მეტყველების ნაწილი: კითხვითი ნაცვალსახელი
(მდედრ. ƕō; საშ. ƕa) 1. ვინ; რა; რომელი; 2. განუსაზღვ. ნაცვალსახ. მნიშვნ. ვინმე, ვიღაც; რაიმე, რაღაც; 3. (ƕa, ƕis) რატომ, რისთვის, რას; ძვ. ქართ. რაჲსა; und ƕa როდემდე
ეტიმოლოგია
[← პროტო-გერმანიკ. *hwaz, *hwō (მამრ., მდედრ.), *hwat (საშ.); ძვ. ინგლ. hwá, hwæt (თანამედრ. ინგლ. who, what); ძვ. ფრიზ. hwā, hwet; ძვ. საქს. hwē, hwat; ჰოლ. wie, wat; ძვ. ზემ.-გერმ. hwer, wer, hwaz, waz (თანამედრ. გერმ. wer, was); ძვ. ისლ. hverr, hvat (თანამედრ. ისლ. hver, hvað) ← ინდო-ევროპ. *kwo-, *kwe-; სანსკრ. kás, ká „ვინ“; ავესტ. kō, kā „ვინ“; ძვ. ბერძ. τίς „ვინ“; ლათ.quis „ვინ“; quid „რა“; ლიტვ. kàs „ვინ“; ძვ. სლავ. къто „ვინ“ (რუს. кто)]
კონკორდანსი
ƕas - სახელ., მამრ. - მათ. V, 39; V, 41; VI, 27; XXVI, 68; მარკ. I, 24; II, 7; IV, 23; IV, 41; V, 30; V, 31 და ა.შ.
ƕa - სახელ., ბრალდ., საშ. - მათ. V, 23; VI, 3; VI, 25; VI, 28; VI, 31; VIII, 26; VIII, 29; IX, 13, XI, 7; XI, 8; XI, 9 და ა.შ.
ƕis - ნათ., მამრ., საშ. - მარკ. VI, 24; X, 38; XII, 16; XII, 19; ლუკ. IX, 55; XIX, 8; XX, 24; XX, 28; იოან. XIV, 14; XVIII, 21 და ა.შ.
ƕamma - მიც., მამრ., საშ. - მარკ. XI, 28; XI, 29; XI, 33; ლუკ. VI, 47; XX, 2; XX, 8; იოან. VI, 68; XII, 38 და ა.შ.
ƕana - ბრალდ., მამრ. - მარკ. VIII, 27; VIII, 29; XI, 25; ლუკ. IX, 18; IX, 20; იოან. VII, 37; VIII, 53; XVIII, 4; XVIII, 7 და ა.შ.
ƕo - სახელ., ბრალდ., მდედრ. - მათ. V, 46; მარკ. I, 27; III, 33; VI, 2; ლუკ. VII, 39; IX, 25; იოან. XVIII, 29
ƕouh = ƕo + -uh (იხ.-uh) - კორ. II, VI, 15; VI, 16
ƕouþ-þan = ƕo + -uh (იხ.-uh) + þan (იხ. þan ზმნზ.) - კორ. II, VI, 15; VI, 16
ƕizai - მიც., მდედრ. - გალატ. VI, 1; კოლოს. II, 23
ga-u-ƕa-seƕi (იხ. gasaíƕan ზმნ. „დანახვა“) - მარკ. VIII, 23
ƕauþ-þan = ƕa + -uh (იხ. -uh) + þan (იხ. þan ზმნზ.) - კორ. I, IV, 7
ƕa - სახელ., ბრალდ., საშ. - მათ. V, 23; VI, 3; VI, 25; VI, 28; VI, 31; VIII, 26; VIII, 29; IX, 13, XI, 7; XI, 8; XI, 9 და ა.შ.
ƕis - ნათ., მამრ., საშ. - მარკ. VI, 24; X, 38; XII, 16; XII, 19; ლუკ. IX, 55; XIX, 8; XX, 24; XX, 28; იოან. XIV, 14; XVIII, 21 და ა.შ.
ƕamma - მიც., მამრ., საშ. - მარკ. XI, 28; XI, 29; XI, 33; ლუკ. VI, 47; XX, 2; XX, 8; იოან. VI, 68; XII, 38 და ა.შ.
ƕana - ბრალდ., მამრ. - მარკ. VIII, 27; VIII, 29; XI, 25; ლუკ. IX, 18; IX, 20; იოან. VII, 37; VIII, 53; XVIII, 4; XVIII, 7 და ა.შ.
ƕo - სახელ., ბრალდ., მდედრ. - მათ. V, 46; მარკ. I, 27; III, 33; VI, 2; ლუკ. VII, 39; IX, 25; იოან. XVIII, 29
ƕouh = ƕo + -uh (იხ.-uh) - კორ. II, VI, 15; VI, 16
ƕouþ-þan = ƕo + -uh (იხ.-uh) + þan (იხ. þan ზმნზ.) - კორ. II, VI, 15; VI, 16
ƕizai - მიც., მდედრ. - გალატ. VI, 1; კოლოს. II, 23
ga-u-ƕa-seƕi (იხ. gasaíƕan ზმნ. „დანახვა“) - მარკ. VIII, 23
ƕauþ-þan = ƕa + -uh (იხ. -uh) + þan (იხ. þan ზმნზ.) - კორ. I, IV, 7
პარადიგმა
3.3. კითხვითი ნაცვალსახელები
გოთურში, ისევე როგორც სხვა გერმანიკულ ენებში, კითხვითი ნაცვალსახელები წარმოებულია ფუძისგან *xwa-, *xwō-, აქვს მამრობითი (ƕas „ვინ“), საშუალი (ƕa „რა“) და მდედრობითი (ƕo „ვინ“) სქესი და იხმარება მარტოოდენ მხოლობით რიცხვში:
მხოლობითი რიცხვი | |||
მამრობითი | საშუალი | მდედრობითი | |
სახელობითი | ƕas | ƕa | ƕo |
ნათესაობითი | ƕis | ƕis | ƕizos |
მიცემითი | ƕamma | ƕamma | ƕizai |
ბრალდებითი | ƕana | ƕa | ƕo |
მოქმედებითი | - | ƕe | - |
ფორმა *ƕizos (მდედრ. სქესის ნათ. ბრუნვა) ჩვენამდე მოღწეულ გოთურ წყაროებში დადასტურებული არ არის.
ასევე, ძლიერი ზედსართავივით, იბრუნვის კითხვითი ნაცვალსახელი ƕarjis „ვინ“; „რომელი“.
იხილეთ ნაცვალსახელის პარადიგმები