first

მეტყველების ნაწილი: არსებითი სახელი
სქესი: მამრობითი
ფუძე: -i-
1. დრო; დროის მონაკვეთი, პერიოდი, ვადა; 2. შეყოვნება, დროებითი შეჩერება; ზავი (აგრ. fierst, fyrst)
ეტიმოლოგია
[თანამედრ. ინგლ. FRIST არქ.; ძვ. ფრიზ. first, ferst, frist; ძვ. საქს. frist; ძვ. ზემ.-გერმ. frist (თანამედრ. გერმ. Frist); ძვ. ისლ. frest მდედრ. (თანამედრ. ისლ. frestur მამრ.); დან., შვედ. frist]
პარადიგმა

1.1.3. (a)

() ფუძის მოკლემარცვლიანი ვარიანტი: win-

არსებითი სახელები, -i- ფუძიანი, მამრობითი სქესი
wine
(მეგობარი)
მხოლობითი მრავლობითი
სახელობითი wine wine; winas*
ნათესაობითი wines winia, winiȝea; wina*
მიცემითი (მოქმედებითი) wine winum
ბრალდებითი wine wine; winas*


* -a- ფუძიან არსებითებთან ანალოგიით.

() ფუძის გრძელმარცვლიანი ვარიანტი: dǽl-

არსებითი სახელები, -i- ფუძიანი, მამრობითი სქესი
dǽl
(ნაწილი)
მხოლობითი მრავლობითი
სახელობითი dǽl dǽlas
ნათესაობითი dǽles dǽla
მიცემითი (მოქმედებითი) dǽle dǽlum
ბრალდებითი dǽl dǽl

-i- ფუძიანი ტიპის ადრინდელი დაბოლოებანი ფუძის გრძელმარცვლიან ვარიანტში შემო-რჩენილი ჰქონდა მხოლოდ ტომებისა და ერების აღმნიშვნელ ზემოხსენებულ სახელწოდებებს.

(ფუძის მოკლემარცვლიანი ვარიანტი ამ ტიპს არა აქვს)
ფუძის გრძელმარცვლიანი ვარიანტი: dǽd-

არსებითი სახელები, -i- ფუძიანი, მდედრობითი სქესი
dǽd
(საქციელი; გმირობა)
მხოლობითი მრავლობითი
სახელობითი dǽd dǽde, dǽda*
ნათესაობითი dǽde dǽda
მიცემითი (მოქმედებითი) dǽde dǽdum
ბრალდებითი dǽd, dǽde* dǽde, dǽda*


* -o- ფუძიან არსებითებთან ანალოგიით.

საშუალი სქესის მოკლეფუძიანი არსებითები ინარჩუნებენ დაბოლოებას -e (←-i) მხოლობითი რიცხვის სახელობითსა და ბრალდებით ბრუნვებში და იბრუნვიან ისევე, როგორც საშუალი სქესის თავდაპირველად გრძელმარცვლიანი ვარიანტის -ja- ფუძიანი არსებითები.

() ფუძის მოკლემარცვლიანი ვარიანტი sper-

არსებითი სახელები, -i- ფუძიანი, საშუალი სქესი
spere
(შუბი)
მხოლობითი მრავლობითი
სახელობითი spere speru
ნათესაობითი speres spera
მიცემითი (მოქმედებითი) spere sperum
ბრალდებითი spere speru

ფუძის გრძელი ხმოვნის მქონე -i- ფუძიანი საშუალი სქესის არსებითები ისევე იბრუნვის, როგორც ამავე ტიპის არსებითები ფუძის მოკლე ხმოვნით, იმ განსხვავებით რომ გრძელმარცვლიანი ფუძის მქონე არსებითებს არა აქვთ დაბოლოება -e მხოლობითი რიცხვის სახელობითსა და ბრალდებით ბრუნვებში.

() ფუძის გრძელმარცვლიანი ვარიანტი flǽsc-

არსებითი სახელები, -i- ფუძიანი, საშუალი სქესი
flǽsc
(ხორცი)
მხოლობითი მრავლობითი
სახელობითი flǽsc flǽscu
ნათესაობითი flǽsces flǽsca
მიცემითი (მოქმედებითი) flǽsce flǽscum
ბრალდებითი flǽsc flǽscu