éþelturf

მეტყველების ნაწილი: არსებითი სახელი
სქესი: მდედრობითი
ფუძე: ძირისეული
წინაპართა მიწა, სამშობლო, მამული (აგრ. éðelturf, éðylturf, éþiltyrf, éðiltyrf)
ეტიმოლოგია
[← éþel არსებ. + turf არსებ. კორდი, ბალახით დაფარული ნიადაგის ზედა ფენა; ტორფი“]
პარადიგმა

1.3. ძირისეული არსებითი სახელები

ამ კლასის არსებითთათვის პროტოგერმანიკულში (ისევე როგორც გოთურში) დამახასიათებელი იყო ის, რომ ბრუნვის დაბოლოებები უშუალოდ მათს ძირს დაერთვოდა, ანუ მათ არ ჰქონდათ ფუძის მაწარმოებელი სუფიქსები (და შესაბამისად თავიდანვე ორმორფემიანი სტრუქტურით გამოირჩეოდნენ).
ძველინგლისურ ძირისეულ არსებითებს აგრ. ახასიათებს ფუძის ხმოვნის მონაცვლეობა. შესაბამისად, ბრუნვებს შორის განსხვავებები მათში გამოიხატება როგორც დაბოლოებებით, აგრეთვე ბრუნვით-რიცხვითი ფორმების ფუძეთა ვოკალიზაციით.

ძირისეული არსებითი სახელი, მამრობითი სქესი
mon
(კაცი, ადამიანი)
მხოლობითი მრავლობითი
სახელობითი mon, monn men, menn
ნათესაობითი monnes monna
მიცემითი (მოქმედებითი) men, menn mannum
ბრალდებითი mon, monn men, menn

ფუძის მოკლემარცვლიანი ვარიანტი: hnut-

ძირისეული არსებითი სახელი, მდედრობითი სქესი
hnutu
(კაკალი)
მხოლობითი მრავლობითი
სახელობითი hnutu hnyte
ნათესაობითი hnute hnuta
მიცემითი (მოქმედებითი) hnyte hnutum
ბრალდებითი hnutu hnyte

ფუძის გრძელმარცვლიანი ვარიანტი: bóc-

ძირისეული არსებითი სახელი, მდედრობითი სქესი
bóc
(წიგნი)
მხოლობითი მრავლობითი
სახელობითი bóc béc
ნათესაობითი béc, bóce bóca
მიცემითი (მოქმედებითი) béc bócum
ბრალდებითი bóc béc

მიუხედავად იმისა, რომ ძველინგლისურში ძირისეულ არსებითთა კლასი სიტყვების ძალზე მცირე რაოდენობით იყო წარმოდგენილი, ფორმაცვალებადობის ეს ტიპი ყველაზე კარგად არის შენარჩუნებული თანამედროვე ინგლისურ ენაში: შდრ. თანამედრ. ინგლ. footfeet (ფეხი, ტერფი), goosegeese (ბატი), louselice (ტილი), manmen (კაცი, ადამიანი), mousemice (თაგვი), toothteeth (კბილი).