყ., თხრობ. - მათ. VII, 22; XI, 18; მარკ. VIII, 27; IX, 11; XI, 19; XII, 18; XII, 35; ლუკ. VI, 26 და ა.შ.
qiþau -1 პირ., მხ. რ., აწმყ., ოპტატ. - იოან. XII, 27; კორ. I, X, 22; კორ. II, IX, 4; ფილიპ. IV, 11; ფილიმ. I, 19
qiþai - 3 პირ., მხ. რ., აწმყ., ოპტატ. - მარკ. VII, 10; VII, 11; XI, 3; XI, 23; XIII, 21; ლუკ. XIV, 10; XVII, 7; კორ. I, I, 15 და ა.შ.
qiþais - 2 პირ., მხ. რ., აწმყ., ოპტატ. - მათ. VIII, 4; მარკ. I, 44; VIII, 26; რომ. X, 6; XI, 19
qiþaima - 1 პირ., მრ. რ., აწმყ., ოპტატ. - ლუკ. IX, 54
qiþaiþ - 2 პირ., მრ. რ., აწმყ., ოპტატ. - მათ. X, 27; ლუკ. X, 5; X, 10; XVII, 10
qiþaina - 3 პირ., მრ. რ., აწმყ., ოპტატ. - მათ. XXVII, 64
qiþaits - 2 პირ., ორობ., აწმყ., ოპტატ. - მარკ. XI, 3; XIV, 14; ლუკ. XIX, 31
qiþada - 3 პირ., მხ. რ., მედიოპას., თხრობ. - რომ. IX, 26
qaþ - 1, 3 პირ., მხ. რ., ნამყ., თხრობ. - მათ. VIII, 4; VIII, 7; VIII, 8; VIII, 10; VIII, 13 და ა.შ.
qast - 2 პირ., მხ. რ., ნამყ., თხრობ. - მარკ. XII, 32; ლუკ. XX, 39
qeþeina - 3 პირ., მრ. რ., ნამყ., ოპტატ. - მარკ. VII, 36; VIII, 30
qeþi - 3 პირ., მხ. რ., ნამყ., ოპტატ. - ლუკ. V, 14; იოან. XI, 13; XIII, 22; XIII, 29; რომ. VII, 7
qeþjau - 1 პირ., მხ. რ., ნამყ., ოპტატ. - იოან. VIII, 55; XIV, 2
qeþun - 3 პირ., მრ. რ., ნამყ., თხრობ. - მათ. IX, 3; IX, 11; IX, 28; IX, 34; XXVI, 66; მარკ. I, 30; I, 37; II, 16; II, 18 და ა.შ.
qiþan - ინფ.- მათ. XI, 7; მარკ. II, 9; X, 28; X, 32; X, 47; XII, 1; XIV, 69; ლუკ. III, 8; V, 23; VII, 40; VII, 49; XIV, 17; XX, 9 და ა.შ.
qiþ - 2 პირ., მხ. რ., ბრძანებ. - მათ. VIII, 8; ლუკ. IV, 3; VII, 7; VII, 40; VII, 42; XX, 2; იოან. X, 24
qiþeiþ - 2 პირ., მრ. რ., ბრძანებ. - ლუკ. XVII, 6
qiþands - მიმღ. I- მათ. VI, 31; VIII, 2; VIII, 3; VIII, 6; VIII, 17; VIII, 25; VIII, 27; VIII, 29; VIII, 31; IX, 14 და ა.შ.
qiþans - მიმღ. II- მათ. V, 21; V, 27; V, 33; V, 38; V, 43; IX, 5; XXVI, 75; XXVII, 9; ლუკ. II, 21; II, 24; IV, 12; XVIII, 34; რომ. IX, 12 და ა.შ.
qiþanuh = qiþan + -uh (იხ. -uh) - მათ. V, 31
qiþiduh = qiþiþ + -uh (იხ. -uh) - მარკ. XVI, 7
qiþuh = qiþa + -uh (იხ. -uh) - მათ. VI, 29; ლუკ. IX, 27
qaþuh = qaþ + -uh (იხ. -uh) - მათ. IX, 21; მარკ. V, 41; VIII, 1; X, 38; X, 39; XIV 13 და ა.შ.
qeþunuh = qeþun + -uh (იხ. -uh) - იოან. VI, 25; VII, 25; IX, 17; X, 20; XVI, 18; XVIII, 31
qaþuþ-þan = qaþ + -uh (იხ. -uh) + þan (იხ. þan) - მარკ. VII, 20; ლუკ. XIV, 12; XV, 11; XVI, 1; XVIII, 1
პარადიგმა
4.1.1.5. (a)
| V კლასი | ინფინიტივი | პრეტერიტი მხ. რ. | პრეტერიტი მრ. რ. | მიმღეობა II |
| ნორმალური საფეხური | ნორმალური საფეხური | დაგრძელების საფეხური | ნორმალური საფეხური | |
| i/ă | -i- | -a- | -ē- | -i- |
| ამ კლასის აბლაუტის მაჩვენებელი - ნებისმიერი თანხმოვანი, გარდა სონორისა, მაგ. -b-, -h-, etc. | i + b = ib | a + b = ab | ē + b = ēb | i + b = ib |
| მიცემა; მოცემა | giban | gab (gaf) | gēbum | gibans |
| i + h = aih [-ɛ-] | a + h = ah | ē + h = ēh | i + h = aih [-ɛh-] | |
| ხედვა; დანახვა | saíƕan [-ɛ-] |
saƕ | sēƕum [-ē-] |
saíƕans [-ɛ-] |
ძლიერი ზმნების უღლების სრული პარადიგმების გასაცნობად იხილეთ ძლიერი ზმნების უღლება
იხილეთ ზმნის პარადიგმები
